Generatie F in Nederland anders?

Vanaf het moment dat millennials in de jaren tweeduizend hun intrede deden op de arbeidsmarkt, maakte het grote publiek kennis met een generatie die radicaal anders leek te zijn dan de voorgaande generaties. Inmiddels verschijnt een nieuwe generatie na de millennials op de arbeidsmarkt: Generatie F. Wat kunnen we van generatie F verwachten? En is deze nieuwe generatie in Nederland echt anders?

Door langlopende onderzoeken is het mogelijk om jongeren uit verschillende generaties op het moment dat zij jong zijn te vergelijken. Op basis daarvan ging onderzoekster Jean Twenge in haar boek Generation Me (aff.) los op de millennials. Jongeren geboren ruwweg tussen begin jaren tachtig en eind jaren negentig in de vorige eeuw karakteriseerde zij als als volgt.

• cynisch tegenover kennis en autoriteit
• volledig op zichzelf gericht
• overtuigd van zichzelf en van hun recht op succes
• narcistisch
• materialistisch
• ongeremd
• direct in de omgang
• niet erg begaan met het lot van anderen, maar wel tolerant tegenover anderen

De monoloog van marketeer Simon Sinek over millennials op de werkvloer is waarschijnlijk de bekendste karakterisering van deze groep inmiddels iets oudere jongeren. In navolging van Twenge stelt Sinek dat millennials denken recht te hebben op van alles, dat ze narcistisch, lui en zonder focus zijn en vooral geïnteresseerd zijn in zichzelf.

Sinek benadrukt dat millennials niet zelf schuldig zijn aan wie zij zijn, en dat zij zelf het meeste last hebben van hun negatieve eigenschappen. Sinek zegt dat millennials geworden zijn tot wie zij zijn vanwege hun ouders, de online technologie waarmee ze opgroeiden en de snelle wereld waarin zij leven. Ouders logen volgens Sinek hun kinderen voor dat zij uniek zijn en dat zij alles kunnen bereiken wat zij maar willen. Social media leiden in de ogen van Sinek tot een sociaal isolement  van jongeren, vanwege de beloningen in de vorm van dopamineshots. Als gevolg van social media leren jongeren niet hoe zij betekenisvolle relaties kunnen opbouwen en zoeken ze naar online bevestiging als ze stress hebben, zoals een alcoholist bij stress naar de fles grijpt. De snelheid van de wereld waarin zij opgroeiden, zorgt er volgens Sinek voor dat alles draait om onmiddellijke bevrediging van behoeften.

De wereld van Generatie F

Sinds de millennials zijn de factoren die Sinek linkt aan millennials alleen nog maar bepalender geworden voor jongeren. Ouders laten het niet meer bij alleen ophemelen. Ze zijn daarnaast zo beschermend geworden dat de Deense psycholoog  Bent Hougaard spreekt van ‘curlingouders’. Social media zijn nog belangrijker geworden in het leven van jongeren: jongeren komen er op jongere leeftijd mee in aanraking en besteden twee keer zoveel tijd online dan de millennials toen zij jong waren. En de wereld, die is alleen nog maar sneller geworden.

Generatie F versus millennials

Betekent dit dat jongeren in Generatie F nog narcistischer, nog overtuigder van zichzelf en hun recht op succes, nog materialistischer, nog luier en nog minder gefocust geworden zijn? Opnieuw is het onderzoekster Jean Twenge die hier onderzoek naar deed en haar bevindingen opschreef in haar boek iGen (aff.). Om te beginnen is volgens Twenge de concentratieboog van jongeren inderdaad nog korter geworden. Generatie F-ers wisselen elke negentien seconden van activiteit online. Meer dan driekwart van de jongeren sluit de online pagina’s die zij openen weer binnen een minuut.

Ook zijn deze jongeren net zo materialistisch als millennials en verwachten zij, evenals millennials, een beter leven te zullen hebben dan dat van hun ouders. Zij staan, evenals millennials, cynisch tegenover autoriteiten als kerken, de overheid, onderwijsinstellingen, corporate bedrijven, gevestigde politieke partijen en de media. En zij zijn tolerant tegenover mensen met welke seksuele voorkeur dan ook en tegenover mensen met een andere etnische achtergrond dan die van zichzelf.

Verschillen met millennials

Anders dan millennials, denken Generatie F-ers niet dat zij alles wat zij zich wensen vanzelfsprekend kunnen bereiken in het leven. Zij hebben veel minder het gevoel dat zij zelf kunnen bepalen of zij succes zullen hebben. In hun beleving ligt hun lot eerder in de handen van anderen dan van henzelf, concludeert Twenge. Generatie F-ers zijn volgens Twenge ook minder tevreden met hun leven. Zij hebben veel meer last van depressies en ze voelen zich geïsoleerd. Zij zijn eenzamer en denken vaker na over zelfmoord, ze zoeken frequenter professionele psychologische hulp.

Daarnaast omschrijven Generatie F-ers zich als politiek rechtser en waarderen ze de traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen meer. Ze zijn weliswaar tolerant tegenover multiculturalisme, maar een samenleving waarin mensen met verschillende etnische afkomsten gemengd leven, heeft niet hun voorkeur.

