Europa’s digitale decennium

De Europese Commissie is het “digitale decennium” binnengetreden en presenteert een visie, streefcijfers en trajecten voor een succesvolle digitale transformatie van Europa in de periode tot 2030. Dat is eveneens van cruciaal belang voor de transitie naar een klimaatneutrale, circulaire en veerkrachtige economie.

Het is de ambitie van de EU om digitaal soeverein te zijn in een open en onderling verbonden wereld, en om digitaal beleid te voeren dat burgers en bedrijven de mogelijkheid geeft deel uit te maken van een duurzame en welvarender digitale toekomst waarin de mens centraal staat. Dit betekent dat zwakke punten en afhankelijkheden moeten worden aangepakt en investeringen moeten worden versneld.

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heeft een oproep gedaan om van de komende jaren Europa’s ‘digitale decennium’ te maken, in antwoord op de oproep van de Europese Raad voor een ‘digitaal kompas’ en in vervolg op de digitale strategie van de Commissie uit februari 2020.

In de mededeling wordt voorgesteld overeenstemming te bereiken over een reeks digitale beginselen, snel belangrijke meerlandenprojecten op te starten en een wetgevingsvoorstel op te stellen met een robuust governancekader om de vooruitgang te monitoren: het digitaal kompas.

EUROPA’S DIGITAAL KOMPAS

De Commissie stelt een digitaal kompas voor om de digitale ambities voor de EU voor 2030 concreet te maken. Deze ambities ontvouwen zich langs vier hoofdlijnen:

1) Digitaal vaardige burgers en hooggekwalificeerde digitale professionals: In 2030 moet ten minste 80 procent van alle volwassenen over digitale basisvaardigheden beschikken en moeten er in de EU 20 miljoen ICT-specialisten werkzaam zijn; bovendien moeten meer vrouwen dit soort functies gaan bekleden.

2) Beveiligde, goed presterende en duurzame digitale infrastructuurvoorzieningen: In 2030 moeten alle huishoudens in de EU over gigabitconnectiviteit beschikken en alle bevolkte gebieden 5G-dekking hebben. De productie van geavanceerde en duurzame halfgeleiders in Europa moet 20 procent van de wereldproductie bedragen. In de EU moeten 10 000 klimaatneutrale, goed beveiligde edge nodes (knooppunten die gegevensverwerking aan de rand van het netwerk mogelijk maken) worden uitgerold. Verder moet Europa haar eerste kwantumcomputer krijgen.

3) Digitale transformatie van bedrijven: In 2030 moeten drie van de vier bedrijven gebruikmaken van cloudcomputingdiensten, big data en kunstmatige intelligentie. Meer dan 90 procent van de middelgrote en kleine bedrijven moet ten minste een basisniveau van digitale intensiteit bereiken. Het aantal jonge EU-bedrijven die een waarde van 1 miljard dollar bereiken (‘eenhoorns’), moet verdubbelen.

4) Digitalisering van overheidsdiensten: In 2030 moeten alle belangrijke overheidsdiensten online beschikbaar zijn. Alle burgers moeten toegang hebben tot hun elektronische patiëntendossiers en 80 procent van de burgers moet een eID-oplossing (elektronisch identiteitsbewijs) gebruiken.

Het kompas zorgt voor een robuuste gezamenlijke governancestructuur met de lidstaten, op basis van een monitoringsysteem met jaarlijkse rapportages in de vorm van verkeerslichten. De streefcijfers worden vastgelegd in een beleidsprogramma waarover overeenstemming met het Europees Parlement en de Raad moet worden bereikt.

MEERLANDENPROJECTEN

Om de lacunes in de kritieke capaciteiten van de EU beter op te vullen, zal de Commissie de snelle start van meerlandenprojecten faciliteren. Daarbij worden investeringen uit de EU-begroting, lidstaten en het bedrijfsleven gecombineerd en wordt voortgebouwd op de faciliteit voor herstel en veerkracht en andere EU-financiering. In hun herstel- en veerkrachtplannen moeten lidstaten ten minste 20 procent uittrekken voor de digitale transitie. Mogelijke meerlandenprojecten zijn een paneuropese, onderling verbonden infrastructuur voor gegevensverwerking, het ontwerpen en uitrollen van een volgende generatie betrouwbare, zuinige processors, en verbonden overheidsdiensten.

DIGITALE RECHTEN EN BEGINSELEN VOOR EUROPEANEN

De EU-rechten en -waarden staan centraal binnen het mensgerichte EU-traject naar digitalisering. Zij moeten in de digitale ruimte net zo goed gelden als in de echte wereld. De Commissie stelt voor een kader van digitale beginselen te ontwikkelen, zoals toegang tot hoogwaardige connectiviteit, tot voldoende digitale vaardigheden, tot overheidsdiensten en tot eerlijke en niet-discriminerende online diensten. Meer in het algemeen moet worden gegarandeerd dat rechten die offline van toepassing zijn ook online volledig kunnen worden uitgeoefend. Deze beginselen worden besproken in een breed maatschappelijk debat en vastgelegd in een plechtige, interinstitutionele verklaring van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie. Het is een vervolg en een aanvulling op de Europese pijler van sociale rechten. Tot slot stelt de Commissie voor om in een jaarlijkse Eurobarometer te peilen of Europeanen vinden dat hun digitale rechten worden gerespecteerd.

EEN DIGITAAL EUROPA IN DE WERELD

De digitale transformatie brengt wereldwijde uitdagingen met zich mee. De EU zal haar positieve digitale agenda, waarin de mens centraal staat, promoten binnen internationale organisaties en via sterke internationale digitale partnerschappen. Door interne EU-investeringen te combineren met de aanzienlijke middelen die in het kader van de nieuwe instrumenten voor externe samenwerking beschikbaar zijn, kan de EU met partners overal ter wereld samenwerken om de gemeenschappelijke mondiale doelen te verwezenlijken. De Commissie heeft al voorgesteld om een nieuwe Raad voor handel en technologie tussen de EU en de VS op te richten. De Commissie wijst op het belang van investeren in verbeterde connectiviteit met de externe partners van de EU, bijvoorbeeld door het opzetten van een fonds voor digitale connectiviteit.

Meer info: www.ngi.eu