Werkt thuiswerken op de lange termijn wel of niet? [onderzoek]

Thuiswerken lijkt een vaste routine te zijn geworden. Sommige bedrijven beweren zelfs dat het kantoor volledig kan worden afgeschaft. Maar wat willen werknemers zelf? Dit zijn de 3 belangrijkste lessen uit recent onderzoek.

Het is niet meer zo ongewoon om het hoofdkantoor van een bedrijf te vinden in een gewoon rijtjeshuis, mogelijk met rondrennende kinderen in de woonkamer en een hond op de bank. Zeker onder techbedrijven is het steeds gebruikelijker om werknemers op afstand aan te nemen. Aan de andere kant van het spectrum is er een groot aantal bedrijven – volgens een recent onderzoek van LinkedIn zelfs 70% van alle bedrijven in Nederland – dat hun werknemers zo veel mogelijk terug naar kantoor probeert te krijgen.

De grote vraag is wat op lange termijn de beste oplossing is voor werkgevers. Is het inderdaad beter om volledig ‘remote‘ te gaan, zoals sommige tech start-ups dat doen? Of moeten we het kantoor nog niet helemaal afschrijven en is het misschien zelfs beter?

De softwarevergelijkingswebsite Capterra ondervroeg ruim duizend werknemers bij mkb-bedrijven die geheel of gedeeltelijk vanuit huis werken over hun ervaringen. Wat prefereren ze zelf? Wat zijn volgens hen de belangrijkste uitdagingen en voordelen? De uitkomsten zijn in sommige gevallen vergeleken met een eerdere studie uit 2020.

Voor de leesbaarheid heb ik het hier over ‘thuiswerkers’. Hiermee bedoel ik zowel degenen die volledig als gedeeltelijk vanuit huis werken.

1. Terug naar kantoor is een optie, maar met mate

Kijkend naar al het nieuws over het ‘nieuwe normaal’ zou je weleens de indruk kunnen krijgen dat het kantoor volledig op zijn retour is. Dat is niet zo. Uit het onderzoek blijkt dat 80% van de thuiswerkers ook één of meerdere dagen naar kantoor gaat. Daarnaast is er een groep van 20% die volledig op afstand werkt.

1 op de 5 thuiswerkers komt dus nooit op kantoor. Maar dat wil niet zeggen dat ze dat niet zouden willen. Gevraagd naar de preferenties zegt maar 5% van de ondervraagden dat ze het liefst 100% op afstand zouden willen werken.

De meeste respondenten (64%) geven de voorkeur aan 2 tot 3 dagen per week op kantoor werken. Volledig terug naar kantoor is voor de overgrote meerderheid op dit moment geen optie. Slechts 6% van de ondervraagden heeft die voorkeur.

2. Thuiswerken moet maatwerk zijn

Er zitten weliswaar een aantal positieve kanten aan het thuiswerken, maar de ondervraagde werknemers zien ook een aantal uitdagingen. In veel gevallen zijn de na- en de voordelen van thuiswerken twee kanten van dezelfde medaille. Zo zegt bijna een kwart van de ondervraagden (22%) dat ze minder afgeleid worden door collega’s als ze vanuit huis werken. Tegelijkertijd geeft een kwart (25%) aan dat ze de sociale contacten juist missen.

Ook over de vraag of ze thuis meer werk verzetten, zijn de respondenten het niet helemaal eens. Aan de ene kant zegt een groep ondervraagden dat ze zich thuis beter kunnen concentreren (22%) en dat ze meer werk gedaan krijgen dan normaal (20%). Andere respondenten zien concentratie en productiviteit juist als een uitdaging als ze vanuit huis werken (16%).

Het verschilt, met andere woorden, dus van persoon tot persoon waar en hoe iemand het prettigste werkt. Om hun werknemers optimaal te laten functioneren, zullen werkgevers daar rekening mee moeten houden en ze verschillende opties moeten bieden.

3. Thuiswerken moet veiliger worden

Het is bekend dat thuiswerkers een risico vormen voor de IT-veiligheid van organisaties, en met name mkb-bedrijven scoren slecht op dit gebied. Aan de (gedeeltelijke) thuiswerkers is gevraagd welke maatregelen ze namen om te zorgen voor een veilige hybride werkomgeving. Wat opvalt aan de antwoorden is dat geen enkele van de genoemde maatregelen door een meerderheid van de respondenten wordt genomen.

De meest genoemde maatregel – het opzetten van tweefactorauthenticatie – wordt ‘slechts’ door 32% van de respondenten genomen. Dat betekent dat een ruime meerderheid van de ondervraagden dat niet doet. Hetzelfde geldt voor de andere twee meest genoemde maatregelen: het regelmatig installeren van software-updates (30%) en het installeren van antivirussoftware (30%).

Willen bedrijven op de lange termijn hun werknemers de mogelijkheid geven om al dan niet gedeeltelijk vanuit huis te werken, dan zullen ze gepaste maatregelen moeten nemen om zich in te dekken tegen datalekken en cyberaanvallen. Denk aan:

• de verplichting om regelmatig wachtwoorden te wijzigen,
• het geven van trainingen in het herkennen van phishing-pogingen,
• het instellen van tweefactorauthenticatie voor toegang tot zakelijke apps, en
• het versleutelen van gevoelige data.

Thuis of kantoor? Werknemers willen niet kiezen

Je hoeft alleen maar naar het grote aanbod van de het aantal flexwerkplekken te kijken, om te concluderen dat werkenden het in veel gevallen fijn vinden om op kantoor te werken. Aan de andere kant hebben ze niet altijd zin in de reis ernaartoe en kunnen ze thuis hun werk beter combineren met hun privéleven. Werkgevers die volledig terug willen keren naar kantoor zullen die groep afschrikken.

Aan de andere kant zijn er ook niet veel werknemers die alleen maar vanuit huis willen werken, hoe fijn ze dat soms ook vinden. De beste keuze is om geen keuze te hoeven maken. Hoewel dit uiteraard ook in hoge mate afhangt van de sector waarin je actief bent en het soort werk dat medewerkers doen, lijkt deze vorm van werken de toekomst te hebben.