Generatie F is anders

Volledig nieuw binnen Generatie F is volgens Twenge het grote verlangen van jongeren naar veiligheid. Waar tieners in vorige generaties experimenteerden en daarbij risico’s namen, proberen huidige tieners risico’s juist zo veel mogelijk te vermijden. Generatie F-ers zien, volgens de onderzoeken die Twenge presenteert, veel activiteiten als risico: alcohol drinken, autorijden, vechten en seks. Het gevolg is dat minder jongeren zich bezighouden met dit soort (in hun ogen) gevaarlijke activiteiten – en dat als zij zich hier al mee bezighouden, zij later beginnen. Marihuana wordt door Generatie F-ers wel net zoveel gebruikt als in vorige generaties, maar alleen omdat marihuana wordt gezien als veilig.

De veiligheid die tieners nastreven is niet alleen op fysiek gebied, maar ook op emotioneel gebied. En dat is nieuw volgens Twenge. Emotionele veiligheid betekent dat woorden als zeer kwetsend kunnen worden ervaren. Hieronder vallen niet alleen beledigingen en bedreigingen, maar ook afwijkende opinies en emotionele onderwerpen als seksueel geweld. Daardoor betekent elke vorm van contact een mogelijke bedreiging voor jongeren. Jongeren eisen in reactie bescherming tegen emotionele onveiligheid in de vorm van:

• safe spaces (een plek waar iedereen recht heeft op het niet horen van een afwijkende mening)
• trigger warnings (een aankondiging dat er een emotioneel onderwerp besproken gaat worden)
• disinviting (het afzeggen van optredens van controversiële sprekers)
• sanitizing (het wegfilteren van controversiële feiten uit het curriculum)
• optreden tegen microaggressions (verbale agressie in de vorm van bijvoorbeeld discriminatie of hate speech).

Vanwege hun mentale kwetsbaarheid wordt Generatie F ook wel Generatie Sneeuwvlok (special snowflake) genoemd.

Generatie F als consument

Veel Generatie F-ers streven volgens Twenge naar een veilige baan waarmee zij veel verdienen, naar een auto en naar vakanties. Winkelen en kleinere bezittingen interesseren hen veel minder, net zoals een interessante baan met leuke collega’s. Hoewel zij liever niet te hard willen werken, begrijpen ze dat ze hun toekomst moeten plannen en aan de bak moeten. Zij zijn dan ook heel praktisch en instrumenteel.

Zo is school op z’n best een middel om een goede baan te bemachtigen, is leren een noodzakelijk kwaad en is geld een instrument om hun eigen lifestyle vorm te geven. Roem vinden zij minder belangrijk. Twenge laat zien dat de huidige generatie jongeren het helpen van anderen belangrijker vindt dan millennials, maar dat betekent niet dat zij hun opvattingen omzetten in daden. Hun sociaal en politiek engagement, dat zij iets meer hebben dan millennials, tonen zij met name door activiteiten online.

Smartphones

De oorzaak van veel van de karakteristieken van Generatie F vindt Twenge in de manier waarop zij gebruikmaken van smartphones. De tijd die Generatie F-ers doorbrengen op hun smartphone gaat ten koste van face-to-facecontact. Denk aan het ontmoeten van vrienden offline (de helft tijd minder in vergelijking met vijftien jaar geleden), naar feestjes of clubs gaan, naar de film gaan, bijbaantjes en romantische afspraakjes. Dat wil volgens Twenge niet zeggen dat jongeren face-to-facecontacten niet waarderen, ze verlangen er zelfs naar. Alleen komt het er veel minder van vanwege de smartphone.

Het meeste offline contact dat Generatie F-ers hebben, is met hun ouders. Het liefst trekken jongeren zich echter terug op hun kamer, alleen, om online te zijn. Twenge koppelt de psychische problemen van jongeren aan hun veelvuldige gebruik van hun smartphones. Jongeren die meer dan twee uur online zijn, voelen zich volgens onderzoeken ongelukkiger en hebben meer kans op depressies en zelfmoordpogingen. Een groep activistische aandeelhouders die in nauw contact staat met Twenge probeert zelfs Apple te bewegen om een grondiger onderzoek te starten naar dit verband.

Ouders van Generatie F

Twenge stelt dat ouders van Generatie F-ers zich, ten onrechte, laten leiden door het idee dat de wereld waarin jongeren opgroeien, onveiliger is dan vroeger. Huidige ouders beschermen hun kinderen waar zij maar kunnen. Zij regelen de financiën van hun kinderen, weten waar hun kinderen zijn, geven complimentjes, maken hun huiswerk, gaan met hun tieners naar de bioscoop of uit winkelen en zorgen ervoor dat hun kinderen plezier hebben. Hoewel ouders meer werken, zorgen zij er toch voor meer thuis te zijn voor hun kinderen. Ze proberen zoveel mogelijk verantwoordelijkheden weg te houden van hun kinderen. Zelfs als hun kinderen al volwassen zijn, behandelen zij hen volgens Twenge nog als kinderen. Op deze manier stellen ouders hun kinderen in staat langer kind te zijn.

