Google en Microsoft: nieuwe aanval op media?

YouTube heeft in korte tijd bijna een monopoliepositie opgebouwd als het gaat om wereldwijde online videoconsumptie. Met miljoenen mensen die filmpjes posten en een wereldwijd netwerk van blogs en andere sites die deze clips vervolgens weer overnemen, is in korte tijd een sterk merk gebouwd met een hoge naamsbekendheid en een groot bereik. Maar YouTube biedt nog veel meer mogelijkheden dan menigeen nu voor mogelijk houdt. Mede doordat ook Microsoft actief bezig is om pc en tv in de komende tijd dichter bij elkaar te brengen, staan we aan de vooravond van een nieuwe aanval op de media.

We hebben al verschillende keren kunnen zien hoe technologische ontwikkelingen het mogelijk maken dat nieuwe toetreders via internet een bestaande markt volledig op zijn kop kunnen zetten. Tot nu toe waren het vooral uitgevers die in hoog tempo oude verdienmodellen onderuit zagen gaan en met nieuwe kanalen en nieuwe concurrenten te maken kregen.

Google pakte de markt voor het zoeken en vinden van informatie, de rubrieksadvertenties gingen naar eBay/Marktplaats, de persoonlijke brief werd ingehaald door e-mail en instant messaging (MSN/Windows Live), Google veroverde met het AdSense-model een belangrijk deel van de reclamemarkt, de huizenadvertenties gingen naar Funda, de vacatures gingen naar Monsterboard en anderen, nieuws naar Nu.nl, GoogleNieuws, MSN en weblogs en organisaties als de Consumentenbond verloren de strijd met vergelijkingssites als Kieskeurig.nl (met dank aan Henk Blanken, 17 juni 2005).

Nu het contentaanbod op internet rijker wordt, Google met de aankoop van YouTube positie heeft gekozen en Microsoft volop bezig is met de koppeling van internet (pc) en tv, worden de kaarten opnieuw geschud en zullen ook andere media (niet alleen uitgevers, maar ook providers, omroepen, productiebedrijven etc.) geconfronteerd worden met nieuwe aardverschuivingen.

Google biedt met YouTube op dit moment sowieso al aan iedereen een kanaal met een uniek distributiemechanisme waarbij de verspreiding en marketing in belangrijke mate via Word-of-Mouth verloopt. Maar nu YouTube binnenkort ook met advertenties gaat werken en inkomsten gaat delen (revenue sharing) met de makers van videomateriaal wordt het allemaal nog interessanter. Natuurlijk, er is ook kritiek op de beslissing om met advertenties te gaan werken, maar dat doet me denken aan de begintijd van blogs toen advertenties ook not done was. Inmiddels is dat een heel geaccepteerd model.

Hiermee legt Google zonder twijfel de basis voor een nieuw businessmodel waarvan de omvang nog maar nauwelijks te overzien is. Ga maar eens na:

• Google kan zelf met zowel persoonlijke als zakelijke video’s en zelfs content van mediabedrijven geld verdienen. De content is van een ander, maar bij elke vertoning kan de kassa bij Google gaan tikken. Video advertising staat bovendien nog maar aan het begin van een ontwikkeling, de mogelijkheden nemen elke dag nog toe. Waar tot nu toe het verdienmodel gekoppeld was aan sites (inclusief blogs) waar advertenties geplaatst moesten worden, wordt bij video het verdienmodel direct gekoppeld aan de content zelf (het filmpje). In eerste instantie zal dat mogelijk hard coded meegegeven worden (iedereen wereldwijd dezelfde advertentie), maar later zullen er slimmere formats ontstaan waarbij er meer targeted advertsing kan plaatsvinden.
• Persoonlijke video’s gaan volop profiteren van het effect van The Long Tail. Sommige filmpjes zullen wereldwijd scoren, maar een grotere groep filmpjes zal wereldwijd eveneens een verhoudingsgewijs kleiner, gespecialiseerd, publiek aanspreken. We zullen daar met zijn allen ook mediatijd aan gaan besteden. Beroemd worden door je filmpje off gewoon genieten van elke keer dat je video bekeken wordt. En sommigen zullen er dus ook geld mee verdienen. Google´s YouTube is overigens niet de eerste die met revenue sharing gaat werken, video sharing sites als Revver, blip.tv, cruxy en Lulu.tv werken al met een revenue sharing model en ook de Nederlandse nieuwssite Skoeps beloont inzenders van exclusief videomateriaal. YouTube wordt op zijn minst een concurrerend platform voor al deze services. 
• Bedrijven gebruiken YouTube in toenemende mate als marketingkanaal. Als je dan toch videomateriaal laat maken, verstop het dan niet ergens op de eigen website, maar plaats het juist bewust op het open YouTube platform. De ‘downloads voor de pers’ achter het wachtwoord op de eigen website worden vervangen door de ‘video’s voor iedereen’ op YouTube. Hoe vaak het me de laatste tijd niet overkomen is dat ik graag een clips van Microsoft, Philips of een ander bedrijf hier wilde plaatsen, maar het filmpje alleen op de eigen site te bekijken bleek… Duidelijk een gemiste kans.

• Mediabedrijven kunnen er voor kiezen om eigen producties of fragmenten uit eigen producties via YouTube aan een nieuw publiek te tonen of hervertoningen mogelijk te maken. Ook hier geldt weer dat het even zal duren voordat mediapartijen beseffen dat het de kunst is om ook andere kanalen dan de eigen site of zender te gebruiken om (gewoon) geld te verdienen. Afgelopen week nog nog eens duidelijk dat de onderhandelingen hierover niet altijd tot succes leiden (YouTube moet 100.000 video’s van Viacom verwijderen). Maar dat lijkt een kwestie van tijd, als de mogelijkheden ad revenue sharing toenemen zullen de gesprekken hierover ook een stuk gemakkelijker gaan verlopen. Ondertussen protesteren de kijkers.

