Toe aan een explanimation? 5 tips voor een pakkend script

Drie keer grinniken en er ook nog eens wat van opsteken, en dat in maximaal twee minuten. Explanimations vormen steeds vaker een belangrijk onderdeel binnen marketing. Maar hoe zorg je er nu voor dat jouw animatie een succes wordt? Een goed script is het halve werk.

Animatievideo’s worden massaal ingezet bij het overbrengen van een verhaal, product of dienst. Dat is natuurlijk niet zo gek, want onze wereld wordt steeds complexer. Zeker met al die problemen die we proberen op te lossen. Daar komt bij dat wij mensen, steeds meer overeenkomsten vertonen met goudvissen, die hebben namelijk ook een aandachtsspanne van exact 16 seconden.

Doe je dus iets met online? Dan is de kans groot dat jij in de komende jaren gaat overwegen om een animatievideo te laten maken. En bij die productie komt aardig wat kijken.

Eerder schreef ik een artikel over de kracht van de explanimation, de uitleggende variant van de animatievideo. De conclusie: het draait allemaal om een goed verhaal. Maar hoe schrijf je nu zo’n goed verhaal? Ook al weet jij als geen ander waar jouw bedrijf voor staat, dat is lastiger dan je denkt. Zelfs met behulp van een ijzersterke copywriter. In dit artikel vind je mijn vijf tips om tot een helder en effectief script te komen.

1. Laat iedere letter bijdragen aan je kernboodschap

Animatie biedt de mogelijkheid om een probleem of oplossing helder en beknopt te communiceren. Maar doordat je de volledige controle hebt over de wereld waarin jouw verhaal zich afspeelt, laat je je makkelijk verleiden om teveel te vertellen. Je loopt het gevaar dat je verhaal geconcentreerder wordt dan een pot Dreft.

Blijf je goudvis voeden maar doe dat wel gedoseerd.

Omschrijf daarom voordat je begint aan het script wat de kernboodschap is die je wil overbrengen, in één tot twee zinnen. In de animatie krijgt je kijker stapsgewijs steeds meer over die kernboodschap te weten. Wees daarom kritisch bij het selecteren van informatie en neem geen onnodige omwegen om je punt te maken.

2. Kies een vorm van storytelling die bij je verhaal past

Belangrijk voor het succes van je animatie is de manier waarop je het verhaal overbrengt. Maak hier een keuze in, nog voordat je begint met het script. Kies bijvoorbeeld voor een alwetende stem, die op de achtergrond aanwezig is. Of je laat de karakters in de video jouw verhaal beleven. Binnen deze twee uitersten heb ik vier vormen van storytelling gedefinieerd.

Beeld uit wat je wil vertellen
Uitbeelden van wat je wil vertellen, is geschikt bij het communiceren van complexe zaken, zoals het presenteren van bedrijfsresultaten of projectcijfers. Bij deze vorm van storytelling vertelt een alwetende voice-over jouw verhaal. De stem staat op zichzelf, maar wordt visueel ondersteund door iconen en tekeningen. Een techniek die minder spannende verhalen een stuk vermakelijker en begrijpelijker maakt. Deze animatievideo over originaliteit is daar een mooi voorbeeld van.

Gebruik een metafoor om je verhaal kracht bij te zetten

Als je metaforen gebruikt, vertelt een alwetende stem jouw verhaal door het aan een alledaagse situatie te koppelen. Visualiseer bijvoorbeeld de bouw van een wolkenkrabber aan de hand van een kind dat met Lego speelt. Het gebruik van metaforen zorgt ervoor dat beladen en complexe onderwerpen een stuk luchtiger worden. Pas wel op dat je je tijdens het schrijven niet vastbijt in een metafoor; bedenk geen ingewikkelde bruggetjes om deze vast te houden.

In deze explanimation van Headspace wordt het laten langsrijden van ‘verkeer’ als metafoor gebruikt voor een manier waarop we met onze gedachten om kunnen gaan.

Laat karakters jouw verhaal beleven
Als mens zijn wij goed in staat om onszelf in de positie van anderen te verplaatsen, zelfs als dit cartooneske figuren zijn. In deze vorm van storytelling laat je de karakters jouw avontuur beleven. De voice-over neemt ze als het ware mee op avontuur, waarmee je inspeelt op de empathie van de kijker en een diepere reactie oproept. Zorg er wel voor dat de kijker begrijpt naar wie hij aan het kijken is; kan hij zich hiermee identificeren?

Een goed voorbeeld van een video waarin een karakter het verhaal van de voice-over beleeft, is de explanimation van TradeGecko. Hiermee schetst het bedrijf een situatie die herkenbaar is voor potentiële klanten.

