Crowdklikken: je buurman is de overheid geworden

De staat, dat zijn we allemaal. Een gedeelde verantwoordelijkheid. Zien we dat de buurman zijn kinderen slaat, of een wegpiraat? Vertel het aan de politie. Het wordt aangemoedigd op politie.nl. “Door hun roekeloze rijgedrag vormen ze een gevaar op de weg”, zo luidt de formulering. Als je denkt: “zo iemand verdient een prent”, dan kun je handelend optreden door het kenteken door te geven.

Binnen vier weken krijg je te horen wat er met je klikmelding is gedaan. Het hele verhaal hangt aan elkaar van de Bromsnor-nostalgie. “Roekeloos rijgedrag”. “Die verdient een prent”. Roekeloos. Prent.

Polenmeldpunt

Geluidsoverlast in steden, het is een bron van ergernis. Het schijnt dat één op de drie inwoners van grote steden last heeft van burengerucht. Het advies is om eerst met de lawaaimaker te gaan praten maar als dat niet werkt kun je een melding doen bij de plaatselijke politie. Zie je een plamurende Pool, bijklussende Bulgaar of rollende Roemeen, meldt het onmiddelijk op het PVV-meldpunt Midden- en Oost-Europeanen, in de volksmond het ‘Polenmeldpunt’ genoemd.

Debtscan

Rijdt er een auto van Debtscan in je straat, met vier camera’s op het dak, dan is de kans groot dat je buurman een schuld heeft bij een webwinkel. Debtscan is een particulier bedrijf dat in opdracht van deurwaarders en rechthebbenden voertuigen opspoort, hun kentekens fotografeert en deze plaats- en tijdgebonden informatie doorgeeft aan de opdrachtgevers.
Maar het kan natuurlijk nog directer, lang leve het internet en de mobiele telefoon.

Iedere burger is een potentiële opsporingambtenaar geworden, die onmiddellijk misstanden aan de kaak kan stellen. Een swaffelende nachtbraker? Foto maken. Wildplasser? Vastleggen. Foutparkeerder in je straat? Doorgeven. Zou je er ook je baan van kunnen maken, kun je ermee verdienen?

Crowdsourced Parking Control

Het kan. Op de genoemde foutparkeerder concentreert het Canadese Spotsquad zich. Installeer Spotsquad op je telefoon en ga de straat op. Zoek foutparkeerders en fotografeer ze. Als je goed je best doet kun je ‘Lieutenant’ worden, als je doorzet ‘Captain’ en uiteindelijk zelfs ‘General’: als je regelmatig overtreders aandraagt stijg je in rang. Je krijgt betaald als de door jou geconstateerde foutparkeerder ook daadwerkelijk een bon kreeg.

We noemen het Crowdsourced Parking Control. Het is een mooie naam voor een kruiperig mechanisme waarmee wakkere burgers worden verleid om medeburgers te verlinken. Het is nu nog een particulier experiment in Canada, de verwachting is dat het binnenkort zal overwaaien naar de Verenigde Staten en dan is de stap naar Europa geen grote meer.

Niemand is meer te vertrouwen

Niemand is meer te vertrouwen. Iedere burger met een fototoestel, iedere burger dus, is een potentiële premiejager geworden, die op zijn beurt weer in de gaten wordt gehouden door de drones die de overheid boven onze hoofden uitwaaiert. “Mij kan niets gebeuren, want ik heb niets te verbergen” is binnen de kortste tijd de wijsheid van een achtergeblevene. Niets te verbergen hebben is namelijk geen keuze meer. Als de overheid je niet volgt, is het je buurman wel. Je buurman is de overheid geworden.

Er zijn prachtige voorbeelden van crowdsourcing (Kickstarter, Voordekunst), maar ook angstaanjagende.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad. Foto intro met dank aan Fotolia