• Net de invoering van breedband een enorme impuls heeft gegeven aan het internetgebruik thuis (gebruiksduur, rijke content als video etc.) zal de nieuwe generatie mobiele netwerken (snellere verbindingen, lagere kosten, ook mobiel always on) tot een sterke stijging van (in eerste instantie) het mobiele internetgebruik en (daarna) mobiele video leiden. Dat zal zowel op het vlak van de productie (video’s schieten) als consumptie (video’s kijken) merkbaar zijn. Enkele dagen geleden maakte het Britse Vodafone bekend dat haar Vodafone live! gebruikers als eerste content van YouTube Mobile via hun mobiel krijgen aangeboden.
• Er zullen steeds meer mobiele media-apparaten komen (mobiele telefoons, notebooks, handhelds, mediaplayers, digitale camera’s, game consoles etc) waarmee videocontent direct en door steeds intelligentere beter wordende software en user interfaces ook steeds gemakkelijker gemaakt, gedeeld en bekeken kan worden. De hiervoor genoemde Vodafone deal houdt in dat abonnees vanaf hun mobiel ook videofilmpjes kunnen uploaden.
• Tagging biedt YouTube de mogelijkheid om videocontent op allerlei manieren in formats aan te gaan bieden. Maar zoals vaak (is ook bij bijvoorbeeld Flickr zo) kan in YouTube zelf door de kijkers geen extra taginformatie worden toegevoegd, daarvoor moeten ze naar services als del.icio.us. In feite komt daarmee the wisdom of the crowds buiten YouTube te liggen. Het lijkt me voor dit soort services een logische volgende stap als ook kijkers kunnen taggen en daarmee de verzameling op een nog hoger niveau zal komen.
• Op het moment dat de kwaliteit van de tags verder toeneemt kan YouTube overgaan tot het programmeren van specialistische kanalen (nieuws, dieren, muziek) waar een continuaanbod van video is. Dus inderdaad gewoon programma’s die automatisch via software samengesteld worden. Ik schreef hier eerder een artikel over (Sky Radio + YouTube = YouSky TV) en colunist Alper Çugun won met het enigszins vergelijkbare concept Last.tv de programmeerwedstrijd Benjijbeterdanmicrosoft.nl.
• Soms is er overigens maar een eenvoudig script nodig om met de gigantische database van YouTube een ander succesnummer te maken. Zoek bijvoorbeeld maar eens in Google op Top 2000 en je komt (positie 2) uit op de site van Erno Mijland die de Radio 2 Top 2000 in de vorm van videoclips aanbiedt. Als je hier even over nadenkt is er ineens zoveel mogelijk… En ondertussen zijn er natuurlijk meer dan 100 YouTube Mashups, de ene nog mooier dan de andere.

• Het spreekt voor zich dat naarmate de verbindingen en de bandbreedte verder zullen verbeteren, ook de lengte van de het videomateriaal zal gaan toenemen. Voor YouTube zal het aantrekkelijk worden om ook langere clips en zelfs complete programma’s tegen hoge kwaliteit aan te bieden.
• Andere mogelijkheden zijn er op het vlak van het gezamenlijk met anderen(vrienden, collega’s) kijken naar eenzelfde video op eenzelfde moment. YouTube experimenteert sinds kort met deze zogenaamde active streams, waarbij iedereen in een YouTube room video’s kan delen en met elkaar via chat in gesprek kan zijn. Ik kan me voorstellen dat men zulke rooms ook aan bijvoorbeeld bedrijven gaat verhuren en dat webcasting hiermee stukken goedkoper gaat worden.

Ondertussen is Microsoft (en anderen, zoals SageTV en PCZapper) als al enige tijd bezig om pc, internet en tv verder met elkaar te integreren. Windows Media Center kan direct op de normale tv aangesloten worden en laat de grenzen tussen pc en tv vervagen. Met het Windows Media Center kan er tv worden opgenomen, radio of muziek worden geluisterd en foto’s worden bekeken. Met de komst van Windows Vista is er ook een nieuwe versie van Media Center. Deze versie bouwt verder op het huidige concept en biedt ook ruimte voor gaming en een kalender.

Sinds medio 2006 is er een plugin waarmee gebruikers van het Windows Media Center ook gemakkelijk kunnen zoeken en browsen in de verzameling YouTube video’s (zie eHomeUpgrade en Engadget).

Maar ook met Windows Live probeert Microsoft tv en pc dichter bij elkaar te brengen. Enkele weken geleden kwam de blog InsideMicrosoft met de eerste beelden van Windows Live For TV (zie ook deze video). Hiermee onder mee directe koppelingen naar MSN (Windows Live Messenger) en MSN Spaces. Video ligt op deze manier eveneens onder handbereik.

Aan het begin van dit artikel schreef ik over de impact die internet voor de krantenwereld heeft gehad. Zoals we sinds november 2006 weten staan inmiddels GoogleNieuws en MSN in de Top 10 van Nederlandse krantensites.

Hoe lang zal het duren voordat Google’s YouTube en Microsoft’s MSN/Windows Live in de top 10 van tv-kanalen staan?

Ondertussen blijkt GoogleTV beta een hoax. Maar wel een indrukwekkende hoax.

Althans voorlopig. Want zeker weten doe je het natuurlijk nooit bij die jongens uit California.