Blockchain in 2021: 4 trends die impact gaan hebben

In rap tempo hebben we dit uitzonderlijke jaar gemerkt hoe afhankelijk we zijn geworden van technologie. Maar ook wat een geweldige mogelijkheden het allemaal biedt. Van WhatsApp-bots die vertellen wanneer het rustig is in de supermarkt tot drones die omgevingen desinfecteren en robots die boodschappen bezorgen. De coronacrisis heeft op veel vlakken voor een versnelde technologische transitie gezorgd, ook bij de inzet van blockchain-technologie. In dit artikel blik ik vooruit op het komende jaar. Wat staat ons te wachten op het gebied van blockchain?

De hype is over. Zoals ik al voorspelde zijn bedrijven, startups en non-profits met allerlei geweldige, soms baanbrekende, producten en diensten op de markt gekomen. Ook al worden volgens McKinsey (pdf) de meeste use-cases door bedrijven niet gepubliceerd omwille van concurrentie-gevoeligheid, heeft 42% van de bedrijven volgens Deloitte (pdf) inmiddels tenminste één blockchainpilot lopen. Volgens Gartner zal komend jaar 30% van die pilots worden gelanceerd. Vooral de sterk verouderde wet- en regelgeving en de kennis over de technologie zelf bij veel organisaties, zorgt momenteel voor de grootste rem op de snelle ontwikkeling en uitrol ervan.

• Trend 1. Sterke supply chains
• Trend 2. De overheidscrypto
• Trend 3. De fintechisatie van onze maatschappij
• Trend 4. Nul kennis noodzakelijk
• Blockchain gaat voor nieuwe doorbraken zorgen

Trend 1. Sterke supply chains

In korte tijd, hebben we gezien hoe ontzettend kwetsbaar, maar ook hoe ontzettend belangrijk sterke supply chains zijn. Nog steeds zijn verstoringen ervan aan de orde van de dag, van bouwmaterialen uit Polen tot lenzen uit Italië en elektronische apparatuur uit China. Steeds meer overheden (zoals de Nederlandse en Amerikaanse) zijn daardoor bezig met ‘reshoring’, het terughalen van hun productie naar eigen land of dichterbij huis. Ook bedrijven zoals Apple, Adidas, Boeing, Zara en Philips zijn hiermee bezig. Een waanzinnige operatie, waar bedrijven gezamenlijk 1000 miljard euro in investeren.

Toyota heeft jaren geleden de standaard gezet met het ‘Just In Time’-principe. Alle bevoorradingsketens zijn zo perfect op elkaar afgestemd, dat er vrijwel geen voorraden zijn. Hierdoor kost het Zara slechts 3 weken om een kledingstuk van de tekentafel in de winkel te krijgen. En Volkswagen heeft inmiddels een keten opgebouwd met bijna 1 miljoen toeleveranciers. Door corona kwam dat hele proces wereldwijd bijna tot een stilstand en kreeg meer dan 75% van de bedrijven problemen met de eigen productie. Volkwagen stopte zelfs tijdelijk haar productie.

Blockchain hét middel voor bevoorradingsketens

Blockchain wordt niet alleen genoemd als hét middel om weer vertrouwen en veerkracht te krijgen in de wereldwijde supply chains. Het wordt inmiddels ook al versneld en breeduit ingezet. Ik verwacht, met alle ervaringen van het afgelopen jaar, dat dit in 2021 dan ook de belangrijkste blockchain-trend gaat worden.

Het bekendste voorbeeld hierin is Tradelens, dat is gestart door de containervervoerder Maersk en IBM. Het blockchain-platform zorgt voor een optimale uitwisseling van data en transparantie. Eerder moest bijvoorbeeld data over een lading, die van Singapore naar Rotterdam was verscheept, nog per e-mail, fax en koerier worden gestuurd. Voor het lossen ervan was van wel 21 partijen een handtekening nodig. Al die administratie, die soms dagen in beslag nam, gebeurt nu in 1 muisklik. Het scheelt daardoor waanzinnig veel tijd en geld.

Door een prachtige samenwerking met andere technologieën, zoals het Internet of Things, is realtime (pdf) te volgen waar ladingen zich bevinden. Handig, als je als land wil weten waar de belangrijke lading met medische mondkapjes zijn. Of als je als consument wil weten hoe de supply chain van jouw eten en drinken eruit ziet. IDC verwacht dat komend jaar 30% van alle producenten wereldwijd haar keten transparant maakt met blockchain-technologie, wat daarmee 35% van de transactiekosten weg haalt.

Het is niet alleen vertrouwen en transparantie waarmee blockchain de bevoorradingsketens sterker kan maken. Er worden elk jaar rond de 100 miljoen lege containers vervoerd over zee, met 280 miljoen ton CO2 uitstoot als resultaat. Bedrijven als Cubex maken gebruik van blockchain om deze containers veel efficiënter te vullen. Zo wordt er geld bespaard én de impact op het milieu verkleind.

