Filter
ChatGPT Trends 2009: Sociale Netwerken
Drie trends voor 2009 zijn in de afgelopen weken de revue gepasseerd: Crowds & Communities, Mobiel Internet en het Merk Ik (of te wel kan ik geld verdienen met mijzelf zijn). De laatste trend is die van sociale netwerken. Een onderwerp waar veel over wordt geschreven, ook hier op Frankwatching (zie hier). Maar wat is dat nou een sociaal netwerk? Tijd voor een definitie.
Wat is een sociaal netwerk?
Wikipedia er maar weer bijgepakt: “A social network is a social structure made of nodes (which are generally individuals or organizations) that are tied by one or more specific types of interdependency, such as values, visions, ideas, financial exchange, friendship, kinship, dislike, conflict or trade.”
Let wel dat er in deze definitie nog geen sprake is van internet, websites of zelf nog maar van technologie. De term social network en het onderzoeksveld sociale netwerken (hoe mensen relaties leggen en onderhouden) worden al decennia lang gebruikt (ook de termm Six Degrees of Separation komt uit dit onderzoeksveld).
The structure of internet is the social fibre of communication
Wat er meestal in de context van Frankwatching wordt bedoeld met sociale netwerken is de digitale variant: een sociaal netwerk mogelijk gemaakt door internet c.q. websites.
Zoals we wel vaker zien op het internet, het is oude wijn in digitale nieuwe zakken; social netwerk sites zijn de digitale representatie van kerkgenootschappen, sportclubs, vriendenclubs, kroegen en zo voort. Alleen groter, sneller, wereldwijd en anoniemer.
De kern van sociale netwerken is communicatie. De rest erom heen is eigenlijk franje.
Maar de definitie is erg breed
De definitie van sociale netwerken is erg breed. Er is sprake van afhankelijkheid / verbondenheid gebaseerd op bijvoorbeeld waarden, visie, behoeften en zo voort. Is dan ook alles een sociaal netwerk?
Hoe zit het dan met dingen die we tot nu toe anders noemden, bijvoorbeeld communities? Is dat dan geen sociaal netwerk? En forums ? Of Frankwatching zelf? Blog of sociaal netwerk of beide?
Ik ga geen lijstje maken met wat wel een sociaal netwerk is en wat niet. Iedereen kan voor zichzelf uitmaken of hij of zij dit een sociaal netwerk vindt.
Wat wel aardig is om te zien dat je hoofdcategorieën sociale netwerken kunt onderscheiden (niet uitputtend):
- Dating sites (e.g. RelatiePlanet, Lexa, Match.com)
- Vrienden sites (e.g. Hyves, MySpace, Facebook, Supadudes en Sugababes)
- Zakelijke sites (e.g. LinkedIn, Plaxo)
- Politieke sites (e.g. MyBarackObama.com)
- Special interest sites (over Zwangerschap, Autotuning, Honden of Katten)
Al deze sites zijn een sociaal netwerk voor mensen die iets zoeken, met mensen willen communiceren of informatie willen of willen delen met anderen.
Iedere levensfase zijn eigen sociale netwerk?
Afhankelijk van je levensfase en interesses maak je een keuze voor het sociale netwerk. Vrouwen van dertig horen niet op Sugababes en scholieren niet op Linkedin. Andere sociale netwerken zijn breder, zoals MySpace, Facebook en Hyves en hebben een minder duidelijke afbakening en misschien ook aantrekkingskracht.
De keuze voor een sociaal netwerk maak je zowel in het echte leven als online. En het is trouwens een “EN / OF” keuze, niet alleen een “OF” keuze. Je zit in zowel online netwerken als offline netwerken (studentvereniging, sportclub etc).
Een voorbeeld van netwerk hoppen: als je zwanger bent, kies je voor een online forum over zwangerschap (naast de zwangerschapsyoga of gymnastiek in de echte wereld). Na de geboorte is je interesse voor zwangerschapsonderwerpen kleiner en verschuift de interesse naar baby’s, tandjes en zo. Daarna komen de volgende fases en de volgende sociale netwerken. Nog even afgezien van de andere netwerken, op school, werk, sportclub en zo voort.
