Druk zijn is niet cool én niet effectief: wat werkt wel?

Om succesvol te zijn moet je juist minder doen. En de dingen die je doet, béter doen. Dat is de boodschap in ‘Nooit meer te druk’ van de Britse psycholoog Tony Crabbe. Een welkom advies in de zomer: minder doen.

Het is niet het zoveelste hype-boek, waarin de auteur iets roept waar ‘ie vooral zelf beter van wordt. Het is een toegankelijk beschreven visie op de problemen van deze tijd, gebaseerd op psychologisch onderzoek en eigen ervaringen bij corporates als Disney en Microsoft.

Afleiding en keuzes maken

We kunnen en weten steeds meer, maar worden steeds minder productief. Afleiding is overal, online en offline. Al die prikkels kunnen weerstaan is een van de grootste uitdagingen van deze tijd.

Bedrijfspsycholoog Crabbe is verbonden aan de universiteit van Londen, en reist de halve wereld rond om te spreken over zijn boek, dat inmiddels in 10 talen is uitgegeven. De bestseller staat vol praktische tips om iets te doen aan de onrust en het tijdgebrek waar zoveel mensen last van hebben. Een boek over de noodzaak van keuzes maken, zodat je efficiënter én relaxter kan werken.

Word minder productief

Crabbe legt uit waarom je beter minder dingen kunt doen om meer succes te bereiken. Als er één ding blijft hangen als je dit boek dichtslaat, dan is het wel dat ‘druk, druk, druk’ iets is voor losers. Niet voor succesvolle mensen, zoals nog vaak wordt gedacht. Altijd druk zijn is voor mensen die niet kunnen kiezen en weinig regie hebben over hun leven.
‘Je kunt niet alles, en je moet niet alles doen als je succesvol wil zijn in je werk. (..) Het gaat om het focussen op minder dingen, maar wel de belangrijke dingen’, schrijft Crabbe in het toepasselijke hoofdstuk ‘Word minder productief’.

Less is more. Ik zeg het vaak tegen mijn schrijfklanten die (te)veel woorden en jargon gebruiken. Crabbe schreeuwt het bijna van iedere pagina. We willen te veel, hebben te veel keuzes en laten ons te makkelijk afleiden.

We willen te veel, hebben te veel keuzes en laten ons te makkelijk afleiden.

Dan zitten we ook nog met een schuldgevoel dat we vaak tekortschieten. Als ouder, als partner, als kind. En dus liggen burn-out en depressie op de loer. Zeker in ons land: Nederland behoort al jaren tot de depressiefste volken van Europa.

Wat werkt wel?

Wat moet je dan wél doen om effectiever te werken?

Ik heb 5 tips van de auteur geselecteerd:

• Focus op je sterke punten. Bedenk een strategie waarmee je meer dan 20 procent van je tijd besteedt aan je sterkste punten, adviseert Crabbe. Dus schrap vergaderingen, volg geen cursus waar je niks aan hebt, en stop met dat energievretende project waar je toch al geen heil meer in zag.
• Durf te kiezen. ‘Hak moeilijke knopen door, we hebben geen onbeperkte tijd en energie’, schrijft Crabbe. Waarmee moet ik stoppen om te kunnen focussen op je kerntaken?
• Begin ’s morgens met de belangrijkste dingen. ‘We staan zelden stil bij de volgorde waarop we dingen doen, terwijl die juist erg belangrijk is’, aldus Crabbe. Geen mail en social media dus bij je eerste kop koffie.
• Blijf jezelf vernieuwen. Door de razendsnelle digitale ontwikkelingen zijn er zoveel meer mogelijkheden om klanten te bereiken en zichtbaarder te worden. Probeer die eens uit, stap uit je comfortzone. Vernieuwing begint met het besluit creatief te zijn. Crabbe:  ‘Creatieve mensen zijn niet genetisch met ideeën toegerust, maar hebben de gewoonte ontwikkeld steeds naar alternatieve ideeën te kijken.’
• Stop met uitstelgedrag. Het komt vaak terug in dit boek. Dit citaat raakt voor mij de kern: ‘De grootste verleiding ligt niet in lanterfanten, maar in het doen van makkelijke routineklusjes in plaats van complexe taken. Door druk te zijn, voelen we ons productief, maar in feite vermijden we het maken van moeilijke keuzes.’

Waarom vermijden we die lastige keuzes? ‘Je eigen weg volgen en je eigen kansen scheppen vergt zelfbeheersing en zelfvertrouwen.’ Crabbe gebruikt een mooie metafoor: gevangenen worden dik doordat ze geen broekriem meer dragen. We kunnen ons beter beheersen door bewuste checks. Verderop verwijst de Britse psycholoog naar het lopende buffet. Schep jij ook altijd te veel op, zodat je de meest smakeloze combinaties eet? Of kies je gericht wat je lekker vindt en stapel je je bord niet helemaal vol?

De kracht van mislukkingen

Crabbe combineert bestaand onderzoek met nieuwe kennis over gedrag. Hij schrijft prettig nuchter, soms wat overdadig, en deelt veel praktische adviezen met hier en daar een paradoxale passage. Zoals deze: hoe je van mislukkingen juist meer zelfvertrouwen krijgt in plaats van minder. Dat kan als je oefent in de omgang met tegenslagen, deze kan herwaarderen en aanvaarden met humor en zelfspot. Uit onderzoek blijkt dat dit aanzienlijk beter werkt dan sociale steun en het uiten van frustraties. Voor mij was dit een eye-opener.