Trend 2. De overheidscrypto

Verschillende overheden wereldwijd hebben het afgelopen jaar financiële steun gegeven aan burgers en bedrijven, om de crisis door te komen. In Nederland gebeurt dat allemaal digitaal, van aanvraag tot uitbetaling. In de Verenigde Staten zijn er nog 100 miljoen papieren cheques per post gestuurd, met alle risico’s op fraude en misbruik van dien. De Amerikaanse overheid kan ‘maar’ 8 miljoen papieren cheques per week printen en distribueren. Volgens de OECD komen in veel andere landen de stimuleringspakketten helaas ook te laat aan.

Dit ‘helikoptergeld’ (zoals Milton Friedman het zo mooi omschrijft) had perfect gedistribueerd kunnen worden via een ‘Central Bank Digital Currency’. Dit is een digitale Dollar of Euro, uitgegeven door overheden. Alle grote overheden zijn inmiddels bezig met de ontwikkeling. Ook al waren de Bahama’s met hun Sanddollar de eerste CBDC, de Bank for International Settlements (pdf) verwacht dat 10% van de overheden volgend jaar met een (vorm van) CBDC komt.

De Chinese overheid loopt hierin voorop en gaf recent aan dat het door corona de uitrol versneld heeft. De economische grootmacht heeft inmiddels al tientallen experimenten met haar Digital Currency Electronic Payment (DCEP) uitgevoerd onder burgers en bedrijven. Dit is zo goed als klaar voor een wereldwijde uitrol. De Europese Centrale Bank neemt in januari 2021 een duidelijk besluit over de Digitale Euro.

Het is interessant om te volgen welke landen hier ook mee op de proppen komen. En of de gedachte van een ‘synthetic hegmonic currency’ (een wereldwijde digitale munt) ook kans van slagen heeft.

Trend 3. De fintechisatie van onze maatschappij

Blockchain-technologie heeft momenteel de grootste impact op de financiële industrie. Dit laten verschillende onderzoeken zien. Naast de eerder besproken CBCD’s, schreef ik eerder over Decentralized Finance (DeFi). Dit is een snel opkomende trend die in het komende jaar naar verwachting nog heel veel harder zal ontwikkelen. Deze alternatieve vormen van financiering passen allemaal mooi in de fintechisatie van onze maatschappij. Een flink aantal fintech-bedrijven speelt hier momenteel op in.

Het komende jaar wordt daarnaast een sterke doorgroei verwacht van tokenization, het digitaal opslaan van eigendommen op de blockchain. De top 250 fintech-bedrijven haalde het afgelopen jaar al $50 miljard aan investeringen op. Steeds meer bedrijven, waaronder PayPal, lanceren waanzinnige diensten, gebouwd met blockchain-technologie.

Trend 4. Nul kennis noodzakelijk

Privacy is en blijft een hot topic, vooral door alle schandalen rondom gestolen of misbruikte data, die maar in het nieuws blijven komen. De zorgen over privacy van data op de blockchain vertragen helaas veel projecten. Een belangrijke trend van 2021 is dan ook de ‘Zero Knowledge Proof’ (ZKP). Deze techniek werd al in 1980 ontwikkeld op het MIT. Maar door blockchain wordt het echt breed ingezet om vertrouwelijke data te verifiëren, zonder dat de vertrouwelijke data wordt getoond. Een voorbeeld is het checken of je genoeg geld op je bankrekening hebt om een cursus te volgen, zonder dat je het saldo ziet.

ING heeft als Nederlandse bank al grote stappen gezet, om bijvoorbeeld hypotheekaanvragen op de blockchain te zetten en door middel van ZKP’s, als een soort notaris, automatisch een aanvraag toe te kennen of af te wijzen. Er komen in rap tempo allerlei oplossingen op de markt om ZKP’s breed in te zetten, zoals Nightfall van EY en het Baseline Protocol van Ethereum.

Grote uitdaging blijft vooral nog de complexiteit van de ontwikkelingen. Complex of niet, het gaat met de steeds sterker wordende vraag naar privacy een belangrijke trend worden in het komende jaar.

We tend to overestimate the impact of a new technology in the short run, but we underestimate it in the long run. – Roy Amara

Blockchain gaat voor nieuwe doorbraken zorgen

Op het moment van schrijven is Bitcoin bezig in waarde te stijgen naar een ‘all time high’. Overheden en bedrijven struikelen over elkaar heen met het aankondigen van nieuwe blockchain-innovaties en -implementaties. Het komende jaar belooft weer een mooi jaar te worden op het gebied van blockchain-technologie. Waar het een paar jaar geleden  vooral nog werd weggezet als een ‘oplossing voor bijna niets’ en ‘een revolutie die nog niet van de grond is gekomen’, is dat laatste inmiddels achterhaald. Het gaat samen met allerlei andere technologieën als kunstmatige intelligentie en machine learning voor geweldige, nieuwe doorbraken zorgen.