Stop met de zelfpulp, jij bent al genoeg

We hebben het drukker dan ooit. Zo druk dat velen van ons opgebrand raken. En als je dan tips en adviezen leest, lees je ook nog eens dat je tekortschiet. Succes is een keuze dus jij maakt gewoon de verkeerde keuze. Willen is kunnen, dus als je niet (meer) kunt, dan wil je niet genoeg! Dat helpt je natuurlijk niet. Wat dan wel? De relativerende vaststelling dat wie je bent genoeg is.

Drukker dan ooit

Meer mensen hebben last van druk en  stress en gebruiken meer medicijnen tegen die druk dan ooit. Er is een groot aandeel mensen ziek thuis vanwege psychosociale klachten. Meer dan ooit levert werk zodanig veel druk op dat velen van ons er last van hebben en zelfs uitvallen. Dat zijn langdurige en pijnlijke processen.

Redenen voor uitputting:

• flexibilisering van werk, waardoor je minder zekerheid hebt en meer druk kunt voelen en meer dan je best te doen
• door technologie overal en altijd bereikbaar zijn en altijd ‘aan’ staan
• het idee dat het stoer is om hard te werken. Het verschrikkelijke ‘druk, druk, druk’ als antwoord op ‘Hoe gaat het?’
• opgeschroefde eisen aan werk door opdrachtgevers, leidinggevenden maar ook werkenden. Veel kenniswerkers hebben ook meer administratieve taken, doordat er meer systemen gebruikt worden die gevoed moeten worden. Ook zijn er allerlei ondersteunende beroepen verdwenen
• identificatie met je werk. Je werk is niet maar werk maar is belangrijk voor wie je bent, wat je over jezelf vertelt
• sociale vergelijking. Als je moe en uitgeteld op de bank zit in een verrommelde kamer kun je dat extra vervelend vinden als heel je socialmediafeed bestaat uit ‘shiny happy people’. Jouw off stage persoonlijkheid vergelijk je met iemand anders on stage persoonlijkheid

“Wees de beste versie van jezelf”

Een wat praktischere oorzaak van veel werk hebben, is dat er in veel organisaties een gebrek is aan aandacht voor ‘werk-vaardigheden’. Er is doorgaans weinig aandacht voor projecten en taken bijhouden, een dag indelen, reflectie-momenten inbouwen, prioriteren, notities maken en verwerken. Iedereen doet naar eer en geweten zijn best, zonder best practices rond kenniswerk te leren. Als je dat interessant vindt, lees dan vooral Ons werk is stuk (Aslander, Broere, Meinema) – (affiliate).

En als je het druk hebt, zo stelt Thijs Launspach in het boek Je bent al genoeg (affiliate), dan krijg je van dezelfde manager die zegt dat je goed op jezelf moet passen een advies als misschien kun je beter prioriteren. Waarmee je als manager én jezelf tegenspreekt (rustig aan versus maar het moet wel af) én erg algemeen en onpraktisch advies geeft.

Sterker nog, als je kijkt naar de gemiddelde productiviteitsbibliotheek (‘zelfpulp’ volgens Launspach) dan ligt het allemaal aan jou. Want je kiest niet voor succes en je leeft niet je volle leven als de beste versie van jezelf. Zie het voor je en het zal zich manifesteren. Geluk is maakbaar. Want willen is kunnen, dus ongelukkig zijn en niet (meer) kunnen is ook een keuze. Je wilde het kennelijk niet echt, want als je het wil komt het vanzelf. Dus na het lezen van een productiviteitsboek uit de toxische productiviteitsbibliotheek ben je nóg verder van huis. Je hebt het net zo druk en het ligt ook nog eens aan jou.

Als geluk maakbaar is, dan is iedereen die ook maar een beetje ongelukkig is een sukkel.

Het antwoord van Launspach is zo duidelijk als de titel van zijn eerdere boek ‘Fuck de norm’. In een kleurrijke alinea veegt hij de vloer aan met al die drukverhogende opvattingen. Ik telde 17 keer het woord ‘fuck’ 🙂

In Vergeet timemanagement! Werk eens wat minder waarin 4.000 weken van Burkeman centraal staat lees je een vergelijkbare, misschien minder kleurrijke, boodschap. Doe minder en accepteer dat zaken anders lopen dan gepland.