Een andere krachtige vorm van storytelling is om de karakters zelf jouw verhaal te laten vertellen. Je schrijft het verhaal als een gesprek tussen karakters of tussen een karakter en de kijker. Dat laatste zie je goed terug in de explanimation over TalkLife. In de animatievideo word je meegenomen in de gedachtegang van het karakter, waardoor je haar emoties bijna kunt voelen.

Door kijkers jouw verhaal te laten vertellen, heb je de mogelijkheid om gebruik te maken van krachtige dogma’s. Kinderen spreken de waarheid en oma’s zijn wijs. Zorg er wel voor dat de situatie waarin de karakters zich bevinden realistisch is. Als oma bijvoorbeeld iets uitlegt aan haar kleinkind, kunnen de woorden die zij gebruikt niet te complex zijn.

3. Denk niet alleen in het verhaal, maar ook in scènes

Als het goed is, heb je inmiddels een kernboodschap op papier staan en de juiste vorm van storytelling gekozen. Je kunt nu aan de slag met de inhoud van je script. Een script bestaat uit twee onderdelen: de voice-over (stem die wordt ingesproken) en de scènes (een beschrijving van wat de kijker ziet). Heel belangrijk is dat deze twee onderdelen perfect op elkaar afgestemd zijn.

Wisselwerking

Echter blijkt dat in de praktijk vaak wel een uitdaging. Binnen een animatieproject hebben de betrokken partijen namelijk niet altijd dezelfde prioriteiten. Als schrijver van de voice-over wil je waarschijnlijk vooral de kernboodschap bewaken. Maar je hebt ook te maken met een animator, die zich bezighoudt met wat visueel tof is of haalbaar voor de deadline.

Om te voorkomen dat er een tweedeling ontstaat tussen het beeld en de boodschap, is het van groot belang dat het script ontstaat in een wisselwerking met de animerende partij. Wat je niet wil, is een speech die eigenlijk op zichzelf staat, waarbij het visuele alleen een leuke toevoeging is. Juist de synergie tussen een boodschap en het beeld is de kracht van animatie.

Betrek de animator vroegtijdig en regelmatig bij het schrijven van je script.

4. Gooi al je vakjargon zonder reddingsvest overboord

Wil je een probleem of oplossing uitleggen, roep dan niet meer vragen op dan je beantwoordt. Want laten we eerlijk zijn, de laatste keer dat jij aan je vrienden uitlegde wat je precies voor werk doet, knikten ze waarschijnlijk uit beleefdheid met je mee.

We zitten allemaal in onze ‘buzzword-bubbel’. Maar elke verdediging van vaktermen komt op hetzelfde neer: een overschatting van je doelgroep. Dat je bij het visualiseren van lastige informatie je boodschap kunt versimpelen, betekent nog niet dat je helemaal los mag gaan met vakjargon.

Jip en Janneke-taal

Schrijf in spreektaal en forceer jezelf, hoe cliché ook, een Jip en Janneke-boek in je achterhoofd te houden. Oké vooruit, Nijntje mag ook. Iedereen snapt deze kinderboeken en niemand vindt het vervelend om iets uitgelegd te krijgen in begrijpelijke woorden en een schappelijk tempo. Twijfel je of alles duidelijk is? Vraag buitenstaanders om een frisse blik.

Twijfel je of je verhaal niet te simpel wordt? Gebruik humor en vermakelijke illustraties om zelfs de expert aan de buis gekluisterd te houden.

5. Neem je kijker mee op avontuur

Je favoriete film roept een gevoel op. Je herinnert je zelfs de kleinste details, en nu we het er toch over hebben, wil je ‘m eigenlijk direct weer opzetten. Kortom: een sterk verhaal blijft je bij. Het neemt je mee op reis, roept een diepere connectie op en leert je iets waardevols.

Een verhaal schrijf je vanuit de stoel van een expert. Je hebt maanden, zo niet jaren besteed om tot de inzichten te komen die je nu als gesneden koek beschouwt. Als expert heb je de kans om de kijker in sneltreinvaart in dat proces mee te nemen. Een sterk verhaal bestaat namelijk niet alleen uit een probleem en een oplossing. Neem je kijker mee op avontuur en laat zien dat je je bewust bent van de leermomenten die gerelateerd zijn aan jouw oplossing. Daag je kijker uit en laat deze op basis van jouw verhaal zijn eigen leerscholen trekken.

Duidelijke kernboodschap

In een explanimation ligt de focus puur op de essentie van je verhaal, zodat je in korte tijd je kijker de verdieping geeft die hij nodig heeft om jouw situatie te begrijpen.

Tell me and I forget, teach me and I may remember, involve me and I learn.

De stem van Morgan Freeman en soundtracks van Mozart gaan jouw animatie niet redden als de inhoud niet op en top doordacht is. Een belangrijke voorwaarde van een goede explanimation is dus een helder script met een duidelijke kernboodschap. Wees kritisch tijdens het schrijven en neem nooit genoegen met een eerste versie.

Illustratie intro met dank aan Fotolia.