DePin: de tech-trend waar AI, IoT, crypto en andere technologieën samenkomen

Steeds meer Nederlanders kennen en kunnen salderen met zonnepanelen. Maar door de samenkomst van technologien als AI, crypto, Internet of Things en blockchain, kan je als consument ineens geld verdienen met het ‘slapend’ onderhoud van talloze andere infrastructuurnetwerken. Decentrale Fysieke Infrastructuur Netwerken (DePIN) schieten als paddestoelen uit de grond. In dit artikel deel ik alles over deze nieuwe tech-trend.

Helpen om aliens te vinden. Dat leek me wel gaaf toen ik kind was, toen ik een stukje van mijn computergeheugen ter beschikking stelde aan het SETI@Home project. Dit werd in 1999 opgestart door wetenschappers van de Universiteit van Berkeley. Iedereen die computerkracht overhad, kon dit doneren aan het project.

Hiermee kon je meehelpen aan het vinden van buitenaards leven. Helaas zonder succes en het project is inmiddels opgeheven. Er zijn nog wel andere zogenaamde ‘Boinc-projecten’ vanuit de universiteit rondom biologie, wiskunde en astronomie.

Inmiddels is het door alle waanzinnige nieuwe technologieën ook mogelijk om met dit soort projecten passief geld te verdienen. Niet door het opzetten van drop shipping of het verkopen van dure ‘financieel vrij-cursussen’, maar door mee te helpen om energienetwerken, cloudopslag en wifi-netwerken in de lucht te houden en AI-rekenkracht te leveren.

PINnen zodat je weer kan pinnen

Decentrale Fysieke Infrastructuur Netwerken (DePIN) is de naam voor blockchain-netwerken die digitale tokens gebruiken om communities (niet bedrijven) te stimuleren om fysieke infrastructuurnetwerken (denk aan mobiliteit, het opladen van elektrische voertuigen en telecommunicatie) te runnen. Van maken en onderhouden tot ook het exploiteren ervan. De term verscheen voor het eerst in november 2022. Blockchain kennisplatform Messari begon de naam DePIN te gebruiken voor haar content, na een Twitter-stemming hierover.

Samen bouwen, samen onderhouden

Het opzetten en onderhouden van infrastructuren zoals stroomnetten en vervoerssystemen kost heel veel geld. Meestal zijn het de grote bedrijven die dit doen, omdat het zo duur en ingewikkeld is. Hierdoor is er weinig concurrentie. Dit betekent dat deze grote bedrijven bijna alles kunnen bepalen over prijzen en diensten. Maar dankzij nieuwe technologieën zoals blockchain en het feit dat bijna iedereen tegenwoordig internet heeft, kunnen we nu deze systemen op een open en verdeelde manier opbouwen.

Voor steeds meer infrastructuren is er daarom tegenwoordig een DePIN. Deze netwerken zijn voor iedereen toegankelijk om aan mee te werken, wat inhoudt dat zowel gewone consumenten als bedrijven kunnen helpen om ze beter te maken. Als dank voor hun hulp krijg je een beloning, zoals crypto, een stukje van het netwerk en soms zelfs producten of diensten die het netwerk biedt.

Aanvankelijk waren er vier sectoren DePINs (servers, draadloos, sensoren en energienetwerken), maar door de snelle ontwikkeling is dit inmiddels opgeknipt in twee hoofdsectoren (fysiek en digitaal), met daarin allerlei subsectoren. Deze actuele kaart van Messari geeft een prachtig overzicht:

Je ziet hier het snel groeiende ecosysteem van DePIN-oplossingen; fysieke infrastructuurnetwerken (voertuigen voor mobiliteitsnetwerken, zonnepanelen voor energienetwerken, hotspots voor draadloze netwerken en servers voor cloudnetwerken).

Van dashboard cams tot data, van wifi tot Uber

Hoe werkt dat nu in de praktijk? 8 leuke voorbeelden onder de loep.

1. Hivemapper

Hivemapper gebruikt het ‘drive-to-earn-concept’. Hiermee kunnen gebruikers deelnemen aan het verzamelen van wegbeelden en een gedecentraliseerde versie van Google Maps maken via camera’s op het dashboard van auto’s. Gebruikers verdienen HONEY-tokens voor elk stukje gegevens dat ze verstrekken.

2. Sorj

Storj is een mooie concurrent voor cloudopslagdiensten als Dropbox, Amazon en Google. Het maakt het mogelijk om gegevens op een decentrale manier op te slaan met behulp van blockchain-technologie. Met versleutel-technieken zorgt Storj ervoor dat je gegevens veilig en efficiënt kunt opslaan en delen, zonder dat je hoeft te leunen op traditionele methoden van cloudopslag. Iedereen die ruimte aanbied voor het opslaan van data, krijgt in ruil daarvoor de STORJ-token.