‘Vertrouw erop dat alles wat op je pad komt aankunt: je zult er altijd overheen komen’, stelt Crabbe de lezer gerust. En over zelfeffectiviteit:  ‘De betrouwbaarste en beste manier om je zelfeffectiviteit te versterken is door beheersing te ervaren: door te oefenen met dingen uitproberen en zo successen te behalen.’

We worden dommer

Een andere belangwekkende passage over ons brein vond ik verderop in dit veelomvattende boek. Door steeds te schakelen tussen verschillende taken en de piepjes van je smartphone werkt ons brein op een dag tot 40 procent minder van zijn kunnen. Schakelverlies, schrijft Crabbe droogjes. Laat dit effect van multitasken eens goed op je inwerken. Door dat dagelijkse gecheck van mailtjes en gescrol op je smartphone ben je bijna de helft minder productief. Dat is nog eens vooruitgang!

Het is nog veel erger, als we Crabbe mogen geloven. Uit onderzoek van de University of London blijkt dat het altijd ‘aan staan’ van ons brein kan leiden tot IQ-verlies. Ons brein komt niet meer tot rust. We worden dus niet alleen minder productief, maar ook dommer door al dat Facebooken, Instagrammen en Twitteren. Ik neem mijn telefoon niet meer mee naar een dagje strand.

TED Talks

Mocht je nog meer behoefte hebben aan inspiratie, dan kan ik je ook het boek van Chris Anderson aanraden, de man achter de wereldberoemde TED-Talks. In zijn ‘De TED-methode’ beschrijft de directeur en curator van TED de impact van goede presentaties en ‘ideas worth spreading’. Daar weet hij alles van: TED-Talks van sprekers als Monica Lewinsky, Elizabeth Gilbert, sir Ken Robinson en hemzelf zijn wereldwijd al meer dan 1 miljard keer bekeken. Over impact gesproken.

Mocht je op het punt staan iets met videomarketing te gaan doen, maar weet je niet hoe je je skills kunt bijspijkeren, lees dan dit boek. Vol fijne anekdotes over grote sprekers, die ook gewoon nerveus zijn als ze het podium op moeten. Een boek vol tips & tricks hoe je je goed voorbereidt, hoe je contact maakt met je publiek, tot aan stemgebruik en kledingadvies toe. Maar ook over de inspiratie en troost die goede presentaties bieden.

Less is more

Net als Crabbe – en Goethe in 1802 al met zijn ‘Beschränkung’ – schrijft Anderson: less is more! ‘Snoei je onderwerpen terug tot één groot idee zodat je één sterke verhaallijn kunt uitwerken’, staat er op de binnenflap. Samen met andere adviezen: gebruik je zenuwen als motivatie en zet je ego opzij, anders bouw je geen band op met je publiek.

Gebruik je zenuwen als motivatie en zet je ego opzij, anders bouw je geen band op met je publiek.

Als een ding duidelijk wordt in dit boek, dan is het dat er geen vaste succesformule bestaat voor een geweldige lezing. Iedere presentatie staat of valt bij wie jij bent. Het gaat om jouw persoonlijkheid, jouw verhaal, en de lichaamstaal en stem die bij jou hoort. Om authenticiteit dus.

Impactvol presenteren is een vak

Natuurlijk zijn er regels (praat rustig, maak oogcontact met je publiek) en werken sommige dingen beter dan anderen (gebruik geen humor als je niet grappig bent!) maar ingestudeerde trucs werken niet. Het publiek prikt door meer heen dan je lief is. Dat wist ik al uit eigen ervaring, maar als je het zo achter elkaar leest besef je nog beter dat impactvol presenteren (de ondertitel van het boek) ook een vak is dat je leert door het gewoon vaak te doen. En door te durven.

Naast lof heb ik ook een kritiekpuntje, of meer een omissie: in het boek komen geen inspirerende Nederlandse sprekers aan bod, of het moet het voorwoord in de Nederlandse vertaling zijn van Jim Stolze, de organisator van TEDx Amsterdam.

Mocht je inmiddels afgeleid worden door gillende kids in zwembad of zee, kijk dan later even op YouTube naar de TED-video van Ken Robinson, met ruim 10 miljoen (!) views de best bekeken TED-Talk ooit. Dan weet je dat school ook niet alles is!

Over de boeken

Titel: Nooit meer te druk
Auteur: Tony Crabbe
Uitgever: Luitingh-Sijthoff
Jaar: 2016
ISBN: 9789024572687
Mediatype: Boek, 368 bladzijdes
Prijs: € 17,99
Bestellen: managementboek.nl (aff.)

 

Titel: De TED-methode. Impactvol presenteren.
Auteur: Chris Anderson, Nederlandse vertaling
Uitgever: Maven Publishing
Jaar: 2016
ISBN: 9789491845802
Mediatype: Boek, 320 bladzijdes
Prijs: € 20,-
Bestellen: managementboek.nl (aff.)