Professional Talk: ‘Parttime ondernemer, fulltime professional’

Martijn van de Polder werkt als designer en marketeer bij bureau Enrise. Hij freelancet daarnaast als merkspecialist voor bedrijven zonder marketingafdeling. Hoe combineer je die twee nou, zonder de balans tussen werk en privé te verliezen? Waarom maakt de combinatie je juist beter in je werk? En hoe zorg je dat je werkgever het ook prima vindt?

Niet meer stilstaan

“Ik werkte in loondienst, maar kreeg daarnaast veel verzoeken van mensen of ik wilde helpen met vraagstukken voor vormgeving. Dat begon bij mijn familie. Als tiener hielp ik mijn vader met de inrichting van zijn winkeletalage, de uitstalling buiten en maakte ik een visuele identiteit bij de nieuwe naam van zijn groentewinkel. Mijn familie had al jaren eerder dan ikzelf door dat ik iets kon leveren dat zij nodig hadden. Na die winkel volgden ook andere familiebedrijfjes, uitnodigingen voor trouwerijen en familiejubilea, dat soort werk.

“Tijdens en na mijn grafische opleiding kregen meer mensen lucht van mijn handige hulpvaardigheid, zoals vrienden en kennissen. Ik deed toen veel vrijwilligerswerk, zoals posters maken, een website optuigen of wat klein drukwerk. Op die manier is het langzamerhand gegroeid tot het tijd was om de boel te professionaliseren. Acht jaar geleden heb ik mij bij de KvK ingeschreven als ondernemer en vanaf dat moment heeft het niet meer stilgestaan.

“Ondanks dat van de Polder nooit om opdrachten verlegen heeft gezeten, besloot hij toch zijn baan niet op te zeggen. “Destijds had ik een functie waar ik niet veel energie meer van kreeg. Ik was al opzoek naar een andere baan, maar hoopte in de tussentijd met freelancen weer energie te krijgen voor nieuwe dingen. Al snel kreeg ik een mooie kans bij Enrise. Zij zochten in 2011 een zogeheten new media designer. In die tijd was dat iemand die kon designen voor zowel de online als de offline wereld. Ondertussen kon ik naast die parttime functie ook mijn eigen bedrijf aanhouden. Ik wilde het ook blijven combineren, omdat het mij juist de mogelijkheid gaf om verder, dieper en breder te groeien in mijn vak.”

Combineren werkgever en freelance-opdrachten

Niet ieder bedrijf zal het zomaar goed vinden dat je er andere werkzaamheden naast doet. Van de Polder regelde het formeel met zijn werkgever Enrise. “Ik heb een klein aanvullend contract getekend, waarin staat dat we niet in elkaars vaarwater mogen zitten. Dat is ook nog niet gebeurd en die kans is ook klein, want Enrise ontwikkelt webapplicaties en ik bedenk, maak en bewaak visuele communicatie. Het idee is om elkaar juist verder te helpen. Ik heb starters geholpen die te klein waren voor Enrise en klanten van Enrise geholpen met branding-vraagstukken.”

Martijn vertelt dat hij in dienst kwam als webdesigner die kleine projecten kon oppakken of grotere, die uitbesteed werden aan designbureaus, kon begeleiden. “Dat was een prima rol voor mij tot Enrise groeide. Dat vroeg om een andere vorm van marketing, meer hand-in-hand met sales. In 2016 smeedden we een nieuw sales-marketingteam, waardoor mijn rol veranderde. De kleine designklussen verdwenen naar de achtergrond en vormgeving werd een essentieel onderdeel van marketing: creative lead generation noemen wij het.”

Bij van de Polder leek de combinatie van een vaste baan en freelancen een logische stap. “Het proces daartoe is eigenlijk heel natuurlijk verlopen. Als dit niet ‘vanzelf’ gebeurt zul je ergens moeten beginnen als je wil ontdekken of de combinatie van een vaste baan met freelancen ook iets voor jou is. Het belangrijkste is dat het je echt meer energie moet opleveren dan het kost, want anders houd je het niet vol. Energie is je beloning, want de combinatie van een vaste baan en freelancen levert in de meeste gevallen financieel niet veel op. Het is een leuk extraatje.”

