Filter
ChatGPT Social bookmarking (1): internet
[[image:folksonomy2.jpg::left:0]]Social bookmarking tools als Flickr, Furl en Del.icio.us worden steeds populairder. Er is een zeer gedegen research paper verschenen waarin al deze tools met elkaar vergeleken worden. In deel 1 van dit verhaal over social bookmarking ga ik in op wat er op dit vlak op internet zoal speelt. Wat zijn de belangrijkste tools, wat is tagging, wat zijn tagwebs en wat is folksonomy. Naast theorie ook veel praktische voorbeelden en een vergelijking van de verschillende tools voor social bookmarking.
Social bookmarking is niets meer en minder dan dat je online bookmarks je favoriete internetpagina’s bijhoudt. In sommige gevalllen gaat het zover dat je zelfs de content zelf (artikelen, foto’s etc) centraal opslaat. Doordat de bookmarks openbaar zijn krijg je de sociale dimensie: anderen kunnen ook in jouw lijstje van favorieten kijken. En je kunt zelf natuurlijk in de bookmarks van anderen kijken. De Frankwatching Furl is een voorbeeld van social bookmarking, in de linkerkolom hiernaast zie je de laatste links die ik toegevoegd heb. Het Frankwatchting Furl-archief bevat inmiddels bijna 5.500 artikelen, weer onderverdeeld in tientallen rubrieken (zie verder mijn eerdere artikel Furl: je favoriete webpagina’s altijd bij de hand).
Het hele speelveld van social bookmark tools wordt steeds interssanter nu LookSmart Furl heeft gekocht, Yahoo! Flickr koopt en Del.icio.us venture kapitaal krijgt. Tijd om er je er dus even in te verdiepen. In het al genoemde research paper zetten Tony Hammond, Timo Hannay, Ben Lund, and Joanna Scott van Nature Publishing Group alle bestaande tools naast elkaar. Het paper is in het blad D-Lib Magazine verschenen, zie hiervoor de volgende links:
- Personalizes Information Organization (editorial)
- Social Bookmarking Tools (I): A General Overview
- Social Bookmarking Tools (II): A Case Study – Connotea
Een van de meest interessante onderdelen van de studie is het gedeelte waar de verschillende tools ten opzichte van elkaar gepositioneerd worden. Dat levert een tweetal duidelijke diagrammen op. In het eerste diagram worden de motieven voor tagging in kaart gebracht. Tagging is niets meer en minder dan dat er een titel of label geplakt wordt op een gebookmarked artikel. Als je onderaan dit artikel kijkt, dan zie je bijvoorbeeld dat dit artikel de tags blog, kennismanagement en tools heeft meegekregen. Dit soort keywords kun je, behalve aan artikelen, ook aan bijvoorbeeld foto’s, filmpjes en podcasts toevoegen.
Met deze tools voor social bookmarking kun je eigen of andermans content taggen en daarnaast via tags content van jezelf of van anderen weer gebruiken. In onderstaand diagram zijn de belangrijkste tools op deze manier ingedeeld.
[[image:sb1.jpg::center:0]]
Op sommige sites, zoals Technorati (voor artikelen op weblogs), Flickr (voor foto’s) en Vimeo (voor video), wordt de populariteit van tags bijgehouden. Door duidelijke visualisaties kun je hierin goed ondersteund worden.
[[image:technorati.jpg::center:1]]
Een deel van de tools voor social bookmarking richt zich op het wetenschappelijke gebied, een deel is generiek van aard. Een ander belangrijk verschil is dat een gedeelte van de tools alleen links opslaat en een ander deel juist de hele artikele (of foto’s etc). In een tweede diagram zijn de diverse tools daarom ook nog eens op dit soort functionaliteiten met elkaar vergeleken.
[[image:sb2.jpg::center:0]]
Doordat tools als deze op zeer grote schaal gebruikt worden ontstaan er zeer belangrijke nieuwe netwerken, ik maak daarbij graag een onderscheid in kennisnetwerken en kennissennetwerken.
Enerzijds heb je de tagwebs, zeg maar kennisnetwerken die informatie uit allerlei bronnen op allerlei manieren aan elkaar linkt en toegankelijk maakt. Technorati, Flickr en Furl zijn dus zulke tagwebs. Meer over het principe van tags en tagwebs kun je lezen in het artikel Tagwebs, Flickr, and the Human Brain. Anderzijds ontstaan er ook nieuwe kennissennetwerken, waarbij de tags zorgen voor een nieuwe dimensie van sociale netwerken. Het is namelijk erg gemakkelijk om contact te zoeken met mensen die dezelfde interesses hebben. Zo kun je je bijvoorbeeld via e-mail of RSS abonneren op de artikelen en berichten in de eerder aangehaalde Frankwatching Furl. Maar je kunt bij Furl ook zien welke andere mensen dezelfde site hebben als bookmark hebben opgeslagen. Op die manier kun je dus mensen ontdekken die specialist zijn op een bepaald vlak of precies dezelfde onderwerpen volgen die je zelf ook interessant vindt (met dank aan Bookmarks van de buren).
Het hele fenomeen waarbij er collectief allerlei content met vrij gekozen sleutelwoorden (tags) gecategoriseerd wordt is inmiddels Folksonomy gaan heten. Folksonomy is een combinatie van de woorden folk en taxonomy. Het woord Folksonomy werd op 8 november 2004 in Wikipedia opgenomen. Via BlogPulse kunnen we zien hoe deze term in korte tijd op internet bekend is geworden.
[[image:folksonomy.jpg::center:0]]
Meer over Folksonomy vind je in het artikel Folksonomies – Cooperative Classification and Communication Through Shared Metadata.
Tot slot nog even terug naar de tools waarmee dit alles op gang is gebracht. De auteurs van het eerder genoemde artikel hebben ook een eigen toepassing ontwikkeld: Connotea.
“This is Connotea, a free online reference management service for scientists created by Nature Publishing Group. Login or register to get started. Connotea helps you store your reference list online, which means that it’s readily accessible, it’s linked directly into the literature and it’s easily shared with your colleagues. Opening your references to other researchers enables you to discover new leads by connecting to the collections of those with similar interests to you.”
Van Connetea is ook een screencast (zeg maar een online demo “getting started”) beschikbaar in Flash, Windows Media en QuickTime. De tool is bovendien in een van de eerder genoemde artikelen uitgebreid beschreven. Op The Ten Thousand Year Blog een (kritische) beschouwing van Connetea. Ook van Del.icio.us is er een screencast (5 minuten) beschikbaar.
[[image:socialbookmarks_copy.jpg::left:0]]Ben je ook geïnteresseerd geraakt, dan wil je vast verder op weg geholpen worden met deze productvergelijking (pdf) van de belangrijkste tools voor social bookmarking. In dit overzicht ligt overigens de nadruk op de tekstgeoriënteerde tools (zie ook mijn eerdere stukje Benchmark: Social Bookmarks tools). Erg waardevol is verder ook de Startpagina-dochter tagging.pagina.nl. Via de Frankwatching’s WeblogWijzer zijn al deze tools ook na vandaag nog steeds gemakkelijk te vinden.
Later deze week deel 2: Social bookmarking (2): intranet.
[Met dank aan Peter van tagging.pagina.nl die me stimuleerde om dit eerste deel te schrijven]
Update 21 april 2005, 00.15 uur: Wat ik nog vergeten was: het uitstekende artikel eerder dit jaar van Frank-ly: Buzzword van de maand: Folksonomy. Ondertussen is dit artikel op Frankwatching ook in Canada opgevallen.
Over de auteur