3. React Netwerk

Het React Netwerk is een energienetwerk dat gebruikers beloont voor hun bijdrage aan het bouwen van een gedecentraliseerd en milieuvriendelijk elektriciteitsnetsysteem. Het heeft tot doel een stabiele energie te creëren door gebruikers te stimuleren hun batterijen aan te sluiten en overtollige energie te delen.

4. Helium

Helium is een DePIN-project dat een gedecentraliseerd draadloos netwerk bouwt waarmee gebruikers tokens (HNT) kunnen verdienen in ruil voor het leveren van een draadloze verbinding. Gebruikers kunnen Helium-hotspots inzetten om draadloze verbinding in een gebied te bieden in ruil voor HNT-tokens. Daarnaast breidt het haar netwerk uit met Helium Mobile. De dienst Helium Mobile combineert het Helium-netwerk met het mobiele 5G-netwerk. Gebruikers in de VS kunnen hiermee inmiddels genieten van goedkopere mobiele abonnementen voor $20 per maand.

5. NATIX Network

NATIX Network bouwt een DePIN van smartphones die werken als AI-aangedreven camera’s en die belangrijke mobiliteitsdata verzamelen. Denk aan de hoeveelheid verkeer en de wegomstandigheden in bepaalde gebieden. Het bouwde een dashcam-app die mensen gratis kunnen downloaden en aan kunnen laten tijdens het rijden. Deze app verwerkt de feed van de camera van de telefoon en zet deze om in geanonimiseerde inzichten, waarbij de gebruiker wordt beloond met tokens voor het delen van deze inzichten. De telefoons vormen het fysieke infrastructuurnetwerk en het mechanisme dat dit netwerk aandrijft en de beloningen uitdeelt, draait on-chain.

6. Render Network

Render Network is het eerste platform dat de kracht van GPU-rendering decentraliseert. Hierdoor kunnen mensen die creatief werk doen, zoals ontwerpers en animatoren, hun projecten met GPU-rendering makkelijk uitbreiden door krachtige computers over de hele wereld te gebruiken. Het Render Network is ontworpen om een veelheid aan reken-intensieve taken te ondersteunen. Dit alles gebeurt snel en efficiënt via een blockchain-netwerk dat mensen direct met elkaar verbindt, zonder fouten of vertragingen. Bovendien zorgt dit systeem ervoor dat de rechten op het werk veilig blijven.

7. Bittensor

Bittensor wordt ook wel de baby van AI en crypto genoemd. Bitcoin heeft ons een gedecentraliseerde munt gegeven. Het haalde macht weg bij banken en regeringen en legde die terug in onze handen. Bittensor doet hetzelfde, maar dan voor kunstmatige intelligentie (AI). Dus niet gerund door de bekende namen als OpenAI, Google of Amazon, maar een DePIN Netwerk, waar alles wat nodig is om een AI te runnen samenkomt. Het TAO token beloont mensen voor hun inzet en is op moment van schijven alweer meer dan 620 euro waard.

8. Teleport

Teleport is een open source en gedecentraliseerde versie van Uber. Ze bouwen wereldwijd een netwerk van chauffeurs en passagiers. In plaats van de Uber-algoritmen, stellen ze zelf de prijzen vast en maximaliseren ze de waarde die ze eruit kunnen halen. Het wil met dit nieuwe protocol ervoor zorgen dat er meer geld naar chauffeurs gaat, dat passagiers minder per rit betalen en dat er meer geld in de lokale economieën blijft.

 

De voordelen van DePINs

Zelf ben ik mega enthousiast over deze nieuwe technologische mogelijkheden, ten opzichte van de traditionele fysieke infrastructuur:

