Bouw stap voor stap je eigen website met Handboek WordPress 4.0

Bijna elk bedrijf heeft tegenwoordig een website. De lokale groenteboer omdat hij meer klanten wil trekken, de gymvereniging omdat ze nieuwe leden wil werven en de grote multinational om sollicitanten te bereiken. Maar ook de particulier die zijn verhaal online kwijt wil, is op zoek naar een eigen plekje op het internet. Waar de een er voor kiest om een bureau in de arm te nemen, bouwt de ander zijn website of blog liever zelf. Voor het zelf bouwen is WordPress een uitstekend systeem dat door steeds meer mensen ontdekt wordt.

WordPress werd ooit ontwikkeld als blogplatform, maar is tegenwoordig een volwaardig contentmanagementsysteem (CMS). Toen ik er in 2011 kennis mee maakte, draaide 11 procent van alle internationale websites op WordPress, inmiddels is dat 23 procent. Dat geeft wel aan hoe populair het is. Veel mensen die zelf aan de slag willen met het bouwen van een blog of website, komen uit bij WordPress ‘omdat het zo eenvoudig is’. Maar, zoals Dirkjan van Ittersum schrijft, eenvoudig betekent niet dat het allemaal vanzelf gaat. Daarom heeft hij ‘Handboek WordPress 4.0’ geschreven, als naslagwerk én lesboek.

‘Handboek WordPress 4.0’ is de opvolger van ‘Handboek WordPress’ dat eind 2013 verscheen. Op dat moment was WordPress 3.6 actueel, inmiddels zijn we bij versie 4.2.2 beland. ‘Handboek WordPress 4.0’ is geschreven ten tijde van WordPress 4.1.

Voor de doe-het-zelver

Dirkjan heeft het handboek niet geschreven voor de IT-professional of webontwikkelaar die ervaring heeft op het gebied van databases en codetaal. Het boek is bestemd voor de enthousiasteling die ervaring heeft met computers, veel gebruik maakt van internet, het leuk vindt om dingen uit te zoeken en zijn mouwen op wil stropen en aan de slag wil gaan. Je kunt er voor kiezen om urenlang naar allerlei filmpjes te kijken om WordPress te leren kennen, je kunt er een cursus voor doen, maar je kunt ook het handboek erbij pakken en stap voor stap je eigen website bouwen.

Waarom zou je voor WordPress kiezen?

Dirkjan zet de zeven belangrijkste voordelen op een rijtje:

1. Gratis
2. Open source
3. Gebruiksvriendelijk
4. Snel in gebruik
5. Uitbreidbaar
6. Vormgeving is te wijzigen
7. Behulpzame gemeenschap

Wat ik zelf nog een pluspunt vind, is dat WordPress in meerdere talen beschikbaar is. Doordat de backend voor velen in hun moedertaal beschikbaar is, zullen ze het systeem sneller onder de knie krijgen, dan wanneer het bijvoorbeeld alleen in het Engels beschikbaar is.

WordPress.com en WordPress.org

WordPress kent twee varianten, WordPress.com en WordPress.org. Op WordPress.com kun je gratis een WordPress-blog of -website maken zonder eigen domein. Deze versie bevat alle basisfunctionaliteiten, maar kan bijvoorbeeld niet uitgebreid worden met plug-ins. Ideaal voor mensen die aan de basis genoeg hebben en zich niet willen wagen aan technische installaties.

Wil je echt van alle mogelijkheden gebruik maken en deins je niet terug voor een beetje techniek? Kies dan voor de variant die je kunt downloaden op WordPress.org. Je hebt dan wel een eigen domeinnaam en hostingpakket nodig waar je de software naar kunt uploaden, maar daarna kun je helemaal los. ‘Handboek WordPress 4.0’ is met name gericht op de zogenaamde selfhosted variant van WordPress.org, maar is ook bruikbaar voor iedereen die voor WordPress.com gekozen heeft.

Duidelijke opbouw

Alle aspecten van het werken met WordPress komen aan bod in het handboek. Van de installatie, die stap voor stap met behulp van screenshots zeer duidelijk omschreven wordt, tot het maken van een childtheme. Wat ik zelf erg prettig vind, is dat aan het einde van elk hoofdstuk een aantal vragen en oefeningen zijn opgenomen. Zo kan de lezer controleren of hij alle belangrijke informatie uit het hoofdstuk tot zich heeft genomen en ook daadwerkelijk begrijpt. Dit maakt het handboek ook echt tot een lesboek.

Heb je het boek helemaal gelezen en gebruik je het later als naslagwerk? Dan heb je aan elke eerste bladzijde van een hoofdstuk genoeg. Daar wordt onder het kopje ‘Snel op weg’ een samenvatting van het hoofdstuk gegeven.