Jongeren uit eerdere generaties zouden rebelleren tegen dergelijke vormen van ouderlijke betutteling. Generatie F-ers zijn er juist uitermate tevreden mee, omdat op deze manier hun hang naar veiligheid gewaarborgd wordt. Het gevolg hiervan is dat jongeren tot op vergevorderde leeftijd verwachten dat volwassenen hen beschermen. Als jongeren geconfronteerd worden met een situatie van emotionele onveiligheid, vragen zij dan ook liever volwassenen om hulp, dan dat ze zelf de confrontatie aangaan.

Nederlandse jongeren

Het beeld dat Twenge schetst, is het best onderbouwde beeld dat wij momenteel van de huidige generatie jongeren hebben. Helaas betreft het uitsluitend Amerikaanse jongeren. Over de huidige Nederlandse jongeren zijn veel minder langlopende data beschikbaar. Daardoor is het lastig op grond van data precies te zeggen hoe de Nederlandse Generatie F afwijkt van de vorige generaties in Nederland. Wel kunnen we op grond van deze data Nederlandse Generatie F-ers vergelijken met hun Amerikaanse tegenhangers.

Generatie F in Nederland is anders

Het eerste wat opvalt in de data over Nederlandse jongeren is dat Nederlandse kinderen zeer gelukkig zijn: zij staan in de top-5 van de wereld van jongeren die het meest tevreden zijn met hun leven (het CBS-rapport ‘Jaarrapport landelijke jeugdmonitor 2017’ (pdf), het SCP-rapport ‘De sociale staat van Nederland 2017’, het rapport ‘PISA 2015 Results: students’ well-being’, het rapport ‘Jongeren en democratie’ (pdf), uitgevoerd in opdracht van Vrij Nederland, en het WHO HBSC-rapport ‘Growing up unequal’ (pdf)).

Ook kan er in Nederland niet gesproken worden van een plotselinge golf van Generatie F-ers met psychische klachten. Het percentage jongeren dat contact heeft met hulpverlening uit de geestelijke gezondheidszorg is niet gestegen in vergelijking tot millennials. Daarnaast blijkt dat relatief weinig Nederlandse jongeren zich regelmatig nerveus zegt te voelen. Slechts in twee andere landen wereldwijd is dit minder. Ook zijn Nederlandse extreme internetgebruikers volgens eigen zeggen niet veel ongelukkiger dan gematigde internetgebruikers.

In tegenstelling tot hun Amerikaanse tegenhangers, rapporteren bijna geen Nederlandse jongeren zich geïsoleerd te voelen. Zij zeggen over het algemeen makkelijk contact te hebben met hun ouders, veelvuldig na school met hun ouders te praten en zich gesteund te voelen door hun ouders als er problemen zijn op school. Ook in de klas voelen Nederlandse Generatie F-ers zich opgenomen. Van alle jongeren ter wereld vinden zij het meest dat hun klasgenoten aardig en behulpzaam zijn.

Generatie F in Nederland is vergelijkbaar

Toch is niet alles anders in Nederland. Ook hier houden minder jongeren zich bezig met ongezonde activiteiten als roken en het drinken van alcohol en beginnen zij later met bijvoorbeeld seks. Hoewel Nederlandse jongeren relatief weinig last hebben van overgewicht, kampen Generatie F-ers hier vaker dan voorheen met eet-gerelateerde problemen en voelen zij zich relatief vaak te dik.

Evenals in de Verenigde Staten staan Nederlandse jongeren erg dicht bij hun ouders en blijven zij langer thuis wonen. Zij doen minder vrijwilligerswerk dan generaties voor hen en sporten minder. Ook werken zij minder, maar dat kan ook het gevolg zijn van de nasleep van de economische crisis.

Nederlandse Generatie F-ers voelen zich onveiliger, net als Amerikaanse jongeren. En dat terwijl zij in werkelijkheid in een veiliger omgeving opgroeien dan de generaties voor hen. Ook zijn zij zelf minder crimineel. Tegelijk zijn Nederlandse jongeren pessimistischer over Nederland en geven ze aan dat ze iets rechtser zijn geworden.

Welkom Generatie F

Hoewel de huidige generatie jongeren volgens Twenge realistischer is geworden ten opzichte van millennials, betekent dit niet dat de instroom van Generatie F-ers op de arbeidsmarkt makkelijker zal verlopen. Millennials hadden volgens mensen als Sinek op de werkvloer onrealistische verwachtingen en toonden geen doorzettingsvermogen.

De huidige generatie jongeren lijkt vooral beschermd te willen worden ten opzichte van de buitenwereld. De jongeren zien de buitenwereld echter als veel dreigender dan hij in werkelijkheid is. De huidige generatie jongeren, die in de visie van Twenge niet het gevoel heeft hun eigen lot te kunnen bepalen, dreigt net zo veel begeleiding nodig te hebben als millennials dat volgens Sinek nodig hebben. Laten we de jongeren van Generatie F daarom met open armen ontvangen in ons midden!