Humor als hulpmiddel bij jouw presentatie: laat ze maar lachen!

Een grap als opening van jouw presentatie of pitch kan helpen om de spanning te breken. Als je een boodschap over wil krijgen, kun je beter echt contact maken met je publiek. Daarvoor moet je niet leuk doen, maar leuk zijn. Gewoon jezelf zijn. Echt en authentiek zijn. Dan vinden de mensen jou leuk, in plaats van jouw grappen. Dan maak je pas echt indruk en impact met humor. Dan zal het publiek jou toelachen.

Wat denk je als je een boek mag recenseren met de titel ‘Impact maken met humor‘ (affiliate), dat als ondertitel heeft: ‘Hoe maak je de zaal gek?’ Dan verwacht ik in ieder geval een boek vol tips en trucjes om van een presentatie een soort cabaretvoorstelling te maken, waarbij gelachen en gegierd wordt over series grappen en grollen. Vooral ook, omdat de schrijfster Malinca Verwiel een vermaarde regisseur is van cabaretiers waaronder Arjen Lubach. Dat pakte (gelukkig) wat anders uit.

Humor vanuit theaterperspectief

Het leert de lezer vooral hoe belangrijk het is om jouw eigen persoonlijkheid te tonen. Dicht bij jezelf te blijven. Er geen voorstelling van te maken, maar gewoon de moed te hebben om de dingen te benoemen zoals ze zijn. Maak er dus een performance of moppentapperij van, maar zorg voor een originele aanpak waar gerust iets (meer) van jezelf in mag zitten. De mensen komen ook om naar jou en jouw verhaal te luisteren.

Verwiel legt op basis van haar achtergrond en opgedane ervaring uit dat het publiek om je gaat lachen:

• als ze je sympathiek vinden: door jouw verhaal positief te brengen, met energie. Je toon en mimiek zijn daarbij belangrijker dan de grap zelf.
• als ze je geloven: door te zorgen dat de inhoud van jouw verhaal echt en geloofwaardig is. En congruent is met jouw houding of ‘stand’.
• en als ze je begrijpen: het publiek moet het snappen. Ze moeten mee kunnen in jouw gedachtenkronkels. Pas dan wordt er gelachen.

Bij het toepassen van humor, moet je dat dus in je achterhoofd houden.

Natuurlijk geeft ‘Impact maken met humor’ ook de nodige inspiratie om het verhaal goed op te bouwen en luchtig uit te voeren. Daarvan hieronder wat voorbeelden. De wijze lessen komen vooral in het laatste deel van het boek, waarin de focus ligt op persoonlijkheid en authenticiteit. Lees dus lekker door.

Humortools

Maar eerst een selectie uit de 16 humortools die Malinca in het boek beschrijft:

1. Impactopening

Begin met een uitdagende stelling, een prikkelende zin of vraag. Bijvoorbeeld: “Effe iets geks. . Maar stel je voor! Dat werken op kantoor leuk zou zijn!” Hiermee wil je interesse opwekken, het publiek wakker schudden of een taboe doorbreken. Daarbij mag je gerust ongenuanceerd zijn.

2. Metafoor

Omschrijf met een beeldspraak en weinig woorden op een voor het publiek begrijpelijke manier wat je bedoelt. Bijvoorbeeld: ”Ik heb het balgevoel van een zeekomkommer.” Zo geef je het publiek snel een maximaal begrip over iets dat complex is. Daardoor voelen ze wat je bedoelt en onthouden ze dit beter.

3. Nieuw woord

Hiermee geef je op een creatieve manier aan wat je ergens van vindt. Bijvoorbeeld: ”Rubbertegelkinderen; verhuisblues, toetsenbordterrorisme.” Je maakt het publiek nieuwsgierig naar de betekenis, waardoor het vanzelf gaat raden en nadenken. Hierdoor wordt het onvergetelijk.

Humor is een vorm van emotionele intelligentie…

4. Visuele verrassing

Doe iets onverwachts tijdens jouw voordracht om een contrast te maken met jouw tekst. Pak een megafoon, een kettingzaag of een gekookt ei uit je tas. Het Show, don’t tell-effect maakt het tastbaar en zorgt voor een onvergetelijk hilarisch intermezzo.

5. Creatief verleiden

Met humor kun je ontwapenen, weerstand verminderen en mensen verbinden, als je de toon van ‘moeten’ in ‘willen’ verandert. Door het publiek te verleiden, raakt het intrinsiek gemotiveerd en is de kans groot dat ze vrijwillig jouw visie volgen.

Multimedia

In het boek vind je nog een compleet elftal aan humortools die daar, net als de 5 hierboven, veel uitgebreider worden toegelicht en voorzien worden van nog veel meer luchtige voorbeelden en anekdotes.

Wat ‘Impact maken met humor’ daarnaast een geweldig leuk boek maakt, is dat het niet alleen een leesboek is, maar ook een kijk- en luisterboek. Door tientallen QR-codes waarmee de teksten zijn gelardeerd, linkt het naar allerlei leuke (korte) video’s die het betoog illustreren. Alleen daarom al is het boek een aanrader. In de videoclips zie en hoor je mooie voorbeelden van hoe verschillende sprekers hun verhaal vertellen. En ja, daar zitten ook wat stand-uppers en cabaretiers tussen, dus de humor ligt er bovenop.

Authentieke humor

Een open doekje dus, voor dit geweldige boekje. Het leest lekker weg en geeft daadwerkelijk praktische handvatten voor wie regelmatig op de zeepkist moet of mag staan. Maar dan nu terug naar het in mijn ogen belangrijkste onderdeel van het boek: dat over authenticiteit. Wat is dat eigenlijk? En in welke verhouding staat dat tot het fenomeen humor?

Laten we beginnen met de uitleg die het boek van het begrip authentiek geeft. Het gaat er simpelweg om dat je jezelf bent; dichtbij jezelf blijft. Niet zwak, maar eerlijk, kwetsbaar en sterk. Je kunt open zijn over je twijfels, emoties en imperfecties en deze omarmen. Jezelf wat minder serieus nemen, zorgt ook voor ontspanning. Dat leidt vaak weer tot meer lol en biedt materiaal voor grappen. Als je op zoek gaat naar meer authenticiteit, stuit je vanzelf op grenzen – net als bij humor. Zoals Verwiel het stelt: ”Authenticiteit is gaan voor de grotere zaak. Mensen met humor zijn helden.”

Belangrijk om te begrijpen is dat je als presentator geen rol moet spelen, of in het middelpunt van de belangstelling moet willen staan. Je moet jezelf zijn en vooral aandacht besteden aan je publiek. Als jij het publiek laat merken dat je van ze houdt, gaat het publiek direct ook van jou houden.

Als je een rol gaat spelen, loop je het risico aan overacting te gaan doen. Dan wordt het vanzelf minder echt en daardoor minder geloofwaardig. Neem dus gewoon jouw persoonlijkheid mee op het podium. Een persoonlijke verhaal zorgt voor een betere klik met het publiek dan een krampachtig ingestudeerde grap.

Impact maken met humor – hoe maak je de zaal gek?

Al vaker mocht ik boeken recenseren over het onderwerp presenteren, zoals die over presenteren zonder voorbereiding, over het overwinnen van presentatieangst of over het presenteren als een performer. Het compacte, luchtige maar superrijke boekje ‘Impact maken met humor’ (affiliate) van Malinca Verwiel komt wat mij betreft met stip op nummer 1 binnen in mijn persoonlijke rangschikking. Een echte aanrader.