5 praktijkvoorbeelden van vernieuwing in het onderwijs

Hoe zet je de huidige technologische mogelijkheden en tools in om echt op een andere manier te gaan lesgeven? In dit artikel 5 mooie voorbeelden van het nieuwe werken in de klas, die het waard zijn te bekijken, te bespreken, te bediscussiëren en te gebruiken. Of anders in ieder geval bewust te verwerpen. Ik kies er nu 5 uit, over een maand volgen de volgende 5.

Afgelopen week las ik via een collega de blog van een 15-jarige gymnasiast, waarin hij zijn mening over social media in het onderwijs gaf. De titel zegt het al: mediawijze leraren hoeven niet te twitteren. Daarnaast werd ik getriggerd door een van onze netwerkpartners, die mij wees op een filmpje van Salman Khan van de Khan Academy, waarin hij tijdens TED praat over de wens om het inzetten van video’s in het klaslokaal naar ‘the next level’ te brengen.

Beide voorbeelden leken over hetzelfde onderwerp te gaan, een onderwerp dat mij ook al een tijdje bezighoudt. Hoe zet je de huidige technologische mogelijkheden en tools in om echt op een andere manier te gaan lesgeven? En dan bedoel ik anders op een manier die ondersteunend is aan de paradigmaverandering waar Ken Robinson over praat, waarbij het onderwijs naar mijn idee gebaat zou zijn. Een onderwijssysteem dat niet meer geënt is op de fundamenten van de industriële revolutie, waarin leren wordt ingericht op dezelfde principes als waarop een fabriek draait. Productie, rinkelende school- (of schaft-?) bellen en plukken kinderen geordend in groepen op basis van het belangrijkste gemeenschappelijke kenmerk (zoals Ken Robinson dat zo mooi zegt) de ‘date of manufacturing’ (op ongeveer 6:30 minuten).

Dit betekent dus voorbij de suggestie dat leraren moeten gaan twitteren om te begrijpen wat er in de hoofden van leerlingen omgaat of het (misschien wel) onnatuurlijk vermengen van werelden, zoals het gebruikmaken van een Hyves-netwerk voor schooldoeleinden.

We zijn nog aan het zoeken naar die ‘nieuwe manieren van lesgeven’. Logisch. Er worden mooie pilots en experimenten gedaan, bijvoorbeeld met iPads in het klaslokaal, die voorzichtig de trend naar mobieler werken binnen de schoolmuren brengen.

Maar er is nog zoveel meer waarmee binnen het klaslokaal voordeel kan worden opgedaan. Daarom een opsomming van, naar mijn mening, 5 mooie voorbeelden van het nieuwe werken in de klas, die het waard zijn te bekijken, bespreken, bediscussiëren, gebruiken. Of anders in ieder geval bewust te verwerpen. Ik kies er nu 5 uit, en over een maand volgen de volgende 5.

Prezi-tweaking

Vorige week was ik op bezoek bij onze netwerkpartner Blikstroom. Zij hebben de online tool Prezi gebruikt om een prachtig concept te maken voor het stroomlijnen van leermateriaal van een cursus. Neem een kijkje en laat je inspireren om op een dergelijke manier je lesmateriaal om te zetten in een avontuurlijke reis.

TeachPaperless

Misschien ben ik wel het meest onder de indruk van alle voorbeelden van de TeachPaperless-blog en een aantal van de praktijkvoorbeelden die daarop staat. Dit is een blog waarin docenten ervaringen met elkaar delen over hun pogingen om les te geven in de 21e eeuw. Een bijzonder praktijkvoorbeeld vind ik het examen dat een docente inrichtte voor Geschiedenis. Totaal papierloos, niet alleen fysiek zonder papier, maar ook een examen met een opdracht voor een geschiedkundige in de 21e eeuw: “In real life, historians have the power of the Internet at their fingertips; so too do you on this exam. Further, there will be sections of this exam that assess your ability to collaborate in real-time over the web. This is an essential part of the real work of the 21st century historian and it is something in which you are going to demonstrate fluency.” Je kunt er nog van alles van vinden, maar een mooi initiatief vind ik het zeker!

Living Facebook

Een heel ander experiment is dat van docent en schrijver John T. Spencer. Iemand die gelooft in de kracht van online mogelijkheden en social media, maar ook de offline-versie van het leven omarmt. Bij het zoeken van de balans tussen online- en offline-leven doen hij en zijn vrouw een experiment. 40 dagen lang doen zij alles wat ze op Facebook doen ook live, offline. Muziek en foto’s delen, ‘liken’, bevrienden en ontvrienden. Hun ervaringen en bespiegelingen delen ze op hun weblog Living Facebook. Een interessant experiment om (in kleine setting) eens met een klas te doen en het verschil in betekenis van dezelfde werkwoorden in 2 verschillende werelden aan den lijve te ondervinden. Goed voor de bewustwording, mooie combi van online en offline.

Khan Academy

Een verder uitgewerkt voorbeeld van leermateriaal dat beschikbaar is om de eigen lessen mee te voeden en de begeleiding beter op de wensen van de leerlingen af te stemmen (dus voorbij het gebruiken van video’s in de les) is het concept van de Khan Academy. Een initiatief dat het waard is om doorheen te bladeren, van te leren en gebruik van te maken.

e-Book maken

Ooit gedacht aan het publiceren van een e-book met de klas? Best een leuk idee voor bijvoorbeeld een talenklas. Lees hier meer over een project dat nu loopt (met behulp van tumblr, googlegroups, Twitter, een video streaming channel etc.) en volg het op Twitter via @catullusdivided.

Wat mij opviel tijdens het zoeken naar concepten van het nieuwe werken in het klaslokaal is dat er in andere landen van de wereld zo veel gedeeld wordt. Bijna alle voorbeelden gaan voorbij onze eigen landgrenzen. Ik kan me niet voorstellen dat we in dit land nog niet veel verder zijn dan nieuwe mobiele devices introduceren in de klas of ‘iets’ doen met Twitter of Facebook. Ervaringen liggen in ieder geval niet voor het oprapen. Althans niet als je Google laat zoeken op ‘pagina’s in het Nederlands’. Bottomline: er is rijkdom aan voorbeelden concepten van nieuwe werken voor het klaslokaal uit de (overzeese) praktijk. Let’s enjoy and discover! En laten we ons niet beperken door dat monster dat altijd op de loer ligt.

Heb je zelf mooie(re) voorbeelden van praktijkvoorbeelden van het nieuwe werken in het klaslokaal, reageer en deel! De volgende keer laat ik de volgende 5 van mijn favorieten zien.