3 momenten waarbij je echt moet innoveren

“Als je een jaar vooruitkijkt, moet je zaaien. Als je tien jaar vooruitkijkt, plant je een boom.” Dit beroemde gezegde, dat voor zover ik kan terughalen uit een eeuwenoud Chinees gedicht komt, spreekt tot de verbeelding. Wat je nu doet, is bepalend voor je latere situatie.

Dit citaat illustreert ook perfect het dilemma van innovatie. Verschillende strategieën leiden tot verschillende uitkomsten en daartussen kiezen, terwijl je ver vooruit moet kijken, is niet zo makkelijk. Bovendien gaat dit citaat uit van een situatie van rust, waarbij je zelf aan de bal bent en kan kiezen wat je doet met je bedrijf, team of product. Maar in werkelijkheid is innovatie gerelateerd aan druk. Er is een probleem waar je op moet reageren en dus start je met iets nieuws. Je moet bewegen, dus je beweegt.

Een trend is ‘een ontwikkeling op langere termijn naar een bepaalde richting’. Trends zijn er bijvoorbeeld op technologisch-, economisch-, sociaal- en ecologisch gebied. En als je je hiervan bewust bent, kun je je innovatiemoment voorspellen. Je hoeft dus niet altijd verrast te worden door dit moment.

3 situaties waarbij je moet innoveren

In dit artikel lees je over drie momenten waarop je zou moeten innoveren. Als je deze situaties herkent, neem je makkelijker een beslissing. Innoveren op een zelfgekozen moment pakt vaak beter uit dan last minute, of in een enkel geval te laat.

Nog één ding voordat we in de vaste momenten duiken: je bedrijf is afhankelijk van innovatie om te overleven. De wereld verandert iedere dag en jouw onderneming kan niet anders dan er alles aan doen om bij te benen. Stilstand staat in deze gevallen gelijk aan achteruitgang.

Moment 1. Crisis

Een recessie, een reorganisatie of plotseling enkele opdrachtgevers kwijtraken – een crisis komt in vele smaken. In ieder geval komt een crisis vrijwel altijd onverwachts en harder op je af dan je had voorbereid. Je moet je hoofd koel kunnen houden en besluiten wegen extra zwaar. Ze verdiepen een crisis sneller dan dat het een crisis oplost.

Maar je bent vast ook bekend met de uitspraak: ‘never waste a good crisis’. Er zijn altijd kansen die zich voordoen als de wereld in brand staat. Het is de kunst om die kansen te spotten en te benutten.

Innovatie biedt je die gelegenheid doordat je investeert in je dienstverlening, product of in de rolverdeling van de mensen die er bij je werken. Andere geijkte innovaties te midden van een crisis zijn het kritisch beoordelen van alle zaken die als vanzelfsprekend worden gezien. Bepaalde manieren van werken, hiërarchische verhoudingen, uitgaven en strategische samenwerkingen kunnen allemaal tegen het licht worden gehouden. Dit is hét moment om te evalueren of je nog de juiste dingen aan het doen bent.

Moment 2. Vlakke omzetcurve of tegenvallende winst

Een veelgekozen moment om te innoveren is als je omzetcurve stagneert. Het is immers een indicatie voor een tegenvallende winst, zeker als je uitgavenpatroon gelijk blijft. Een dalende omzet kan verschillende redenen hebben. Je product past niet meer bij de doelgroep met als gevolg dat je minder verkoopt.

Afvlakking komt uit verschillende hoeken . Tot op zekere hoogte kun je dit op de omzet schuiven, maar bekijk ook het kostenplaatje vanuit een ander perspectief. Komen je werknemers wel tot hun recht in de positie waarin ze zich bevinden? En maak je wel optimaal gebruik van je inkopen?

Het advies om omzet te investeren in een innovatiestrategie is er niet voor niets. Zo voorkom je een bulk aan uitgaven op het moment dat je hier eigenlijk al geen ruimte meer voor hebt. Daarnaast verzeker je jezelf ervan dat je al op meerdere momenten hebt stilgestaan bij toekomstplannen.

Moment 3. Competitie haalt je in

De theorie van de creatieve industrie schrijft voor dat bedrijven in een nooit eindigend proces van opkomst en ondergang zitten. Hoe succesvol je bedrijf ook is, uiteindelijk word je ingehaald. Er zijn voorbeelden van bedrijven die ongelofelijk lang aan de top staan. In een eerder artikel had ik het al over het van origine Limburgse DSM dat zich in het 120-jarige bestaan steeds opnieuw weet uit te vinden. Een traditioneel product hebben zij keer op keer kunnen omzetten naar iets innovatiefs, en vaak sneller dan de concurrent.

In principe kan iedere organisatie dit. De consumentenmarkt is in veel gevallen nog steeds bepalend. Door snel te reageren op de vraag van de consument, verzeker je jezelf van een concurrentievoordeel.

Vaak hoeft de innovatie niet eens zo groot te zijn. Een bakker kan een nieuwe graansoort introduceren in een al bestaand brood, of bezorging aan huis opzetten omdat daar vraag naar is. Concurrenten zullen volgen, maar de bakker is in de tussentijd alweer aan de slag met de volgende stap. In deze hoedanigheid probeer je de concurrent altijd een stapje voor te zijn, en daarmee als bedrijf zelf te groeien.

Innoveren is leren

Om je maar weer even met beide benen op de grond te zetten: innovatie staat niet standaard gelijk aan succes. Innovatie gaat vaak niet over één nacht ijs, en hier zullen doordachte onderzoeken, plannen en keuzes aan vooraf gegaan zijn.

Jij kent je eigen onderneming maar vooral ook je doelgroep het beste, maar ben je bewust van de kans dat het niet uitpakt zoals jij dat had gehoopt. Dit betekent niet dat je überhaupt geen winst draait of positieve verandering onder je werknemers ziet, maar het kan minder dan verwacht zijn. Leer hiervan, maak de volgende keer andere keuzes en neem je strategie nog eens extra door.