Vloggen met smartphone tijdens een crisis – do’s en don’ts

Vloggen tijdens een crisis, je ziet het steeds meer. De burgemeester van Utrecht sprak vorig jaar zijn stad toe in een video, opgenomen met de smartphone. Hij oogstte lof. De burgemeester van Den Haag kondigde in een vlog haar aftreden aan en kreeg kritiek. De verschillen zijn groot, de juiste toon belangrijk. Wat zijn de valkuilen en hoe pak je het wel goed aan?

Een vlog dat je opneemt met de smartphone moet authentiek zijn, maar niet knullig. Het publiek wil echte mensen zien en zelf opgenomen video’s maken bestuurders menselijker. Nu laten bestuurders en CEO’s zich vaak nog interviewen in een gecontroleerde omgeving voor grote camera’s in professionele studio’s.

Volgens BBC-presentator David McClelland kijkt het publiek tegenwoordig dwars door deze gelikte optredens heen. Volgens hem vraagt deze tijd om inzet van de smartphone in corporate communicatie.

Regie pakken met de smartphone

Wachten tot de traditionele cameraploeg komt om een verhaal of crisis naar buiten te brengen, is dus niet meer van deze tijd. Ook een commercieel verhaal, verpakt in een corporate story wordt niet meer geloofwaardig gevonden. We willen transparantie en betrokkenheid van mensen van vlees en bloed.

Steeds vaker pakken organisaties dan ook zelf de regie met de camera die je altijd bij je hebt: de smartphone. Je bent van niemand afhankelijk, omdat je met dit ene apparaat kunt filmen, editen en publiceren.

Burgemeester maakt smartphone-video tijdens aanslag

Een goed voorbeeld is de Utrechtse burgemeester van Zanen. Zijn stad zit op slot, getroffen door een aanslag. Niemand mag erin of uit. Een heuse crisis en de burgemeester spreekt zijn inwoners toe in een filmpje opgenomen met een smartphone.

Die avond werd zijn toespraak in alle journaals over genomen. In Pauw en Jinek werd enigszins verbaasd gereageerd dat dit ‘gewoon was gefilmd met de smartphone’. In Hilversum schrikken ze er misschien nog van, maar politici weten dat de ‘niet perfecte video’ werkt.

Vlogs in co-creatie

Daarom laat minister Hugo de Jonge regelmatig in vlogs zien waar hij mee bezig is. Alleen de introductie filmt hij zelf, de rest wordt door anderen gefilmd of uit televisieprogramma’s gehaald. Het ziet er authentiek uit en is een mooi voorbeeld van co-creatie: een deel zelf filmen en de rest uitbesteden aan professionals.

Zakelijk vloggen, wie durft?

Bij verschillende organisaties staan bestuurders op het punt extern te gaan vloggen. Diegenen die al zijn begonnen, doen dat nu vooral intern. Anderen vragen een zakelijk vlogger hen te helpen. Vaak doet dit een beetje gekunsteld en ongemakkelijk aan: oudere man wordt begeleid door jonge vlogger.

Mooi voorbeeld is het combinatie-vlog van bestuurder Jochanan van GGnet. Een jonge vlogger leert hem hoe het moet in vlog 1 en 2. Aan het eind van vlog 3 geeft ze de camera over: “Ik denk dat je het nu wel alleen kan.”

Daarna zie je alleen de bestuurder in beeld: hij is geen perfecte presentator, maar wel echt, betrokken en dichtbij de werkvloer. Ook hier weer de combinatie van zelf filmen en professionele begeleiding op de achtergrond. Waarom zou vloggen ook alleen voor twintigjarigen zijn, het is immers niet meer dan het vertellen van een verhaal?

Dat klopt, maar het vergt wel wat voorbereiding.

Extern vloggen kan risicovol zijn

Zodra je extern gaat vloggen, loop je risico’s. Het overkwam Pauline Krikke die als burgemeester haar aftreden bekendmaakte met een smartphone-video.

Wat zijn de valkuilen?

• De verkeerde volgorde hanteren. Het is Krikke kwalijk genomen dat ze de indruk wekte de gemeenteraad te ontlopen. De manier waarop ze zich presenteert, zacht pratend en met haar kin omhoog, komt niet prettig over bij de kijker.
• Verder is de beeldcompositie niet sterk. De achtergrond  is nietszeggend. Achter een bureau of voor een herkenbare plek in het gemeentehuis komt sterker over.

Als politicus leg je eerst verantwoording af aan de gemeenteraad en direct daarna sta je de pers te woord. Pas daarna maak je de video met je eigen verhaal in een kwalitatief goede opname. Eerder opnemen is geen probleem, eerder publiceren wel.

Vloggen tijdens een crisis, hoe moet het dan wel?

5 tips voor vloggen tijdens crisis met smartphone:

1. Gebruik het licht als je spotlight, buiten heb je het mooiste licht.
2. Kijk in de lens en en positioneer je ogen op ⅓ . Stel het raster in bij instellingen.
3. Kies een achtergrond die rustig is of je verhaal versterkt, maar niet afleidt.
4. Gebruik een statief voor stabiel beeld.
5. Gebruik een externe microfoon voor goede audio (bijvoorbeeld de Rode smartlav+).

Vloggen helpt bestuurders en CEO’s om menselijker over te komen. In deze tijd draait alles om echtheid en authenticiteit en dus is starten met vloggen belangrijk. Dat het spannend is erkent ook BBC-anchor en nu social media-specialist Sue Llewellyn:

Oefenen helpt zeker, maar blijf wel jezelf. Maak het niet te moeilijk. Het publiek wil alleen maar zien wie die persoon achter die belangrijke functie is.

Heb jij nog mooie voorbeelden gezien van vloggen tijdens crises of lastige situaties?