Zo maak je in 5 stappen een podcast voor jouw organisatie
Een podcast starten kan een spannend project zijn. Zeker als je geen ervaring hebt met het opnemen en bewerken van audio. Maar even tussen ons: het is minder moeilijk dan het lijkt. Met deze 5 stappen zet jij in no time je eerste podcastaflevering online.
Podcasts. Ik houd ervan, Google houdt ervan, en veel Nederlanders houden ervan. 40% van de Nederlanders luistert weleens een podcast. Eén op de 6 geeft zelfs aan wekelijks een podcast te luisteren. Dat blijkt uit onderzoek van marktonderzoeksbureau Markteffect (2020). Het potentieel van een podcast is dus groot, ook voor jouw organisatie.
Maar hoe begin je? Waar moet je podcast over gaan? Welke apparatuur heb je nodig? Gelukkig is het simpeler dan je misschien denkt. Zeker als je het proces van conceptcreatie tot publicatie opdeelt in deze 5 stappen.
- Stap 1. Bedenk een concept voor je podcast
- Stap 2. Zoek de juiste vorm
- Stap 3. Neem je podcast op
- Stap 4. Bewerk je podcast
- Stap 5. Publiceren maar
- Praktische tips voor het maken van een podcast
Stap 1. Bedenk een concept voor je podcast
Voordat je begint met het produceren van je podcast, is het belangrijk om te bedenken: welk verhaal wil ik eigenlijk vertellen? Probeer in deze fase nog niet na te denken over de vorm waarin je je verhaal giet (dat is stap 2). Richt je nu vooral op de boodschap.
Begin je brainstorm bijvoorbeeld met een onderwerp. Een onderwerp kun je vrij simpel bepalen, want jouw expertise of missie is meestal de basis van het onderwerp. Zo heeft Triodos Bank een podcast over duurzaam beleggen: Beleggen Met Een Schoon Geweten.
Zoek vervolgens naar je invalshoek. Hoe wil je het onderwerp benaderen? Een voorbeeld: Triodos Bank behandelt in elke aflevering van haar podcast een andere vorm van beleggen. Zo makkelijk kan het dus zijn!
Als je je onderwerp en invalshoek eenmaal hebt bepaald, komt de juiste titel voor je podcast meestal vanzelf bovendrijven. En kun je een vinkje zetten achter stap 1.
Stap 2. Zoek de juiste vorm
Nu je weet wat je gaat vertellen, kun je gaan nadenken over hoe je je verhaal gaat vertellen. En wie dit gaat doen. Wordt jouw podcast een talkshow? Een reportage? Een spannend verhaal? Een interview? Een solocast? Vormen alle afleveringen één verhaal, of is elke aflevering afzonderlijk te beluisteren?
Een veel voorkomende vorm is het (expert)interview. In de podcast Groene Oren van Staatsbosbeheer interviewt Chris Bajema bijvoorbeeld dieren uit de Nederlandse natuur (ja, echt!) en spreekt hij met boswachters en ecologen over de bescherming van de diersoort.
De podcast The Journey van KLM is daarentegen in een soort reportagevorm gegoten. Daarin vertellen reizigers over de reis die hun leven veranderde. Dankzij de levendige geluidseffecten en sfeermuziek op de achtergrond krijgt de luisteraar bijna het gevoel alsof hij de reis zelf beleeft. De podcast Luisterruit van NS is dan weer een mix van reportages, expertinterviews, achtergrond en voxpops met reizigers. Dat kan dus ook nog.
Uitstekende audiokwaliteit is een randvoorwaarde voor een podcast
Maar welke vorm moet jij nou kiezen? Een tip: bedenk een paar verschillende vormen en schrijf eens een aflevering op hoofdlijnen uit. Bedenk hoe lang een aflevering moet duren en hoeveel afleveringen je wil maken. Stel jezelf ook de vraag: is het vermakelijk, interessant of prikkelend genoeg? En is dit inderdaad de juiste vorm voor jouw verhaal? Dit kun je controleren door de volgende zin in te vullen:
‘In [jouw podcast] bespreken we [onderwerp/invalshoek]. Dat doen we door elke aflevering een [vorm] te laten horen.’
