Versla stress als een samoerai & tackel het alledaagse kantoorbestaan

Als stress het bloed naar je vuisten en voeten stuurt, nemen onconstructieve reflexen het over. Vergelijk dat met de kalme samoerai die onverstoorbaar te midden van meerdere belagers staat. Of de karateka die ongeroerd en kalm de meest explosieve acties doet. Kortom, wat kunnen we leren van deze krijgers om het alledaagse kantoorbestaan aan te kunnen?

Het kantoorleven brengt spanningen en werkdruk met zich mee: te veel werk, deadlines, collega’s die koste wat het kost vooruit willen komen, dominante bazen die een dagelijkse bron van stress zijn, veeleisende klanten die alles nu willen en een onwillige support staff die werk vermijden. Om dan niet de klassieke fight, flight of freeze reactie te hebben, is rust nodig. Afstand. Overzicht.

Krijger in de kantoortuin

In ‘Als een krijger in de kantoortuin. Weerbaar op het werk met principes uit de oosterse vechtkunst‘ (affiliate) legt Caspar Gesthuizen uit wat hij in zijn jaren in de krijgskunsten heeft geleerd dat je ook in het kantoorleven kan helpen. Hij legt uit hoe je balans houdt, stevig staat en je hoofd leeg houdt in krijgskunsten en hoe je die vaardigheid in kunt zetten als stress oploopt.

Krijger-oefeningen tegen de stress

Naast uitleg bevat het boek een aantal oefeningen, de zogenaamde krijger-oefeningen. Hierbij doe je soms eenvoudige en soms wat complexere oefeningen om dat wat Gesthuizen uitlegt te beleven. Dat kan een oefening zijn als: zonder steun in een rijdende bus je evenwicht bewaren of een glas wijn met volle aandacht drinken in een soort ‘thee-ritueel’.

De oefeningen helpen je jouw aandacht beter te richten en nadrukkelijker te beleven wat er gebeurt. Zoals papier tot een prop knijpen en dat met verschillende hoeveelheden kracht doen. Hoe voelt het als je dat met een uiterste krachtinspanning doet versus langzaam en bewust de veranderende vorm van het papier registreert?

Als stress opkomt of als je ergens aan het wachten bent, kun je een ademhalingsoefening doen. Bijvoorbeeld in 4 tellen inademen, 4 tellen je adem inhouden, in 4 tellen uitademen en 4 tellen je adem inhouden. Dat herhaal je. Uiteraard adem je eerder als het ongemakkelijk voelt. 🙂

Als gewezen beoefenaar van kyokushin karate, ken ik de winst die je kunt behalen met relatief korte en eenvoudige oefeningen. Hierdoor word je bewuster van je houding, je lijf, je adem en je hartslag. Dit is voor iedereen nuttig, al vergt het jaren training om na tientallen rondjes intensief sparren de ademhaling nog steeds onder controle te houden. Voor die beproeving zul je in een kantoorsituatie niet komen te staan.

Transfer uit andere disciplines

Er zijn meer auteurs en sprekers die hun vaardigheden uit de fysieke wereld aanbieden als methode om het alledaagse beter te managen. Denk bijvoorbeeld aan bergbeklimmers, tennissers, coureurs of marathonlopers. Het werk van Wim ‘iceman‘ Hoff is uiteraard ook erg bekend op het vlak van mentale zelfbeheersing.

Ooit deed ik een anti-slipcursus. Het is handig als je veel rijdt om te weten wat je moet doen en wat je niet moet doen als je auto er vandoor wil. Sindsdien ben ik 2 keer in een slip geraakt en heb ik één keer volgens het boekje gereageerd en één keer alles precies fout gedaan (vol de rem ingetrapt).

Nu weet ik dat het heel waardevol is om te weten wat je in spannende situaties moet doen. Het is de vraag of je in die spannende situaties je reflexen weet uit te schakelen en verstandig reageert. Een workshop of boek helpt zeker, maar als je meer grip op je reflexen wil is langer oefenen nodig.

Met de lessen uit ‘Als een krijger in de kantoortuin’ zal het net zo zijn: als je in een vergadering plotseling verbaal aangevallen wordt door je manager of een collega zet je tijdens een presentatie voor een belangrijke klant voor schut, lukt het je dan om reflexen te stoppen en adequaat te reageren? In ‘Onderhandelen met lastige mensen/Getting Past No‘ (affiliate) noemt William Ury dat naar het balkon gaan en toeschouwer worden van de situatie waar je inzit. Als dat lukt, dan kun je de suggesties van Gesthuizen inzetten, zoals meeveren of je grenzen aangeven.

Principes, codes en waarden

Naast de fysieke lessen die je uit de krijgskunsten leert, beschrijft Gesthuizen ook hoe waardevol het is om te leven volgens een code, principes, vanuit waarden. Voor degenen die affiniteit hebben met krijgskunst, zijn de beschreven codes vast een bron van inspiratie en een mooi punt om een eigen code aan te herijken of er eentje te maken.

Aan de hand van samoerai-code kun je een eerste versie maken die je periodiek aanvult en wijzigt. Je kunt die code ook in een wekelijkse reflectie gebruiken om die week op terug te kijken. Woorden die in de samoerai-code staan zijn:

1. Gerechtigheid
2. Moed
3. Mededogen
4. Hoffelijkheid
5. Oprechtheid
6. Eer
7. Loyaliteit

Stel dat er 2 á 3 woorden een snaar bespelen bij jou. Noteer die. Hoe ziet het eruit als je naar deze woorden leeft en ze je acties bepalen? Stel dat je mededogen en oprechtheid kiest, wat betekent dat als er in een vergadering iemand lomp gedrag vertoont of iemand (jou) kleineert? Wat betekent dat als iemand een slordige mail stuurt en wanneer diegene daarop aangesproken wordt vervelend reageert?

Je kunt de woorden ook gebruiken om aan het eind van de dag je dag te evalueren. Bijvoorbeeld in de vorm die Marshall Goldschmith voorstelt in zijn boek ‘Triggers‘ (affiliate), namelijk met de vraag:

Heb ik mijn best gedaan om …

Dus heb ik mijn best gedaan om vandaag mededogen te tonen? Heb ik mijn best gedaan om vandaag oprecht te zijn? In dat laatste geval heb je misschien een moment gehad waarop je hebt vermeden feedback te geven of iemand gelijk hebt gegeven. Dat terwijl je het eigenlijk oneens was. Waarom? Hoe zou je dat morgen anders doen?

Vergelijk het met de trackers waarover je eerder kon lezen op Frankwatching.

Kortom

Het boek ‘Als een krijger in de kantoortuin‘ (affiliate) bevat mooie metaforen en inzichten in de martial arts. Lees ze ter inspiratie. Door de krijger-oefeningen te doen, maak je de gedragingen concreet en zet je ze hopelijk in als je weloverwogen wil reageren in een spannende situatie.