• Het is gedecentraliseerd
  Een van de belangrijkste voordelen van DePIN is de verschuiving van een gecentraliseerd naar een gedecentraliseerd model. DePIN neemt de afhankelijkheid weg van één enkele entiteit of grote onderneming om de fysieke infrastructuur op te zetten en te onderhouden.
• Supersnel schalen
  Door de fysieke infrastructuur te crowdsourcen kunnen DePIN’s sneller schalen dan traditionele projecten tegen een fractie van de kosten, doordat ze worden gedistribueerd onder de netwerkdeelnemers en worden gecompenseerd door toekomstige groei en inkomsten. NATIX telt inmiddels duizenden gebruikers en brengt de wereld sneller in kaart dan Google.
• Community in plaats van onderneming
  In plaats van te vertrouwen op een gecentraliseerde onderneming, kunnen communities eigenaar worden van de hardware waaruit het netwerk bestaat dat de goederen en diensten levert die zij nodig hebben en gebruiken. Hierdoor worden de belangen van de belanghebbenden op één lijn gebracht om adoptie en groei te bevorderen. ELOOP zorgt er bijvoorbeeld voor dat iedereen geld kan verdienen als iemand een ritje maakt in een Tesla, zelfs de persoon die het voertuig gebruikt.
• ‘Sharing Economy’-model
  DePIN past het principe van de deeleconomie toe. De kosten en verantwoordelijkheden van het opzetten en onderhouden van infrastructuur worden verdeeld over de deelnemers aan de aanbodzijde (dienstverleners), waardoor een kosteneffectiever en rechtvaardiger model ontstaat.
• Goedkopere opstart
  Door de hardware en het onderhoud ervan te crowdsourcen, opereren DePIN’s tegen een fractie van de kapitaal- en bedrijfskosten van traditionele bedrijven. Terwijl telecombedrijven miljarden moeten investeren in de infrastructuur en onroerend goed om deze te hosten en legers van werknemers moeten aanhouden om deze te ondersteunen, stimuleren DePIN’s netwerkleden om hiervoor te zorgen terwijl iedereen ervan profiteert.

Nog veel werk aan de winkel!

In de eerste golf van DePIN-projecten werd er met talloze modellen geëxperimenteerd, werden er veel fouten gemaakt en werd er veel geleerd. Toch zie ik nog steeds een aantal uitdagingen voor deze gave nieuwe tech trend:

• Als de prijs van tokens veel schommelt, kunnen sommige mensen terughoudend zijn om mee te doen met DePIN-projecten. Mensen die helpen met het aanbod, krijgen betaald met de tokens van het project. Maar als de prijs steeds verandert, weten ze niet zeker of ze er wel winst mee maken. Er zijn manieren om dit risico te verkleinen, maar die zijn niet altijd makkelijk voor iedereen. Daarnaast: als tokens ineens veel duurder worden, kunnen mensen die voor diensten willen betalen, afgeschrikt worden. Een goed plan voor hoe de tokens gebruikt en geprijsd worden is daarom belangrijk om de prijzen stabiel te houden.
• Mensen doen vooral mee met DePIN-projecten om geld te verdienen. Als de prijs van de tokens stijgt, komen er makkelijker nieuwe gebruikers bij. Maar als de prijs daalt, kunnen mensen stoppen. Vooral bij projecten met een kleine marktwaarde en weinig handel. Het is moeilijk om dit probleem op te lossen, maar projecten die echt nuttige diensten bieden, zullen meer mensen aantrekken. Niet alleen degenen die snel geld willen verdienen.
• Het staat echt nog in de babyschoenen. Veel mensen buiten de crypto-wereld kennen dit soort projecten nog niet. Laat staan dit soort manieren van het onderhouden van infrastructuren. Dit komt omdat veel mensen nog niet bekend zijn met hoe blockchain werkt en crypto’s ingewikkeld vinden. Daarom zien maar weinig mensen nu de voordelen van deze nieuwe, decentrale diensten. Er is dus nog een lange weg te gaan op het gebied van awareness, adoptie en educatie.

De toekomst van DePIN

Het is uiteraard onwaarschijnlijk dat DePIN op korte termijn de oude infrastructuren zal vervangen, maar het kan wel helpen, door ongebruikte bronnen te gebruiken en diensten te bieden waar dat voor traditionele bedrijven te duur zou zijn. Zo kunnen DePIN-netwerken bestaan naast de oude systemen, en helpen waar die tekortschieten. Vooral op plaatsen die moeilijk te bereiken zijn. Dit maakt het voor kleinere groepen of mensen ook makkelijker om mee te helpen aan de opbouw van infrastructuur.

Als ik de eerste projecten zie, wat er voor nodig is technisch gezien en wat voor stappen je moet doorlopen om er ook echt zelf mee aan de slag te gaan, dan is dat voor de meeste consumenten echt nog een brug te ver. Te ingewikkeld, te omslachtig. Ik zie dus ook eerder DePIN-projecten samenwerken met bekende Web2-bedrijven zoals Google en Amazon om het makkelijker te maken voor iedereen. Dit betekent dat gebruikers via een gewone Web2-interface kunnen werken, zonder te weten dat er op de achtergrond DePIN- en blockchain-technologie gebruikt wordt. Dit maakt het gebruik van DePIN net zo eenvoudig als bestaande webdiensten, maar met extra voordelen zoals lagere kosten en meer openheid.

We staan aan de vooravond van een revolutie in hoe we denken over het bouwen en onderhouden van onze fysieke en digitale wereld. Ik denk dat DePIN daar een geweldige rol in kan spelen. Hopelijk heeft deze blog je geïnspireerd om er zelf ook eens mee te experimenteren!