Je weet wat je moet doen

Launspach stelt dat veel kenniswerkers wel weten wat ze kunnen doen om minder druk te ervaren:

• zet regelmatig smartphone en laptop uit
• slaap genoeg
• eet gezond
• beweeg veel
• neem tijd voor jezelf
• mediteer
• zorg voor sociaal contact
• beperk social media en voorkom sociale vergelijking

Op de één of andere manier lukt het ons niet dat simpelweg te doen. Je bent moe en hebt honger, maar werkt toch nog een uurtje door aan een presentatie. Je bent vrij en aan het wandelen, maar checkt toch even of je al een antwoord op een mailtje hebt en zit daarna een kwartier mails te lezen. Moe thuisgekomen wordt het toch geen geroerbakte paksoi met sesam maar gaat de airfryer aan, terwijl je op insta ziet dat je collega net thuisgekomen van een work-out de bloemkool-smoothie meeneemt naar het ijsbad.

Wat helpt dan? Jezelf accepteren zoals je bent. Gewoon, jezelf met alle mankementen en onhebbelijkheden te zien voor wie je bent. En, als dat helpt, te realiseren dat iedereen zijn mankementen en onhebbelijkheden heeft. Je collega gruwt ook van de bloemkool-smoothie en trekt na het uploaden van de foto een biertje open om samen met een grote zak kaas-uien chips de laatste drie afleveringen van B&B vol liefde te bingen.

Je bent een gemankeerd mens tussen allemaal andere gemankeerde mensen. En daar heb je het maar mee te doen.

Vanuit die acceptatie kun je veel beter zoeken naar verbeteringen. Maar zonder druk, met ruimte voor tegenvallers en falen, met een gezonde balans tussen je best doen en ontspannen. Wat moet je dus gaat doen, werkt Launspach in een aantal hoofdstukken uit:

• Weten wie je bent
• Voor jezelf zorgen
• Op jezelf vertrouwen
• Doen wat je kunt
• Verbinding herstellen

In de hoofdstukken lees je handzame modellen, opdrachten om je denken op gang te brengen en voorbeelden.

Je bent een totaalpakket en van dat totaalpakket kun je maar beter accepteren dat dat het is. Wie weet lukt het dan zelfs om van die weef-foutjes te gaan houden.

In het hoofdstuk over verbindingen herstellen en de conclusie aan het eind van het boek krijg je waardevolle adviezen over hoe prettig het kan zijn verbinding met andere mensen aan te gaan.

We kunnen onze gestoorde wereld aan door terug te keren naar ons fundament. Door onszelf te plaatsen in de bredere context van al die anderen. Dat persoonlijk netwerk waar we aan verbonden zijn met feilbare, kwestbare mensen die ook maar gewoon hun best doen, op wie we durven vertrouwen, net zo goed als op onszelf.

Meer over het boek Je bent al genoeg

In het laatste hoofdstuk lees je hoe Launspach ook structureler en op macro-niveau adviezen heeft, aangezien dat de oorzaak van druk en stress aanpakt. In onderwijs, werken en big tech kunnen aanpassingen het leven van velen beter maken. Dat is iets van langere adem en vergt van meer mensen inspanningen. Een oproep aan ons allen om invloed uit te oefenen waar we kunnen en die invloed uit te breiden.

Dat is overigens een concrete aanpak van ‘de gestoorde wereld’ zoals die in de subtitel van het boek wordt genoemd. Het enige in het boek waar ik een aarzeling bij voel: helpt het als je de wereld ‘gestoord’ vindt? Is de wereld, wat je daar ook onder verstaat, niet gewoon dat: de wereld. Launspach verwijst naar nuttige adviezen van de stoïcijnen, die misschien kunnen helpen om zaken te zien voor wat ze zijn. Niet meer en niet minder. Zoals het ook erg waardevol is als je zo naar jezelf kunt kijken: voor wat het is en dat is genoeg.

PS

Als auteur van productiviteitsboeken en trainer voel ik me uiteraard, net als in 4.000 weken, aangesproken als er kritiek is op productiviteitsboeken en wat Launspach ‘zelfpulp’ noemt. Het is een aansporing om te blijven kijken of adviezen echt werken en helpen of zelfverheerlijking zijn. Voor wat het waard is citeer ik graag David Allen, wiens Getting Things Done. De kunst van stressvrije productiviteit ik heel veel gebruik:

It is about where you are. Not about where you should be