Filter
ChatGPT Wil de echte product owner opstaan?
Misschien is het je ook opgevallen: je komt de titel product owner overal tegen. Veel digital professionals claimen deze titel en veel bedrijven hebben, ongeacht het agile niveau, deze functie omarmd. De interesse in de term product owner stijgt al vanaf 2014. Het is dus ook niet raar dat iemand die titel graag op zijn cv wil hebben staan. De product owner is helemaal van nu. Maar of er daadwerkelijk behoefte aan is aan deze functie, valt soms te betwijfelen.
De product owner is onderdeel van het agile team en verantwoordelijk voor het beschrijven van de stories van het product en het prioriteren van de team backlog. De product owner zorgt voor de uitvoering, en houdt de conceptuele en technische onderdelen (features) in de gaten. De product owner wil zoveel mogelijk uit het product en projectteam halen, in overeenstemming met de definition of done.
Het bekendheidsniveau van de product owner lijkt dus gestegen. Dat is een goede zaak!
Maar wij zetten wel onze vraagtekens bij de sterke toename van het gebruik van de titel product owner. Wanneer is deze term gerechtvaardigd en wat moet je daarvoor in huis hebben?
Agile omgeving
Ja dûh, denk je misschien. Maar een klein rondje op LinkedIn en je ziet de titel product owner staan bij personen die niet in een agile omgeving werken, geen scrumteam(s) hebben of waarvan de functie in de verste verte niet op de rol van product owner lijkt.
Er zit immers een verschil tussen de rol van product owner en iemand die verantwoordelijk is voor een product, dienst of kanaal. Dat je verantwoordelijk bent, betekent niet dat je ook een product owner bent.
Veel rollen zijn bijvoorbeeld heel uitvoerend. Denk aan het inrichten van A/B-tests, opmaken van webpagina’s of de praktische migratie van een CMS. Ontzettend gave taken die we weinig product owners zelf hebben zien doen.
Stakeholdermanagement
Ongeacht de organisatiegrootte of de complexiteit, stakeholdermanagement is één van de belangrijkste taken van de product owner. Misschien zelfs wel de belangrijkste. Het is voor veel product owners een uitdaging om goed met elkaar af te stemmen wat wel en niet op de backlog komt te staan. Laat staan de prioritering ervan.
Er kunnen grote verschillen zitten tussen de belangen van stakeholders, met name wanneer er te veel in silo’s wordt gedacht. De grap is alleen dat iedereen uiteindelijk één-en-dezelfde doelgroep benadert: de eindgebruiker.
Toch blijft er soms een ‘wij/zij’-gevoel bij alles wat er gedaan wordt. Als goede product owner ben jij uiteindelijk verantwoordelijk voor het maken van de juiste beslissing en daarmee ook het tevreden houden van jouw stakeholders.
Mandaat en besluitvaardigheid
Als product owner ben je verantwoordelijk voor de voortgang van de backlog en bepaal jij de prioriteiten. Deels moet je deze ruimte claimen, maar de organisatie moet deze ruimte ook geven. Het kan namelijk voorkomen dat de doelstellingen niet overeenkomen met doelstellingen van stakeholders. Helemaal als jullie niet allebei op dezelfde afdeling werken.
Als de targets voor de product owner bijvoorbeeld primair gericht zijn op optimale klantbeleving, en die van je stakeholders op revenue, dan kun je nu al voorspellen dat dat met elkaar kan botsen.
Een gedeelde visie op je product, dienst of kanaal is dan ook onmisbaar. Want zonder een gedeelde visie wordt het lastig toetsen of wensen en verzoeken vanuit stakeholders (positief) bijdragen. Maar krijg je die ruimte ook? Of is het eigenlijk al een gegeven dat iets moet gebeuren, en moet jij er alleen nog voor zorgen dat het gebeurt?
Customer centric
Ondanks de wensen en eisen van al jouw stakeholders, is voor jou één groep het allerbelangrijkst: de eindgebruiker. Laat de backlog niet alleen leiden door jouw stakeholders, maar ook door je eigen kijk op de zaak.