Keuzes maken betekent ‘nee’ zeggen

De combinatie van een vaste baan en freelancen betekent veel uren maken. Zeker met een creatief beroep is het dan van groot belang dat je wel de balans houdt tussen werk en privé, om jezelf ook de ruimte te geven om écht creatief te kunnen zijn. “Mijn klanten weten dat ik een parttime baan heb, dat maak ik tijdens het eerste contact al heel duidelijk. Ze kunnen alleen in de avonduren van mijn expertise gebruikmaken. Verder probeer ik voor mezelf heel strikt te zijn in als ik freelance, dat is vaak van 20.30 tot 22.30 uur op doordeweekse avonden. Natuurlijk wisselt dat af en toe, maar ik probeer me er wel aan te houden.“

Het betekent dat je ook keuzes moet maken. “Daar faalde ik weleens in. Ik zei te vaak ‘ja’. Die valkuil zorgde ervoor dat ik soms te veel ballen hoog moest houden. Positief gevolg was wel dat ik meer ging standaardiseren, zodat ik het een volgende keer minder druk had. Mijn tip aan anderen is vooral om open te zijn naar buiten toe. Als het je ambitie is om freelancen ‘ernaast’ te doen, leg dat dan uit aan je klanten. Maak het niet groter dan het is, dat voorkomt verwachtingen bij je klanten die je moeilijk kunt waarmaken. Of je moet er fulltime voor gaan natuurlijk.“

‘Whitespace’ voor creativiteit

“Als ik te veel hooi op mijn vork heb genomen betekent dat weleens dat ik even minder creatief kan zijn. Creativiteit plan je niet. Maar als je constant aan staat is er sowieso geen ruimte voor. Ik weet dat ik echt af en toe een ‘whitespace’ moet creëren voor mezelf. Nieuwe ideeën komen juist als ik even niets doe, op de fiets zit of zelfs als ik met de kinderen in de speeltuin ben. En ik heb een nieuw wapen gevonden in de strijd voor meer creativiteit: uitbesteden. Ik ontwikkelde bijvoorbeeld iedere website nog helemaal zelf, nu heb ik een partner die de technische kant voor zijn rekening neemt, zodat ik me helemaal kan focussen op het design en de merkbeleving.”

Afkijken, leren en toepassen

Het grote voordeel van de combinatie vaste baan en freelancen is dat je wel collega’s hebt. “Bij Enrise heb ik natuurlijk een stel collega’s waar ik heel veel van leer. Die zeggen soms ‘gast, wat heb je nou gemaakt?’ Klanten beoordelen je op een andere manier. Dat is het mooie van parttime ondernemerschap: je kunt afkijken bij de plek waar je zit, ervan leren en alleen het beste toepassen als freelancer. Andersom maakt het je ook beter in je werk bij een werkgever. Je eigen klanten, het werk, je administratie en alle andere regeldingen voor je eigen bedrijf maken je professioneler in je werk. Het versterkt elkaar dus.”

Parttime ondernemen is soms zwaar, maar heeft ook iets verslavends. “Dat heeft te maken met de vrijheid, maar ook met dat je mensen echt kunt helpen. Jouw werk kan echt iets doen met je klanten, ze een stap verder brengen. Je kunt mensen werk uit handen nemen of advies en tips geven om meer te bereiken. Daar groeien zij en jij van.“

Wees een fulltime professional

Van de Polder benadrukt wel dat je ook als parttime ondernemer moet zorgen dat alles tot in de puntjes verzorgd is. “Voor jou is het ernaast, voor de rest van de wereld ben je de vakman of vakvrouw en dat moet je ook uitstralen. Zorg dat je sluitende cirkeltjes maakt van de route die je klant aflegt. Als je iemand een visitekaartje geeft, staat daar een website op. Als die persoon dan je website bezoekt, heeft het precies dezelfde branding als je visitekaartje. En als die potentiële klant ook nog naar je zoekt op LinkedIn? Dan klopt ook daar je verhaal. Tot aan de opmaak van je factuur. Zorg ook als parttime ondernemer voor een complete brand-experience. Wees een fulltime professional.”

Dit is een artikel uit de rubriek Professional Talk. In deze rubriek laten we mensen aan het woord over hun carrière(pad). Welke stappen hebben zij gezet om te komen waar ze nu staan? Lees hier meer verhalen en tips van professionals.