Social media na je overlijden: to delete or not to delete?
85 procent van de Nederlanders tussen de 18 en 30 jaar heeft (nog) niet geregeld wat er met hun socialmedia-accounts gebeurt na overlijden. Er zijn dan ook veel mogelijkheden. Alle accounts laten bestaan, verwijderen, tijdelijk nog laten bestaan, een laatste persoonlijke update laten plaatsen door een nabestaande… Weet jij het al?
Het blijkt dat 40 procent (van de Nederlanders boven de 18) de accounts zou willen verwijderen, 29 procent zou de nabestaanden laten beslissen en slechts 4,7 procent zou de accounts gewoon online laten staan. Je leest het goed, ‘zou’, want veel Nederlanders hebben dit dus nog niet geregeld. In dit artikel lees je waarom het belangrijk is om hier wél wat voor te regelen en hoe je dit doet.
Online accounts zijn niet overdraagbaar
Je kunt natuurlijk een wensenlijstje en je inloggegevens voor je nabestaanden achterlaten, maar eigenlijk mogen zij niet inloggen of iets aanpassen. Online accounts zijn namelijk niet overdraagbaar. Deze worden dus niet geërfd door je erfgenaam. Een nabestaande mag je account zelfs niet verwijderen, mocht je dat willen. Als je wil dat je account wordt verwijderd, moet je dat op de verschillende socialmediaplatformen nu al aangeven.
Best omslachtig allemaal. En daar is Lucienne van der Geld, docent erfrecht aan de Radboud Universiteit en Directeur van Netwerk Notarissen, het mee eens: “Als je overlijdt, moeten alle digitale data over kunnen gaan op de erfgenaam, net zoals bij je stoffelijke goederen.” Ook D66 wil dat de erfwet moderner wordt. Kamerlid Monica den Boer: “Je kunt het vergelijken met brieven of foto’s die in de kast liggen bij mensen thuis. Die worden door erfgenamen geërfd, want dat is via de wet geregeld. Dat geldt niet voor het materiaal dat je online hebt opgeslagen.”
Om online accounts overdraagbaar te maken, moet er dus een wet worden aangepast. En niet alleen in Nederland, maar ook in Europees verband. Dat zal, als het al gaat gebeuren, nog wel even duren. Je moet dus echt zelf aan de bak.
To delete, or not to delete
Denk bijvoorbeeld aan Facebook. Eens in de zoveel tijd ontvang je een melding van een herinnering of hoogtepunt. Bijvoorbeeld: ‘Gefeliciteerd met je vriendschapsjubileum! Je bent nu 10 jaar Facebookvrienden met …’. Dit soort berichten wil je niet ontvangen van iemand die overleden is, toch? Of is dat juist een mooie herinnering die in stand moet blijven?
Je kunt je socialmedia-profiel ook met een bepaald doel laten bestaan. Bijvoorbeeld als je een ongeneeslijke ziekte hebt en het proces deelt met je volgers. Het laten bestaan van je account, en eventueel laten beheren door een nabestaande, kan de noodzaak voor onderzoek naar deze ziekte na het overlijden versterken. Zoals het Twitteraccount van Hans Nijhof (eigenlijk mag dit dus niet).
Om je te helpen, vertel ik je hieronder welke keuzes je hebt voor je Facebook-, Instagram-, LinkedIn-, Twitter- en Google-account.
Facebook geeft je twee opties (naast niks doen en je account gewoon op deze manier laten bestaan). De eerste optie is om je account door een aangewezen persoon te laten omzetten in een gedenkpagina. Het grootste verschil tussen je huidige account en een gedenkpagina is dat de woorden ‘ter nagedachtenis van’ worden toegevoegd aan je profiel. Daarnaast wordt je profiel dan niet meer gebruikt voor verjaardagsherinneringen en vriendsuggesties. Wel zo prettig.
De tweede optie is om je account te laten verwijderen zodra Facebook ‘weet’ dat je bent overleden. Dit moet iemand dan dus wel doorgeven.
Wil je je Facebookaccount graag laten bestaan als gedenkpagina? Dan kun je via Facebook aangeven welke persoon je account kan omzetten naar deze status. Deze persoon kan, na je overlijden:
- Bepalen wie berichten kan plaatsen en zien
- Bepalen wie berichten en tags kan verwijderen
- Reageren op nieuwe vriendschapsverzoeken
- Je profielfoto en omslagfoto aanpassen
- Verwijdering van je account aanvragen
Wat kan deze persoon niet?
- Nieuwe updates vanuit jouw naam plaatsen
- Berichten beheren die vóór je overlijden zijn geplaatst
- Je chatberichten lezen
Wanneer je je contactpersoon ook toestemming geeft voor je ‘gegevensarchief’ (dit is weer een aparte optie), kan deze persoon een kopie downloaden van wat je op Facebook hebt gedeeld. Denk aan berichten, foto’s, video’s en profielinformatie (niet je chatberichten).
