“Kijker voelt zich bedrogen als sponsor pas op einde vermeld wordt”

Als je als vlogger betaald wordt door een bedrijf voor het maken van een productreview in een YouTube-video, vermeld je dat beter aan het begin dan op het einde. Dat blijkt uit het scriptieonderzoek van TEW-studentes Sarah Van Eester en Lore Vanpaeschen (UAntwerpen). De authenticiteit van de YouTuber én de geloofwaardigheid van de vlog komen anders in het gedrang.

YouTube-vloggers delen geregeld hun ervaringen met bepaalde producten in een video. Bij populaire vloggers halen zulke filmpjes al gauw tienduizenden views. Bedrijven weten dat ook, en ze betalen invloedrijke vloggers dan ook steeds vaker om hun product aan te prijzen. Omdat de kijker steeds meer transparantie wil, lassen sommige vloggers een ‘sponsor disclosure’ in: ze geven in het filmpje duidelijk aan dat het bedrijf sponsorde. Zo proberen ze hun authenticiteit te bewaren. Twee TEW-studentes van de Universiteit Antwerpen onderzochten wanneer zo’n disclosure best in beeld komt: aan het begin of aan het einde van de vlog.

Disclosure aan het begin
In tegenstelling tot wat de studenten vooraf vermoedden, beschouwen kijkers vloggers als bekwamer wanneer ze een disclosure aan het begin van de video te zien krijgen. Sarah Van Eester: “Een disclosure aan het begin van de video onthult onmiddellijk de commerciële relatie tussen de vlogger en het bedrijf. Dat blijkt dus niet per definitie negatief. Als een bedrijf haar promo voor een product toevertrouwt aan een vlogger, ziet de kijker deze vlogger als een belangrijke bron van informatie over dat product.”

Bovendien zorgt een disclosure aan het einde ervoor dat de kijkers allicht pas dan beseffen dat ze beïnvloed zijn geweest. “Als je al bij aanvang weet dat de videomaker samenwerkte met een bedrijf, kan je als kijker de video kritischer bekijken. Dan voel je je achteraf niet bedrogen. Dat komt de geloofwaardigheid van de review dus vaak ten goede. Kijkers blijken dat meer te appreciëren dan een disclosure op het einde.”

Zowel voor fashion als voor sportschoenen
Lore Vanpaeschen: “We hebben ook getest of het type product een rol speelde. Aanvankelijk was onze hypothese dat de invloed van de timing van de sponsorvermelding groter zou zijn bij louter functionele producten dan bij hedonische producten, zoals kleding en juwelen. Met dergelijke producten drukken mensen ook hun persoonlijkheid uit. Dat bleek niet het geval te zijn. De invloed van een disclosure is voor alle producten hetzelfde.”