Kern netwerken t.o.v. perifere netwerken?
Er zijn kern netwerken zijn en z.g. perifere netwerken. Een kern netwerk is algemeen en spreekt iedereen aam: gaat over werk, vrienden en eventueel grote passies. Voorbeelden zijn de bekende netwerken zoals Hyves, Facebook, MySpace of LinkedIn.
Perifere sociale netwerken daar ben je tijdelijk in geïnteresseerd, zoals bijvoorbeeld een netwerk over politiek (zoals dat van Obama), skiën / snowboarden of een bepaalde game.
Je zult vaak een kern netwerk hebben, vaak voor dingen als communicatie met vrienden, en een of meerdere perifere netwerken, voor de dingen waarmee je daarnaast bezig bent.
Hoe groter hoe beter?
De waarde van een sociaal netwerk wordt primair bepaald door de grootte ervan. Om heel precies te zien, de grootte ten opzichte van het maximale aantal gebruikers.
Even een voorbeeld om het te verduidelijken. Een dating site waar 25.000 singles op staan lijkt op zich best aardig, maar als er 2,5 miljoen singles in Nederland zijn dan is dit maar 1% van het totale aantal mogelijke gebruikers. En hoe meer keuze hoe beter.
Maar een sociaal netwerk hoeft geen miljoenen leden te hebben. Als er maar 5.000 mensen geïnteresseerd zijn in herdershonden is een sociaal netwerk voor herdershonden liefhebbers van 2.000 personen al heel wat.
Dit is het principe van network externatilities ; hoe meer mensen er op aangesloten zijn des te waardevoller het is. Zowel voor de beheerders van een sociaal netwerk als voor de gebruikers ervan.
Hyves is het grootste sociale netwerk van Nederland met zo’n 5 miljoen mensen die zich hebben aangemeld (het aantal actieve gebruikers is natuurlijk lager). Facebook en MySpace, de grootste Amerikaanse sociale netwerken zijn vele malen groter dan dit. Opvallend is dat ze heel veel op elkaar lijken qua layout en functionaliteit. De meesten bieden applicaties, spelletjes, muziek en video’s en zo voort.
Wie is eigenaar van mijn vrienden?
Een van de dingen die geen van de sociale netwerken toestaat is het exporteren van de gegevens van vrienden in jouw netwerk. Dit is begrijpelijk omdat dit een van de bindende factoren van jou aan het netwerk en dus de waarde van het netwerk definieert (zie ook hierboven). De mogelijkheid om te importeren vanuit Outlook, Gmail of een andere mailservice is er wel, andersom is het niet mogelijk. Een van de bekendste voorbeelden is die van Robert Scoble die probeerde zijn netwerk uit Facebook te exporteren. Het script wat hij gebruikte werd gedetecteerd en zijn account werd gedisabled. Hij kreeg een tik op de vingers omdat hij in overtreding was van de regels van Facebook.
Zoals ik al schreef is de waarde van een sociaal netwerk afhankelijk van de connecties die ik heb. Het kost veel tijd om een netwerk op te bouwen, omdat het niet makkelijk is om over te stappen blijf ik maar op het netwerk waar ik op zit. Alleen als mensen zich als groepen afkeren van een netwerk en overstappen naar een nieuw netwerk is zoiets een haalbare kaart. Dit soort massale migraties zijn er nog niet geweest maar zijn goed mogelijk als het netwerk te veel verwatert of op andere manier niet meer strookt met de wensen van de gebruikers.
Voor sociale netwerken is dit een realistisch scenario. Als de Amerikaanse netwerken meer gaan bieden, zowel content, entertainment maar ook meer vrienden kan het zo gebeuren dat een bepaalde groep gebruikers gaat overstappen.
Wat is nou de trend met sociale netwerken?