Weet je nu al zeker dat je je Facebookaccount wil laten verwijderen? Dan kan dit via dezelfde link als hierboven. Je scrollt naar beneden en klikt op ‘Verzoek om je account te verwijderen nadat je overlijdt’. Als je hierna op ‘Verwijderen na overlijden’ klikt, kan dus ook niemand je profiel meer een gedenkstatus geven. Denk hier dus goed over na. Zodra Facebook op de hoogte is gesteld van je overlijden, zullen zij je account en alles wat daarbij hoort verwijderen.
Instagram heeft dezelfde twee opties als Facebook: gedenkpagina of verwijderen. Als je kiest voor een gedenkpagina, geeft Instagram na je dood je profiel een herdenkingsstatus. Deze status verandert verder niets aan je huidige profiel. Alle inhoud blijft dus gewoon voor iedereen (die jou volgt) zichtbaar en het is dus niet direct duidelijk dat het om een gedenkpagina gaat.
Een nabestaande dient dit voor jou aan te vragen via dit formulier. Hier vult de aanvrager zijn eigen gegevens in, jouw gegevens en een bewijs van overlijden. Dit kan bijvoorbeeld een overlijdensbericht of artikel zijn. Deze persoon hoef je niet van te voren te registeren als contactpersoon, zoals bij Facebook.
Wil je je account laten verwijderen na je overlijden? Dan kan dat via dit formulier. Ook dit formulier moet worden ingevuld door een nabestaande. Het grote verschil met Facebook is dus dat je dit niet van tevoren al kunt regelen. Het enige wat je nu al kunt doen, is je nabestaande laten weten wat je wensen hiervoor zijn. Dit geldt ook voor LinkedIn en Twitter.
LinkedIn heeft maar één optie: je profiel na je overlijden laten verwijderen door een nabestaande. Dit kan via dit formulier. Bijzonder bij LinkedIn is dat je maar weinig informatie over de overledene hoeft in te vullen (velden met een sterretje). Dit betreft alleen:
- De naam van de overledene
- De link naar het account
- En je relatie met de overledene (waarbij je ook kan kiezen voor ‘other’)
Lees hier meer over de opties voor LinkedIn.
Twitter is duidelijk strenger als het gaat om het controleren van de aanvraag tot verwijdering van het account. Nadat de aanvraag is ingediend, via dit formulier, stuurt Twitter je een e-mail met extra instructies. Zo moet je bijvoorbeeld een kopie van je identiteitsbewijs en een kopie van de overlijdensverklaring doorsturen. Dit proces kan alleen worden doorlopen door een persoon die gemachtigd is om het nalatenschap af te handelen of een familielid.
Net zoals bij LinkedIn heeft Twitter dus maar één optie: je account verwijderen.
Google-diensten, zoals Gmail en YouTube
Voor Google kun je het wel nu al zelf regelen. Via je inactiviteitsvoorkeuren kun je in Google aangeven wat er met je Google-account gebeurt als je bent overleden. Hierbij heb je twee opties: je account delen met een nabestaande die je vertrouwt of Google vragen om het account te verwijderen. Deze instellingen worden automatisch doorgevoerd wanneer je account een bepaalde tijd niet is gebruikt. De standaardtijd is drie maanden, maar dit kun je wijzigen via de bovenstaande link.
Zodra je hebt gekozen hoe lang de ‘inactiviteitsduur’ is, beslis je wie er op de hoogte moet worden gesteld en wat je met deze personen wil delen. Je kunt hier maar liefst tien personen aangeven!
De laatste stap in dit online-formulier is aangeven wat er moet gebeuren met je Google-account. Als je ervoor kiest om je account automatisch te laten verwijderen, hebben je contactpersonen die je hebt aangesteld nog drie maanden de tijd om je content en gegevens te downloaden.
Als je dan toch bezig bent…
Naast je socialmedia-accounts zijn er natuurlijk nog veel meer online-diensten waar je nabestaanden niet zomaar bij kunnen. Denk aan e-mailaccounts, Cloud-accounts (opslag van foto’s en documenten), Dropbox, Google Drive, je eigen website en alle andere accounts die je hebt. En denk ook aan streamingdiensten of andere abonnementen die je hebt, deze moeten door een nabestaande zo snel mogelijk stopgezet kunnen worden. En inloggegevens van bijvoorbeeld internetbankieren, DigiD, MijnOverheid, MijnPensioen… Er komt geen einde aan!
Als je het je nabestaanden makkelijk wil maken en wil voorkomen dat er dingen verloren gaan (omdat niemand erbij kan komen), is het aan te raden om hier niet alleen goed over na te denken, maar ook echt tot actie over te gaan. Ik ga het in ieder geval doen, jij ook?