Filter
ChatGPT 10 tips voor aantrekkelijke online teksten
Een online tekst schrijven stopt niet bij wat woorden bij elkaar rammen op je toetsenbord. Als tekstschrijver kun je verschillende dingen doen om je online tekst prettig te presenteren aan je lezer. Dat gaat niet om design, maar heeft te maken met overzicht creëren en je tekst goed scanbaar maken. Hoe geef je je tekst zo vorm dat je lezer het belangrijkste meekrijgt, zonder dat die er moeite voor hoeft te doen?
Prettige presentatie van je online tekst
Ik vind dat het vormgeven van een online tekst echt een onderbelicht onderdeel is. Je kan nog zo raak schrijven, maar als de woorden niet prettig gepresenteerd worden, is de kans klein dat ze aankomen bij je online lezer. Merel Roze geeft in haar boek ‘De regels van Roze‘ (affiliate) praktische tips over hoe je door de juiste vormgeving kan zorgen dat je tekst wel aankomt. Wat staat er in de bijbel voor tekstschrijvers over het vormgeven van je online tekst? Nou, 10 tips en een heleboel voorbeelden van hoe kleine aanpassingen een wereld van verschil maken.
Tip 1 – Begin met structuur
Je helpt jezelf en je lezer door voor je gaat schrijven na te denken over een structuur. Schets de pagina, in je hoofd of op papier. Schrijf alvast de kop, intro, tussenkoppen en de call-to-action. En bedenk welke tekstelementen je kunt toevoegen om het geheel prettig op te maken.
Tip 2 – Voeg witruimte in
Witruimte is online essentieel. En het goede nieuws is: je hebt er zelf invloed op. Jij bepaalt als schrijver van de tekst wanneer je de harde of zachte return gebruikt. Het eerste wat je kunt doen, is te lange tekstblokken opfrissen met een regel witruimte. Een muur van tekst kan niemand lezen. Wil niemand lezen. Maak er dus overzichtelijke blokken van. Gebruik ook weer niet te veel witruimte, want dat kan weer averechts werken. Vind de balans.
Tip 3 – Wissel tekstelementen af
Het design van je site bepaalt het verschil tussen de tekstelementen. Een kop is bijvoorbeeld belangrijker en dus groter dan een tussenkop. Het intro is meestal vetgedrukt of met een afwijkend lettertype opgemaakt. Hier heb je als schrijver vaak geen invloed meer op als het design eenmaal bepaald is. Maar je kunt hierbinnen wel bepalen wanneer je welk tekstelement inzet. En daarmee kun je een enorm verschil maken.
Merel geeft in haar boek een sprekend voorbeeld. Stel je kind is ziek en je zoekt op de website van de school naar informatie over hoe je jouw kind ziekmeldt.
Dit staat er nu:
Verlofdagen en ziekte
Kinderen vanaf vijf jaar zijn leerplichtig en mogen niet zomaar meer wegblijven van school. Mocht u onder schooltijd verlof nodig hebben, dan moet u dat op tijd schriftelijk aanvragen bij de directeur (minimaal zes weken van tevoren). Soms zijn er uitzonderingen mogelijk. Als uw kind ziek is, kunt u hem of haar voor 9 uur ziekmelden via de app (mocht dat niet lukken, dan telefonisch). Als de leerkracht ziek is, dan hopen wij op een vervanger. Als die er niet is, worden de kinderen verdeeld over de andere groepen 1-2. Hiervoor is zorgvuldig een verdeellijst gemaakt, waar de school zich graag aan houdt. Het is dus niet de bedoeling dat er wordt geschoven, anders weten wij niet meer wie in welke klas zit. Het kan dan gebeuren dat de ene klas heel vol zit, terwijl er in de andere klas weinig of geen verdeelkinderen zitten. Als u vragen hebt over de verdeellijst, kunt u dit op een ander moment met de vaste leerkracht bespreken. Als er in een bouw meerdere groepen verdeeld moeten worden, kan het voorkomen dat we u moeten vragen om uw kind die dag thuis te houden.
En dat is tijd van je leven die je niet meer terugkrijgt. Dit kan beter. Moet beter. En daar kan je als tekstschrijver iets aan doen, door de tekst beter vorm te geven.
- Wat is het belangrijkste? Verlof zal minder vaak voorkomen dan ziekmelden. Het zijn voor de school misschien dezelfde soort meldingen, maar voor de ouder niet. Je kunt er dus het beste twee verschillende onderwerpen van maken.
- De banaan (wat komt je lezer hier doen of halen) komt bovenaan.
- Het is een instructie-achtige tekst, dus een opsomming of stappenplan is een prettige vorm.
- De tekst over wat er gebeurt als leraren ziek zijn is een derde onderwerp. Dit kan óf onder de verlofdagen op of een heel andere pagina.
Zo kan dezelfde tekst er ook uitzien:
Je kind ziekmelden?
- Vóór 9 uur
- Liefst via de app
- Lukt dat niet? Bel dan naar [xxx]
Verlofdagen aanvragen
Wil je onder schooltijd vrij vragen voor je kind?
Vanaf 5 jaar zijn kinderen leerplichtig en daarom mogen ze niet zomaar een schooldag missen. Voor heel bijzondere situaties kunnen we een uitzondering maken. Verlof aanvragen doe je zo:
- Vraag het verlof minimaal 6 weken van tevoren aan
- Stuur daarvoor en mail aan de directeur met de reden van het verlof
- Hoor binnen 7 dagen of we het verlof goedkeuren
De teksten hebben dezelfde inhoud, alleen bij het laatste voorbeeld wordt er gewerkt met opsommingen en meer witruimte. De tekst is veel beter scanbaar. Het onderscheid tussen hoofd- en bijzaken is ook veel duidelijker. Dit draagt allemaal bij aan de toegankelijkheid van de tekst.
