Checklist: overeenkomst opstellen voor een (of als) ZZP’er

Sta je op het punt een freelancer in te huren? Of ben je ZZP’er en ga je in opdracht van een ander te werk? Dan is het belangrijk om bepaalde zaken goed vast te leggen. Hieronder vind je 6 aandachtspunten bij een overeenkomst van opdracht. Bij elk aandachtspunt belicht ik zowel de kant van de opdrachtgever als van de opdrachtnemer.

Misschien werken jullie nu wel samen op basis van goed vertrouwen en gaat dat al een tijdje goed, maar vergis je niet in de mogelijke juridische en financiële gevaren die zich kunnen voordoen. Bij wie komt bijvoorbeeld het intellectuele eigendom te liggen? En wat als je van de opdracht af wil? Dit zijn onderwerpen die belangrijk zijn om vast te leggen in een overeenkomst.

1. Looptijd en opzegging

In principe volgt uit de wet dat de opdrachtgever de overeenkomst te allen tijde kan opzeggen. De opdrachtnemer kan – tenzij hier goede gronden voor zijn – de overeenkomst slechts opzeggen, indien de overeenkomst voor onbepaalde duur geldt en niet door volbrenging eindigt. Dat betekent dat het voor de opdrachtnemer moeilijker is de overeenkomst op te zeggen en de opdrachtgever dit simpelweg wel kan doen.

Als opdrachtnemer wil je natuurlijk niet dat jouw opdrachtgever van de een op de andere dag de overeenkomst opzegt. Dan kun je inkomsten missen. Het is daarom verstandig om bepaalde gronden voor ontbinding van de overeenkomst op te nemen, zoals faillissement. En om een opzeggingstermijn overeen te komen.

2. Vervanging van de opdrachtnemer

Het kan voorkomen dat de opdrachtnemer een keer ziek is, of dat er andere omstandigheden zijn waardoor de opdrachtnemer de opdracht niet kan uitvoeren. In dat geval zal de opdrachtnemer zich misschien wel willen laten vervangen door een derde. De opdrachtgever kan hier wel bezwaar tegen hebben.

Het is daarom verstandig om, voordat een dergelijke situatie zich voordoet, af te spreken of de opdrachtnemer zich mag laten vervangen. Spreek ook af of hiervoor toestemming nodig is van de opdrachtgever en in welke gevallen de opdrachtgever de vervanging mag weigeren.

3. Aansprakelijkheid

De aansprakelijkheid is bij iedere overeenkomst een terugkerend aandachtspunt. Als opdrachtgever en opdrachtnemer wil je natuurlijk zo min mogelijk risico lopen.

Maak daarom vooraf duidelijke afspraken over wie bepaalde risico’s draagt en beperk de aanspraken tot een bepaald bedrag. Zorg dat ieder een goede aansprakelijkheidsverzekering heeft. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

4. Medewerkers- en concurrentiebeding

Hoe vervelend zou het zijn als degene die jij hebt ingeschakeld er vandoor gaat met jouw relaties of medewerkers? Of wanneer jouw opdrachtnemer aan de slag gaat bij de concurrent en daar misschien wel jouw strategieën en informatie voor gebruikt? Om dit te voorkomen kun je een beding opnemen waarin staat opgenomen dat dit niet is toegestaan.

Dergelijke bedingen zijn niet altijd geldig. Het beding moet voldoende specifiek zijn en niet onredelijk bezwarend. Ook voor de opdrachtnemer is dit een belangrijk punt. Controleer altijd of er geen exclusiviteit is afgesproken, waardoor je niet meer voor andere opdrachtgevers aan de slag zou kunnen.

5. Intellectuele eigendomsrechten

De opdrachtnemer voert in opdracht van de opdrachtgever bepaalde werkzaamheden uit. De opdrachtnemer schrijft een blog, maakt foto’s, maakt een ontwerp, bedenkt software of vervaardigt andere zaken waar zijn of haar creativiteit, kennis en kwaliteiten een grote rol speelt. Deze zaken kunnen van grote (financiële) waarde zijn. Een belangrijk punt om afspraken over te maken dus!

Wie verkrijgt de intellectuele eigendomsrechten? En mag de opdrachtnemer de vergaarde kennis gebruiken bij andere opdrachten? Maak hierover afspraken om geschillen te voorkomen.

6. Voorkomen van een dienstbetrekking

Bij het aangaan van een overeenkomst van opdracht ligt er nog een ander gevaar op de loer: het fictieve dienstverband. Als de Belastingdienst vindt dat er sprake is van een fictief dienstverband, kan dit grote gevolgen hebben. De opdrachtgever zal dan bijvoorbeeld loonheffingen moeten voldoen.

Een overeenkomst van opdracht waarin staat opgenomen dat partijen geen dienstbetrekking aan willen gaan, is een aanleiding om geen fictief dienstbetrekking te hebben. Belangrijk is om te weten dat voor de beoordeling of sprake is van een fictief dienstverband niet alleen wordt gekeken naar de overeenkomst, maar ook naar de praktijk. Enkel opnemen in de overeenkomst van opdracht dat geen dienstbetrekking wordt beoogd, is dus onvoldoende.

Door bovenstaande punten mee te nemen in je overeenkomst voorkom je flink wat gedoe. Heb je nog aanvullingen? Deel ze hieronder.