Metaverse voor beginners: internet is straks overal

Er is veel te doen over de Metaverse, maar eigenlijk weet niemand wat het nu precies is. De meest gangbare interpretatie is die van een virtuele wereld waarin je met behulp van een VR-bril als avatar rondloopt. En, vooral virtuele dingen koopt. Maar dat is toch al eens geprobeerd en dat werd toch een teleurstelling? Welke kant gaat het dan wel op? Internet is waar je kijkt, niet waar je device is.

Internet staat op het punt een ‘next curve’-ontwikkeling door te maken. Een disruptieve sprong, als je mensen als Mark Zuckerberg en Tim Cook moet geloven. Zuckerberg heeft er zijn bedrijf zelfs voor hernoemd. En dat wil wat zeggen. Dan heb je eigenlijk al afscheid genomen van de oude wereld en omarm je de nieuwe voordat goed en wel duidelijk is hoe die eruit ziet of werkt.

Zelf weten ze het ook nog niet helemaal, zo lijkt het, want ze komen niet met een duidelijk verhaal. Wel lekt uit dat er veel 3D-visualizers worden aangenomen door zowel Apple als Meta. Dit voedt de geruchten dat men bezig zou zijn om een parallel universum te bouwen waarin wij straks worden geacht rond te lopen en sociaal te zijn. Maar dat experiment hebben we al eens gedaan en dat was geen succes. Bovendien vind ik het echte leven al moeilijk genoeg en moet ik er niet aan denken ook nog een virtueel bestaan, met alle verplichtingen van dien, te onderhouden.

Immersive technology

Maar er is wel degelijk iets gaande en het zou leuk zijn om een idee te hebben van wat dat dan is. Want Big Tech is zwaar aan het investeren in wat men noemt immersive technology (XR). Volgend jaar komen slimme brillen op de markt van zowel Apple als Meta, maar ook andere partijen zijn ermee bezig. Even opfrissen, wat is XR ook alweer? XR is de verzamelnaam voor Virtual Reality (VR), Mixed Reality (MR) en Augmented Reality (AR).

• Met VR sluit je je goeddeels af van je omgeving en betreed je een virtuele 3D-wereld via een bril en soms ook koptelefoon. Nadeel is dat rondlopen gevaarlijk is en sommige mensen worden er misselijk van. VR wordt vooral toegepast in gaming en training.
• MR biedt de mogelijkheid om virtuele 3D-objecten in de werkelijke omgeving te plaatsen. Denk aan een 3D-model op ware grootte van een meubel, dat je met behulp van de camera van je smartphone in je kamer kan plaatsen om te zien hoe het past. Onder anderen IKEA, Coolblue en Quooker bieden deze mogelijkheid al aan hun klanten.
• AR biedt de mogelijkheid om de bestaande omgeving te verrijken. Meest voor de hand liggende voorbeeld zijn moderne navigatiesystemen in auto’s, die de rij-instructies in de autoruit projecteren. Je ziet de weg, maar ook welke kant je op moet. Het is niet heel ingewikkeld om die ontwikkeling door te trekken naar welke omgeving dan ook: op straat, in het museum, op het station, etc.

De wereld wordt clickable

Al deze technieken hebben één ding gemeen; ze maken gebruik van 3D-technologie. En dat is een logische ontwikkeling, want we leven per slot van rekening in een 3D-wereld. Sinds de uitvinding van de boekdrukkunst zo ongeveer zijn alle communicatiedragers 2D. Van televisie tot magazines, van boeken tot brochures, het zijn zonder uitzondering platte aftreksels van de werkelijkheid. Leuk die stoel, maar hoe weet ik of hij wel in mijn kamer past?

Bovendien heeft elke succesvolle innovatie, zeker in ICT, een element van bevrijding gekend. De vorige next curve-innovatie van internet was mobiel: de eerste iPhone bevrijdde ons van de ethernetkabel en stelde ons in staat om internet mee op stap te nemen. De komende next curve-innovatie gaat ons bevrijden van de device. We gaan het beeldscherm verruilen voor ons blikveld.