Klinkt dat lekker? Mooi! Op naar stap 3.
Stap 3. Neem je podcast op
Stap 3 is een grote. Je gaat je eerste aflevering opnemen! Daarvoor heb je goede opnameapparatuur en een opnameruimte nodig. Uitstekende audiokwaliteit is een randvoorwaarde voor een podcast. Dus zorg dat je die kwaliteit in huis haalt.
Welke apparatuur je precies nodig hebt, hangt af van de vorm van je podcast. Je hebt altijd een microfoon nodig om je audio op te nemen. Net als een audio interface om het geluid te mixen en te transformeren naar bestanden voor je computer. Voor een paar honderd euro heb je al mooie apparatuur van A-merken, zoals Zoom, Audio Technica of Rødecaster.
Gebruik altijd een koptelefoon om met je opname mee te luisteren
Dan is er nog de opnameruimte. Tenzij je een reportage opneemt, moet je op zoek naar een ruimte zonder omgevingsgeluid en galm. Dit kan een professionele studio zijn, of gewoon een stille plek op kantoor. Wil je een beetje experimenteren met het maken van een podcast? En zie je het niet zitten om direct grote bedragen te investeren? Dan kun je overwegen ergens een studio met opnameapparatuur te huren.
Gebruik ook altijd een koptelefoon om met je opname mee te luisteren. Er is niks erger dan een hele podcast opnemen om er vervolgens achter te komen dat je microfoon niet aanstond. Geloof mij, die fout heb ik te vaak gemaakt.
Stap 4. Bewerk je podcast
Nadat je je podcast hebt opgenomen, kun je hem niet direct publiceren. Je moet eerst de ruwe opnamen bewerken. Je kunt de foutjes eruit halen, stemmen beter laten klinken en muziek toevoegen. En natuurlijk mogen de intro en outro niet ontbreken.
Voor het bewerken van je podcast heb je audiosoftware nodig. Die hoeft niet duur te zijn. Het populaire programma Audacity is zelfs gratis. Je moet wel weten hoe deze software werkt. Er zijn tutorials genoeg, maar je kunt de bewerking van je podcast ook uitbesteden aan een professional.
Stap 5. Publiceren maar
Eindelijk, je eerste podcastaflevering is af! Nu hoef je ‘m alleen nog maar te publiceren. Dat doe je met een podcasthost of -platform. Hier kun je je audiobestanden uploaden en je eigen podcastshow aanmaken. Geef je podcast een aansprekende titel en omschrijving. Daarna hoef je je show alleen nog maar aan te melden bij iTunes en Spotify, zodat jouw publiek je show makkelijk kan vinden.
Hoppa! Trek maar een fles champagne open, want je eerste podcastaflevering staat online!
Praktische tips voor het maken van een podcast
Wil jij echt alles uit je podcast halen? Doe dan je voordeel met deze tips:
- Neem een aantal afleveringen op voordat je de eerste online zet. Dan heb je altijd extra materiaal achter de hand voor het geval je een keer niet kunt opnemen.
- Denk eraan dat het regelen van gasten tijd kost. Begin hier dus op tijd mee.
- Laat iemand anders alle fouten noteren tijdens het opnemen. Dat scheelt je veel tijd tijdens het bewerken.
- Geef je podcast(afleveringen) een SEO-vriendelijke naam en omschrijving. Zo kan je publiek je podcast sneller vinden.
- Vraag mensen nadrukkelijk een review of reactie achter te laten. Ook hierdoor kunnen andere luisteraars je podcast sneller vinden.
- Geef jouw podcast een unieke uitstraling met uitgesproken muziek en een opvallende afbeelding.
Elke organisatie heeft een goed verhaal nodig. Nu kun jij je podcast gebruiken als nieuw middel om het verhaal van jouw organisatie te vertellen. Als je het goed doet, luistert jouw doelgroep binnenkort met aandacht en plezier naar jouw verhaal. Met deze 5 stappen ben je in ieder geval al goed op weg.