Dat is een goede vraag. Kijkend naar de omvang van Hyves (meer dan 5 miljoen) en de startdatum (oktober 2005) is het nauwelijks meer een trend te noemen. LinkedIn, het zakelijke sociale netwerk bestaat ook al sinds die tijd. 
Volgens Technology Review heeft Barack Obama zijn verkiezing voor een groot gedeelte te danken aan zijn sociale netwerk. Dat dit een verrassing en en dus een artikel waardig (zowel in Technology Review ) als hier bij Frankwatching) geeft aan dat de vraag is voor 2009 : “Wat moeten we nou eigenlijk met sociale netwerken?
Ik vraag me al vanaf mijn begin op LinkedIn af wat ik er in vredesnaam mee moet? Dit is enigszins unfair omdat ik via LinkedIn een heel mooie opdracht heb gekregen, maar dat was dan ook alleen maar omdat die persoon mijn mailadres kwijt was geraakt. Ook mensen die ik vraag wat de waarde is van LinkedIn is het antwoord meestal “het is grappig”.
Maar ook marketeers vragen zich dit af. Als je een grote groep mensen online bij elkaar hebt dan ontstaat er heel vaak een reactie “daar moeten we iets mee”. Ik denk dat 2009 met name gebruikt gaat worden om daar een antwoord op te krijgen. Stel je voor dat een fan van jouw product een hyve opzet … wat doe je er dan mee? Ondersteunen? Briefje laten sturen door legal?
Financiering van sociale netwerken
Een andere vraag (en die beperkt zich niet alleen tot sociale netwerk sites) is de financiering. De meeste sites zijn gratis (met extra diensten in een abonnementsvorm) maar ik heb niet het idee dat goldmemberships of andere abonnementsvormen een groot succes zijn. Als uitzondering gelden de datingsites die wel een verdienmodel hebben.
Door de economische crisis is durfkapitaal veel beperkter beschikbaar (zeker omdat het verdien model van durfkapitaal een beursgang is wat op dit moment ook niet echt realistisch is). Niet alleen durfkapitaal is schaars, ook advertentie geld zal verminderen waardoor sommige netwerken problemen kunnen krijgen met de financiering. Betaalde netwerken zijn een optie maar zullen leiden tot een grote vermindering van het aantal gebruikers, namelijk de mensen die een keer hebben gekeken naar zo’n netwerk maar daarna het eigenlijk niet gebruiken. Die gaan er niet voor betalen.
Zwarte bril
Hartstikke leuk hoor die sociale netwerken, ideaal voor scholieren en studenten en mensen met te veel tijd om handen. Met een oog op de product life cycle zien we dat sociale netwerken hun beste tijd wel gehad hebben en dat het vanaf hier wel bergafwaarts gaat, de persoonlijke homepages en blogs achterna.
Zodra er betaald moet worden voor netwerken blijft er van die miljoenen gebruikers nog maar een klein handje gebruikers over en hebben sociale netwerken hun plek gevonden op het internet.
Impact
Sociale netwerken zijn een geaccepteerd fenomeen op internet. Er is een toenemende strijd tussen de grote netwerken, met name die internationale (Facebook en MySpace) en Hyves om de gebruiker. Daarnaast verwacht ik ook een aantal nieuwe niche netwerken in 2009.
Niet iedereen vraagt zich af wat je met een sociaal network moet. De gemiddelde jongere is druk bezig met communiceren via Hyves of een van de anderen en vindt het geweldig.
De vraag ligt meer bij bedrijven: wat kunnen we ermee of moeten we er iets mee. En als we dat doen, hoe moeten we dat dan opzetten. Kunnen we een sociaal netwerk gebruiken voor productontwikkeling, corporate branding, de introductie van een nieuw product of recruitment?
Laten we 2009 gaan uitvinden wat je nu eigenlijk met sociale netwerken kunt doen als bedrijf.
Ik heb een ander doel voor sociale netwerken in 2009 , ik wil een verdubbeling van mijn LinkedIn connecties. Bij gebrek aan een beter doel.
Zie ook de eerdere artikelen uit deze serie:
Over de auteur
