Uber en Airbnb: de ongehoord grote kracht van het netwerk

Tijdens LeWeb 2013 in Parijs werden twee grote voorbeelden van disrupten met regelmaat genoemd: Airbnb en Uber. Met Airbnb kunnen particulieren kamers of appartementen huren en aanbieden op het internet. Meer dan een half miljoen locaties worden aangeboden in meer 33.000 steden wereldwijd. Uber biedt op het internet auto’s met chauffeur aan, ongeregistreerde taxi’s.

De groei zet in hoog tempo door

Je smarthone met de Uber-app weet waar je bent, je drukt op een knop, en binnen vijf minuten komt –in de grotere steden- een auto aangereden. Wat Airbnb en Uber met elkaar delen is de ongehoord grote kracht van het netwerk. Beiden hebben een bepaald kritiek minimum van aangeslotenen bereikt waardoor de groei in hoog tempo doorzet.

Beide bedrijven zijn niet echt grijpbaar voor lokale voorschriften. Dat is één van de redenen dat ze grote weerstand oproepen bij de partijen die wèl gedwongen werden om zich in het juk van de regionale of landelijke regelgeving te voegen. Hoteleigenaren bijvoorbeeld, of taxicentrales. Zij dragen touristenbelasting af, betalen voor een standplaats, kochten een licentie, moeten zich houden aan veiligheidsvoorschriften. En dus komen ook de lokale gemeentes in het geweer tegen de oneerlijke concurrent die zonder een kaartje te kopen in het theater gaat zitten en met alles mee mag doen.

Hindermaatregel van oudjes

Lokale overheden, die overigens zelf niet zelden schuldig waren aan het succes van nieuwe toetreders. In Parijs zijn op dit moment 17.357 taxi’s, in 1937 waren er 32.000 licenties vergeven. Zo werd een kunstmatige schaarste gecreëerd. De Franse ministers Valls (binnenlandse zaken) en Pinel (handel) kondigden onlangs aan dat de zogenaamde ongemerkte auto’s (zoals de anonieme auto’s van Uber worden genoemd) minstens een kwartier moeten wachten tussen het moment van reserveren en het oppikken van de klant. Hoe het ooit gecontroleerd kan worden weet niemand. Het is een hinder-maatregel van de oudjes die de nieuwen niet begrijpen. Overigens, het aantal officiële licenties zal worden verhoogd. Met dank aan Uber.

Ook de hotelwereld kent haar fratsen. Hilton voerde eenzijdig een devaluatie van haar loyaliteitsprogramma door. Trouwe klanten zagen hun gespaarde punten verdampen door de arrogantie van de aanbieder.

Voorbeelden van disrupten

Airbnb en Uber zijn voorbeelden van disrupten. De consument kiest mede voor hen omdat zij haar voorkeur baseert op de ervaringen van de partij die het meest vertrouwd wordt: de consument. Die achteraf bedankjes krijgt voor een logeerpartij of rit. Die weet dat de prijs van een rit niet stijgt bij een regenbui of op oudejaarsavond. Die niet vernaggeld wordt door een chauffeur die ommetjes maakt. Die niet te maken heeft met verschillende prijzen voor dezelfde kamer.

De slaapstand van de macht der gewoonte

De oneerlijke concurrentie van disrupten legt feilloos hiaten bloot in oude structuren, scheef gegroeide verhoudingen en gewortelde onhebbelijkheden van systemen die in de slaapstand van de macht der gewoonte zijn beland.

Tijdens LeWeb 2013 vroeg ik aan een officiële taxichauffer of hij Uber kende. Jazeker. ‘Des voleurs’ waren het, dieven. Dan zijn wij dus helers, dacht ik nog, toen hij me afzette voor het Airbnb-appartement.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad. Foto intro met dank aan Fotolia.