Ga bijvoorbeeld zelf onderzoeken waar de eindgebruiker behoefte aan heeft. Dat kan door klantfeedback van de website te analyseren of contact op te nemen met de klantenservice en te vragen waar telefoongesprekken veelal over gaan. Let op, want ook hier kun je aanlopen tegen het conflict met targets. Het is een uitdaging om een goede balans in te vinden.
Transparantie
Ervaring bij verschillende opdrachtgevers leert dat transparantie nog best lastig kan zijn. Hoewel alles nog zo netjes gedocumenteerd in JIRA kan staan, en daarmee voor iedereen toegankelijk is, komt het vaak genoeg voor dat een groot deel van de betrokkenen er niet naar kijkt.
Aan de ene kant wil je zichtbaar zijn met alles wat je doet en gaat doen, aan de andere kant vragen we onszelf weleens af wie daarop zit te wachten. Als er iets ontwikkeld moet worden, moet dat soms gewoon gebeuren. En liever nog gisteren dan vandaag.
Daar ontstaat soms ook de verwarring over de term agile. Agile betekent letterlijk lenig, behendig. Maar dat betekent niet dat je telkens alles uit je handen kunt laten vallen om de waan van de dag te ondersteunen. Het betekent ook niet dat wat je vandaag met elkaar bespreekt, je de volgende dag weer over een andere boeg kunt gooien. Dan gaat er nooit iets live.
Transparantie is dus absoluut noodzakelijk voor het begrip van werkzaamheden en daarmee ‘buy-in’ voor de gemaakte keuzes.
Strategic product development
Als product owner ontwikkel je – samen met stakeholders en het scrumteam – een roadmap voor de korte en lange termijn. Je werkt naar een stip op de horizon, en om daar te komen ontwikkel je iteratief aan je product, dienst of kanaal.
Maar die stip op de horizon schud je niet zomaar even uit je mouw. Die stip op de horizon zou gebaseerd moeten zijn op de visie van de organisatie. Die wil ergens voor staan. Alle ontwikkelingen die op de backlog komen te staan, zouden moeten bijdragen aan die visie.
Kennisniveau van de inhoud
Als product owner hoef je geen specialist te zijn op het gebied waarvoor je een product aan het bouwen bent. Het is echter wel handig om iets te weten van de inhoud. Zo zien we dat product owners binnen marketing technology vaak zelf een marketingachtergrond hebben. Op die manier kun je je beter in de gebruikers verplaatsen.
Pas daarbij wel op dat je niet op de stoel van de expert gaat zitten. Als product owner merk je wat dit betreft een duidelijk verschil tussen stakeholders. Stakeholders die zelf niet veel (technische) kennis over het product hebben, kunnen jouw inhoudelijke kennis erg op prijs stellen.
Daarentegen zijn er ook stakeholders die zich daarin bedreigd kunnen voelen, omdat ze bang zijn dat je weleens op hun stoel kunt gaan zitten. En dat botst weleens.
De ingrediënten van een product owner
Is de rol van product owner er één die onterecht vaak wordt gebruikt? Wij stellen van wel. Alhoewel het positief is dat we deze term binnen de digitale economie echt omarmd hebben, wordt de titel ook vaak onjuist toegepast.
Dat wil niet zeggen dat je alleen een goede product owner kunt zijn als alle agile regels precies worden nageleefd. Maar er zijn wel een aantal belangrijke ingrediënten die aanwezig moeten zijn om als product owner volwaardig te kunnen fungeren. Dit is de discussie die we veel voeren met ons netwerk.
Zo kun je ervoor zorgen dat de context optimaal is voor een product owner om te floreren. Organisaties moeten hierin worden begeleid om te voorkomen dat je als product owner met een mismatch te maken krijgt tussen de oplevering en de verwachting.
De beste mensen op de juiste plek – dat blijft het allerbelangrijkste. Dus, wil de echte product owner opstaan?
Over de auteurs