Het boek houdt dezelfde volgorde aan die je als gebruiker ook volgt om je WordPress-website te bouwen. Het begint met de installatie van WordPress op je eigen domein, daarna maak je kennis met het dashboard en de belangrijkste instellingen van WordPress. Als de basis staat, gaat het boek verder met uitleg over het werken met content en het verkennen van de standaard thema’s. Als dat achter de rug is, volgt nog een stuk over het sleutelen aan de vormgeving en het gebruik van plug-ins.

Met vallen en opstaan

Wat ik ook erg fijn vindt aan het boek, is de vrijheid die de lezer krijgt om zijn eigen keuzes te maken. Dirkjan loopt bijvoorbeeld alle instellingen na en geeft advies, maar laat de lezer zelf kiezen welke instellingen voor hem het beste werken. Soms volgt hij de wijze die voor de gebruiker het meest logisch zal zijn, terwijl dat eigenlijk niet klopt. Hij laat zien waar én waarom het mis gaat en hoe het dan wel moet. Hierdoor moet de lezer zelf ook echt aan de slag, moet hij nadenken en leert hij WordPress met vallen en opstaan.

Waar de meeste handboeken alleen de oppervlakte uitleggen, gaat Dirkjan echt de diepte in. Elke keer als ik dacht ‘Hé, hij vergeet iets uit te leggen’ of ‘Zou hij dat en dat ook bespreken?’, kwam het een paar regels verder aan bod. Denk bijvoorbeeld aan de grootte van afbeeldingen (nee, ze hoeven geen 2500 pixels breed te zijn) en de scherminstellingen die een beetje verstopt zitten. Ik heb hem slechts op één relevant dingetje kunnen betrappen dat niet besproken is: het toevoegen van externe links in een menu en hoe deze in een nieuwe tab geopend kunnen worden (of heb ik daar gewoon overheen gelezen?).

Stapje te ver

In hoofdstuk 7 gaat Dirkjan dieper in op thema’s die de vormgeving van je website bepalen. Hij legt hier het belang van kindthema’s (childthemes) uit. Als je een thema hebt gevonden dat net niet helemaal een je wensen voldoet en je een aantal dingen in de opmaak en functionaliteit gaat wijzigen, kun je het beste gebruik maken van een kindthema.

Een kindthema gaat altijd gepaard met het ouderthema (parent theme, het oorspronkelijke thema). In het kindthema worden de wijzigingen opgeslagen, alles wat niet gewijzigd is wordt van het ouderthema gebruikt. Als er een update beschikbaar is, wordt alleen het ouderthema geüpdatet, waardoor de wijzigingen in het kindthema behouden blijven. Gebruik je geen kindthema, maar pas je alle wijzigingen direct op het ouderthema toe, dan zullen die overschreven worden bij een update en dat is natuurlijk zonde.

Dat Dirkjan het belang van een kindthema uitlegt en beschrijft hoe je deze moet maken, vind ik een waardevolle toevoeging. Het gaat voor een beginner misschien wat ver, maar het is wel degelijk van belang als er structurele wijzigingen doorgevoerd gaan worden. Na het behandelen van het kindthema, besteedt hij echter ook nog vijftien pagina’s aan het zelf maken van een kindthema. Dat is in mijn ogen voor een beginner echt een stap te ver en te veel informatie. Voor de gevorderde die hier wel mee aan de slag wil, is het weer te weinig informatie en komt een boek specifiek over dit onderwerp meer van pas.

Prima startpunt

‘Handboek WordPress 4.0’ is een prima startpunt voor iedereen die nog nooit met WordPress heeft gewerkt en graag een gestructureerd stappenplan wil volgen. Voor iedereen die al wel een WordPress website heeft, maar nog niet weet wat nou precies het verschil is tussen berichten en pagina’s en waarom je updates uit moet voeren. Voor iedereen die graag een andere opmaak op zijn WordPress website wil toepassen. Ben je die fase voorbij en behoor je tot de gevorderden? Dan is het handboek een fijn naslagwerk waarin je ongetwijfeld een aantal details zult aantreffen die je toch nog niet wist.

De informatie die Dirkjan bespreekt is niet nieuw. Je kunt het allemaal op internet vinden, zowel in het Engels als in het Nederlands. Maar waarschijnlijk niet zo gestructureerd en gedetailleerd en al helemaal niet op één plek. Alle informatie die je nodig hebt om met WordPress te kunnen starten, heeft Dirkjan in één boek gebundeld. De stappen worden duidelijk beschreven (zonder te veel vakjargon), de opbouw is logisch en er wordt veel gebruik gemaakt van screenshots, wat de lezer de bevestiging geeft dat hij inderdaad op de goede plek bezig is. Aan het einde van het boek heb je een hele stevige basis voor je website staan.

Over het boek

Titel: Handboek WordPress 4.0
Auteur: Dirkjan van Ittersum
Uitgever: Van Duuren Informatica
Jaar: 2015
Nummer: ISBN 978-90-5940-780-0
Mediatype: Boek, 304 bladzijdes
Prijs: € 29,95
Bestellen: via Managementboek (aff.)

Illustraties in dit artikel met dank aan Fotolia.