Internet is waar je kijkt, niet waar je device is.

De wereld wordt clickable, om het zo maar te zeggen. In zeker zin is dat al zo: er zijn apps die auditief dierengeluiden herkennen en die liedjes herkennen. Er zijn ook al toepassingen die visueel objecten herkennen (Google Lens) en met Google Translate kan je je camera op een menukaart richten. je ziet dan de vertaling in hetzelfde lettertype op diezelfde menukaart verschijnen.

Zo zit de wereld vol met triggers die een experience kunnen lanceren. Internet evolueert van devicegebonden naar contextbased. Welk liedje hoor ik daar? Wat is dit voor gebouw? Waar moet ik heen? Dit is een simpel voorbeeld van hoe je straks door een winkelcentrum loopt:

Verdieping

Een trigger kan een geolocatie zijn, een afbeelding, een vorm, maar eigenlijk zijn daar geen grenzen aan. Goedbeschouwd heeft geen enkel apparaat straks nog een bedieningspaneel nodig. Richt je camera of straks je blik erop en er wordt een virtueel display getoond waarmee je het dankzij IoT (Internet of Things) kan bedienen. Dat zijn allemaal bevrijdende innovaties, en dus kansrijk. Het geeft verdieping aan de dingen en de wereld zelf. Als dat de betekenis van het begrip Metaverse is, dan kan ik het snappen. Niet als het om het bouwen van een virtuele 3D-wereld gaat. Dat is geen bevrijding maar een inspanning en dat gaat niet werken.

Toch dient zich een niet te onderschatten uitdaging aan. Apple en Meta komen volgend jaar met die brillen. Reken maar dat daar zwaar in geïnvesteerd is en dat zij erop gebrand zullen zijn er een succes van te maken. Zij hebben er dus veel belang bij dat mensen die brillen gaan dragen en ze zo weinig mogelijk afzetten. Dat stelt hoge eisen aan de ervaring die zo’n bril biedt.

De Japanse kunstenaar Keiichi Matsuda biedt met zijn film Hyper-reality alvast een voorproefje van wat ons te wachten staat:

Persoonlijk zou ik een bril die mij deze ervaring biedt subiet afzetten. En ik denk dat ik niet de enige ben. Het is dan ook te verwachten dat Apple en Meta streng gaan toezien op de ervaring die mensen met hun brillen krijgen voorgeschoteld. Wellicht zullen zij die content zelf maken en beheren, maar na verloop van tijd zullen net als nu appstores ontstaan waarmee brildragers voor een specifieke ervaring kunnen kiezen. Bijvoorbeeld een die past bij hun leeftijd, of hun interessegebied, of de festivalorganisator, of het resort waar je verblijft.

En dan kan je ook nog eens een verschillende ervaring bieden aan verschillende bezoekers. Een beveiliger krijgt andere informatie te zien dan een consument bijvoorbeeld. Dat is een hele nieuwe markt voor visual designers en uitgevers. Ook UX design, nu is dat nog behoorlijk devicegebonden. Als we een bericht ontvangen dan piept en trilt onze telefoon, hij zit immers in onze broekzak. Maar straks niet meer, dan worden we voor wat dan ook gealerteerd in ons blikveld.

Hoe ziet dat eruit zonder hinderlijk te zijn? Hoe voorkom je een kermis zoals Hyper-reality?

Metaverse is ambient

Over kermis gesproken: hoe gaat de adverteerder zijn of haar plek vinden in een wereld die altijd aan staat? In de huidige device-wereld stelt de adverteerder zich behoorlijk opdringerig en schreeuwerig op. Als hij dat doet in de toekomstige context-wereld is het snel gedaan met zijn populariteit. Merken zullen andere manieren moeten vinden om relevant te blijven voor hun doelgroepen.

Welke dat zijn is niet concreet aan te geven, maar wie zich een beeld wil vormen kan zich het beste oriënteren op de ontwikkeling van ambient technology. Want dat is waar de Metaverse over gaat, niet over een virtuele 3D-wereld met avatars.