Is minister Verhagen op de goede (digitale) weg of niet?

Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken laat sinds afgelopen weekend via een website zien waar ter wereld hij zich bevindt en laat ook korte berichtjes achter over zijn doen en laten. Daarnaast opende hij een Twitter-account. In dit artikel geeft zijn woordvoerder een toelichting op de motivatie van de minister. En wordt de discussie geopend: is dit een lovenswaardig initiatief, of druist de bewindspersoon met zijn eigen website teveel in tegen het eigen kabinetsbeleid?

De bewindslieden van Buitenlandse Zaken doen in ieder geval een poging om gebruik te maken van de huidige communicatiemiddelen. Al eerder schreef ik over staatssecretaris Timmermans van Europese Zaken, die als enige bewindspersoon een echt weblog bijhoudt. Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken houdt deze week een Volkskrantblog bij vanuit New York, waar hij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties bijwoonde. Gezien de toonzetting van de reacties op zijn postings is wel de vraag hoe effectief hij de inzet van dit middel zal vinden. Maar hij heeft meer ijzers in het vuur: hij opende een Twitter-account en lanceerde de nieuwe website ‘hierisministerverhagen.nl’.

Wat gebeurt er op ‘hierisministerverhagen.nl’?
Minister Verhagen verklaart op zijn eigen site: “Op deze pagina ziet u waar ik ben, en waarmee ik me als minister van Buitenlandse Zaken op dit moment bezig houd. Zoom in op het landkaartje en de locatie, de plaats en het land waar ik me bevind, komen in beeld. Lees de korte berichten die ik verstuur, en u krijgt een indruk van mijn dagelijkse werk. Via de links kunt u dieper graven naar de internationale politiek en de ontwikkelingen in de wereld die Nederland aangaan.”

Is het nu Twitter of niet?
Het is een beetje een rare website. Op het eerste gezicht is het een leuk initiatief. Een ‘wie, wat, waar…’-functionaliteit is op het moment natuurlijk helemaal hot. Op de website is echter geen mogelijkheid je via RSS te abonneren op de berichten. Ook ‘connecten’  met de minister en reageren op zijn berichtjes is niet mogelijk. Het lijkt op oude communicatie in een nieuw (Web 2.0) jasje. Leuk om een keer naar te kijken, maar geen reden om terug te keren. Maar dan blijkt dat de minister ook een Twitter-account heeft geopend. En daar kan je natuurlijk wel connecten en reageren.

Waarom doet de minister dit?
De minister heeft een eigen pagina binnen de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De vraag is natuurlijk waarom hij daarnaast nu een eigen website lanceert en een Twitter-account opent. Zijn woordvoerder laat het volgende weten: “Wat er in het buitenland gebeurt heeft direct invloed op het welzijn en de veiligheid van Nederland. Daarom is het belangrijk dat er informatie en debat is over het buitenlands beleid. Dat kan via brieven en nota’s aan de Tweede Kamer, dat kan via interviews aan kranten of via optredens op de televisie. Maar het kan ook door proberen Nederlanders direct te bereiken. Door naar die plaatsen te gaan waar zij zijn. Je moet alle soorten Nederlanders proberen te bereiken: jong en oud, hoger en lager opgeleiden. Daarvoor is internet een van de allerbelangrijkste, waar steeds meer mensen hun informatie verzamelen en discussiëren. Niet alleen passief via websites als minbuza.nl, maar ook actief via blogs, MSN, sociale netwerken en ook Twitter.

Het aardige van Twitter is dat alles zich afspeelt in real time: het geeft een goed beeld van de dynamiek van het werk van de minister van Buitenlandse Zaken. Een minister van Buitenlandse Zaken reist van het ene naar het andere land, reageert onmiddellijk op onverwachte gebeurtenissen in de wereld, en houdt zich altijd bezig met een fors aantal dossiers tegelijk. Daarbij past een medium waarmee je snel, korte, krachtige boodschappen kunt afgeven aan een geïnteresseerd publiek. Bovendien gaat de communicatie twee kanten op: de minister kijkt naar de opmerking die hij van andere twitteraars binnen krijgt. Waar hij de tijd heeft, geeft hij direct via Twitter antwoord op vragen en ideeën.”

Hoe lang gaat de minister dit volhouden?
Op de vraag of het gaat om een experiment of niet, antwoordt de woordvoerder als volgt: “Net als ieder ander is minister Verhagen begonnen op Twitter om te kijken of hij het leuk vindt en of deze vorm van communiceren iets toevoegt aan bestaande websites, blogs etc. Het zijn zíjn activiteiten, opmerkingen en reacties. Bij het posten en linken krijgt hij wel hulp van zijn medewerkers, anders zouden zijn werkdagen nog langer duren dan nu. Voor de technische realisatie is het bedrijf Politiek Online ingeschakeld. Na zijn terugkomst uit New York zal met de minister besproken worden of hij door wil gaan met Twitter. Tenslotte is hij het zelf die twittert.”

Nog een website past niet binnen het internetbeleid van de rijksoverheid
De rijksoverheid heeft geconstateerd dat de enorme hoeveelheid websites teveel versnippering van het informatie-aanbod veroorzaakt. Daarom is het huidige beleid om alle websites van de rijksoverheid samen te voegen in één website, te beginnen met de ministeries. Het is daarom opmerkelijk te noemen dat in deze fase een bewindspersoon een eigen website lanceert. Jammer is dat de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken de berichten niet weergeeft op de pagina van de minister of in de rubriek Actueel. Bij een eenduidige presentatie van de rijksoverheid hoort ook een gezamenlijke huisstijl. Deze wordt op dit moment in rap tempo geïmplementeerd, zoals al te zien is op de nieuwe website van Postbus51 en de themasite over Prinsjesdag 2008. Het is dus vreemd dat deze nieuwe website van Verhagen niet is vormgegeven conform de nieuwe huisstijl.

De site voldoet niet aan het eigen kwaliteitsmodel van de rijksoverheid
De website van Verhagen valt onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Elke nieuwe website van de rijksoverheid moet sinds september 2006 voldoen aan het Kwaliteitsbesluit Rijksoverheidswebsites. In een online toets kunnen 47 van de 125 richtlijnen automatisch worden getoetst. De website voldoet volgens deze toets aan 31 van de 47 richtlijnen en voldoet dus niet aan de regelgeving die de rijksoverheid zichzelf heeft opgelegd.

Wat vinden jullie?
Wat vinden jullie: is Twitter een geschikt kanaal voor een bewindspersoon om in dialoog te zijn met de samenleving (zoals dit kabinet graag wil) of is het een kansloos experiment? Verdient een website zoals ‘hierisministerverhagen.nl’ alle lof, of ondermijnt hij daarmee het beleid van zijn eigen kabinet? Kortom: verdienen deze initiatieven alle lof of slaat ‘Den Haag’ hier de plank mis?

Ook andere weblogs hebben inmiddels aandacht besteed aan dit initiatief. Lees bijvoorbeeld:

• Waar is minister Maxime Verhagen? op Marketingfacts.
• Minister Verhagen of @maximeverhagen? op Ambtenaar 2.0.

Renata Verloop ondersteunt organisatie bij het professioneel inrichten van hun webmanagement. Dit doet zij via haar adviesbureau WEBMANAGEMENT.nl met advies, interim management en training.