Lekken naar de pers: ongelukje, of een meesterlijke mediastrategie?

Een decennium na de lancering van GTA V, is de game-industrie opgeschud door een onverwachte gebeurtenis. De vroege ‘lek’ van GTA VI via X. Maar was dit echt een ongeluk, of een meesterlijke mediastrategie?

In november maakte Rockstar, de maker van de Grand Theft Auto-reeks, bekend dat zij op 5 december 2023 de eerste trailer zouden delen van het populaire spel. Echter, de trailer werd een dag eerder gelekt via X. Ongeacht of dit bewust was of niet, moest Rockstar direct hierop reageren en de trailer via YouTube delen.

Hierdoor verschenen veel artikelen in de media over de nieuwe game. Dit terwijl deze pas in 2025 verwacht wordt. Hoewel er al 10 jaar geen spel van GTA is verschenen, is de hype in de media groter dan ooit. Hoe werkt dit strategisch lekken?

Wat is een PR-lek?

In de wereld van public relations staat een ‘lek’ voor de strategische onthulling van nog niet bekende informatie aan geselecteerde media. Dit is vaak voorafgaand aan een officiële aankondiging. Als je van tevoren gaat lekken, creëer je meer PR-momenten in de media.

Met deze momenten zorg je voor een hype. Vaak wordt er ook gewerkt met meerdere lekken en aankondigingen, in plaats van 1 persbericht met alleen de feiten. In het geval van GTA zie je dit terug met een enkele trailer, waar de maanden ervoor al veel om te doen was. En bedenk dan dat dit alleen nog maar de trailer is.

Hype creëren met het lekken van informatie

Door informatie te ‘lekken’, krijgen uitgekozen media exclusieve toegang tot details, waardoor journalisten meer interesse tonen. Dit verhoogt de nieuwsgierigheid en versterkt de impact van de uiteindelijke aankondiging. Dit kan zowel via bijvoorbeeld social media (denk aan X en YouTube), maar ook via traditionelere media zoals de Telegraaf of het Algemeen Dagblad.

Bekende voorbeelden zijn Wie is de Mol of Expeditie Robinson. In plaats van dat zij 1 persbericht uitsturen met alle kandidaten, lekken zij via verschillende media steeds een aantal kandidaten. Een periode later worden weer andere kandidaten bekendgemaakt. Op deze manier wordt er een hype gecreëerd, voordat er iemand is die überhaupt een aflevering heeft gezien. Zo kun je de kijker beïnvloeden en hoop je op mond-tot-mond- reclame. Heb jij al gehoord dat die kandidaat ook meedoet aan Expeditie Robinson?

Ook zakelijk nieuws wordt vaak gelekt. Investeringen worden bijvoorbeeld vaak bekend gemaakt bij een economisch medium als het Financieel Dagblad. Andere media zullen dit vaak van hen overnemen, omdat de autoriteit van het Financieele Dagblad als het gaat om investeringen groot is. Zakelijk nieuws wordt op deze manier een hype. Vaak kan je dit in de media terugvinden in de bronvermelding, zoals ‘meldt het Financieele Dagblad’.

Uitvoering van een PR-lek

Het beheren van een ‘lek’ vereist finesse. Het zenden van informatie naar de juiste media en het timen van het lek in verhouding tot de officiële aankondiging zijn cruciaal voor succes. Ook is het verstandig een timeline te maken. Wanneer lekken we wat richting de media? Hoe meer momenten er zijn, hoe groter de hype kan worden.

1. Voordelen van lekken

Lekken biedt meerdere voordelen:

Gegarandeerde media-aandacht bij je doelgroep

Stel dat je exclusief nieuws hebt, dan zijn journalisten eerder geneigd hier wat mee te doen. Het nieuws is namelijk nog niet bekend bij het grote publiek. Ook zijn veel journalisten op zoek naar scoops.

Versterkte relaties met journalisten

Jij bent degene die met relevante nieuwsfeitjes komt. Als je eerder gelekt hebt bij de journalist, kom je als betrouwbaar over. Hoe ironisch dit ook mag klinken, aangezien je nieuws wat nog niet verteld mag worden verklapt.

Creëer een hype

Door stelselmatig een klein beetje het nieuws te onthullen, is iedereen benieuwd naar het eindresultaat. Hierdoor krijg je in de media meerdere keren aandacht. Hoe meer PR-momenten je weet te creëren, hoe groter de hype.

Het zorgt voor speculatie

Wat zou er nog meer bekend worden? Denk aan de kandidaten van een spelprogramma, wie zouden de volgende kandidaten kunnen zijn?

Grotere kans dat andere media dit overnemen

Als een groot medium het al eerder gedeeld heeft, zullen andere media ook sneller geneigd zijn dit over te nemen.

2. Aandachtspunten bij het lekken

Belangrijk is het managen van de lekinformatie:

Maak een back-up plan

Stel dat er toch meer uitlekt dat je had bedacht, behoud dan de controle conceptpersberichten achter de hand te hebben. Deze kan je dan ook in geval van nood snel delen met media.

Hou journalisten niet voor de gek

Mocht een journalist er zelf achter komen dat er iets nieuwswaardig aankomt, geef je aan dat je een persbericht kan delen. Eventueel onder embargo. Zo houd je de contacten met journalisten goed. Je kan ook overwegen deze journalist het exclusieve nieuws te gunnen.

Zorg ervoor dat niemand van je collega’s het nieuws persoonlijk gaat lekken

Door goede afspraken te maken kan je dit voorkomen.

Maak een timeline van alle nieuwswaardige PR-momenten

Zorg er ook voor dat je niet gaat lekken op het moment dat er ander groot nieuws is, dan gaat jouw nieuws minder snel worden opgepakt.

Zorg dat je niet bij alle journalisten gaat lekken, wees exclusief

Anders werkt dit argwaan. Als je alle journalisten tegelijkertijd wil bereiken, kan je beter een openbaar persbericht sturen.

Hoe meer momenten, hoe groter de hype

Lekken kan zeer effectief zijn voor media-aandacht, maar vereist een strategische aanpak om relaties niet te schaden. Ook is het verstandig om een back-up plan te hebben. Daarnaast is het belangrijk om een tijdlijn te maken waarin je verschillende nieuwsmomenten opneemt.

Zoals je kan zien bij Grand Theft Auto, hoe meer momenten je gaat creëren, hoe groter de hype gaat worden.