Tip 4 – Begin soms op een nieuwe regel
Het kan lekkerder lezen als je zinnen op een nieuwe regel begint. Dat leidt vaak tot meer rust voor de lezer en meer aandacht voor de tekst. En je kunt sommige zinnen extra nadruk geven door er een witregel boven en onder te zetten.
Ook kun je door een nieuwe zin op een nieuwe regel te beginnen het leestempo van de lezer een beetje manipuleren. Die heeft dan net iets meer de tijd om jouw tekst zin voor zin tot zich te nemen. De lezer kan niet snel over de tekst heen scannen, omdat de tekst zelf dwingt om hem te lezen. Dit is iets om mee te spelen. Je ziet zelf wel of dit het effect heeft dat je wil bereiken of niet.
Tip 5 – Accentueer woorden
Je kunt woorden uitlichten door ze bijvoorbeeld vet of cursief te maken. De ogen van de lezer worden automatisch naar die woorden getrokken. Test het eens, bijvoorbeeld bij langere opsommingen of om een accent aan te brengen. Wees er wel zuinig mee. Het moet er niet te dik bovenop liggen.
Tip 6 – Isoleer woorden
Je kunt ook woorden isoleren en er zo meer nadruk op leggen.
Voorbeeld:
Sinds het begin van de protesten zijn al zo’n 10.000 mensen, onder wie minderjarigen, opgepakt.
of
Sinds het begin van de protesten zijn al zo’n 10.000 mensen opgepakt. Ook minderjarigen.
Tip 7 – Maak een inhoudsopgave
Een inhoudsopgave op langere pagina’s of in nieuwsbrieven geeft de lezer houvast. Die weet in één oogopslag wat er allemaal op deze pagina of in de nieuwsbrief te vinden is. Klik op één van de anchorlinks en je gaat direct naar dat onderdeel. Extra belangrijk dus dat je duidelijke tussenkoppen maakt, zodat de lezer weet wat er te halen is.
Tip 8 – Gebruik stappenplannen en lijstjes
Als online lezers hebben we weinig grip op waar we op een pagina zijn. Daarom houden we van stappenplannen en lijstjes. Ontken het maar niet. Je wist voordat je dit artikel begon te lezen dat je 10 tips zou krijgen. Je bent nu bij tip 8, dus je weet dat er nog 2 volgen. Stappenplannen en lijstjes geven overzicht.
Tip 9 – Voeg eventueel een emoji toe
Eerst taboe, nu niet meer. Emoji’s kun je inzetten om iets te benadrukken, maar wel met mate. Op social media kun je ze natuurlijk goed gebruiken. Je hebt daar vaak weinig mogelijkheden om je tekst lekker op te maken. Dan geven emoji’s net wat meer sjeu en structuur aan je tekst. Ook in nieuwsbrieven kun je ze wel gebruiken, maar nieuwsbrieven hebben van zichzelf al een duidelijke opmaak, dus wees zuinig met de emoji’s. Waar je ze bijvoorbeeld wel goed kan gebruiken is in je onderwerpregel. Op je website gebruik je alleen emoji’s als ze echt meerwaarde hebben. Bijvoorbeeld om iets aan of juist af te raden.
Tip 10 – Check alles wat je doet op een klein scherm
Meestal werk je op een groot scherm. Zo zie je niet goed hoe je lezer de pagina ziet. Grote kans dat die jouw tekst en pagina op een mobiel ziet.
- Check altijd hoe je tekst er online uitziet, zeker op een mobiel scherm. De meeste CMS’en hebben die optie al ingebouwd. Lever je wel tekst aan, maar voer je het niet zelf in? Doe dan een check als de tekst live staat.
- Werk je in een tekstverwerkingsprogramma, zoals Word? Zet de marges van je document op heel breed. Zo lijkt de tekstbreedte op jouw scherm een beetje op de tekstbreedte van een mobiel.
- Verander in je tekstdocument af en toe van font of zet je letters eens op groter. Dan zie je ook weer andere dingen.
Kijk verder dan de woorden die je opschrijft
We worden online overladen met tekst. Wil je dat jouw woorden wel aankomen? Kijk dan verder dan de woorden die je opschrijft. Gebruik deze tips om kritisch naar je online teksten te kijken en hou ze in je achterhoofd bij het schrijven van de volgende teksten. Het is als tekstschrijver, redacteur of marketeer jouw verantwoordelijkheid dat de lezer een prettige online leeservaring heeft.
Over het boek
Voordat ik dit boek opgestuurd kreeg om te recenseren, had een vriendin me op LinkedIn getagd in een winactie om ‘De regels van Roze‘ (affiliate) te winnen. Normaal denk ik, laat maar. Ik lees al zoveel boeken. Nu werd ik toch getriggerd. Ik wilde dit boek winnen, zodat ik het kon lezen. Niet gewonnen natuurlijk, maar het was voorbestemd dat ik dit boek in handen zou krijgen.
Gelukkig maar, want als tekstschrijver ben ik altijd op zoek naar manieren om betere teksten te schrijven. Ik zit soms vast in mijn eigen schrijfstijl, in mijn manier van schrijven. Merel heeft me met haar boek wakker geschud. Online teksten kunnen bijna altijd beter. Ze laat zien waarom en legt precies uit hoe, met heel veel voorbeelden. Zoals ik eerder in dit artikel al noemde: het is een bijbel voor tekstschrijvers en ik kan heel kort zijn over wat ik van dit boek vind: je moet het lezen als je online teksten schrijft. Je zelfvertrouwen gaat wel een knauw krijgen, want JE KAN BETER! Dat zie je na het lezen van dit boek in. Werk aan de winkel en Merel helpt je daarbij.
Over de auteur
