Google Play zet Nederlandse boekenbranche op scherp

E-books doen het nog niet zo geweldig op de Nederlandse boekenmarkt. Klachten over prijs en gebruikersgemak zorgen ervoor dat de consument vooralsnog vasthoudt aan papier. Daar komt vermoedelijk verandering in door nieuwe en grote spelers op de markt. De komst van Amazon wordt door de branche, al enige tijd trillend op haar grondvesten, gevreesd. Sinds kort is ook Google van de partij met lage prijzen en de mogelijkheid tot online lezen.

Google Play

De online-reus introduceert, via het in ons land sinds kort ook voor boeken toegankelijke Google Play, een soepele manier van lezen. Wie over een Google-account beschikt, kan na een paar muisklikken en de aankoop (vanaf nul euro) eenvoudig op elke gewenste tijd en plaats het aangeschafte boek online benaderen. Dat is mogelijk via de pc, de laptop, de tablet en de smartphone – excuus voor de wat conservatieve volgorde. Dit dankzij een uiterst gebruiksvriendelijke cloudoplossing.

In de persoonlijke bibliotheek – met ruimte voor duizend titels – kun je, mede dankzij een integratie met Google Drive, heel eenvoudig eigen boekbestanden uploaden. De aangeschafte boeken worden voor alle apparaten gesynchroniseerd. Google zorgt tevens voor automatische updates van boeken, waarvan kort na de introductie overigens nog slechts een beperkt aantal titels beschikbaar is.

E-readers zijn ouderwets

Iets meer handelingen vergt het om een door Google drm-beveiligd exemplaar op een e-reader te plaatsen, maar in deze tijd is dit apparaat voor velen al een tikje ouderwets. De verkoop van e-readers heeft vrij snel een knauw gekregen na de introductie van de tablets en de smartphones. Via computers, smartphones en tablets is Google Play via een app overigens ook offline bereikbaar. Maar je kunt je afvragen of dat nog nodig is? Is niet iedereen straks 24/7 online, de ongelovigen kunnen niet ontkennen dat hun koelkast continu werkt dankzij elektriciteit.

Wie in de bibliotheek van Google Play een boek leest, komt in een intuïtief sterke ruimte, zeker voor mensen die gewend zijn aan producten van Google. Natuurlijk zijn er zoekfuncties, kan de lezer spelen met lettergroottes, lettertypes en is er een helpfunctie met heldere Nederlandstalige uitleg. In haar communicatie spreekt Google trouwens vaker van boeken dan van e-boeken, tekenend voor haar manier van denken en haar gedachten over de toekomst.

Worsteling

In het helpcentrum zit veel informatie verborgen en zo is tevens duidelijk dat Google worstelt met de beveiliging. Wie wil, kan met Play best wat rommelen. Gebruikers mogen de toegangscode van een account volgens de algemene voorwaarden niet met elkaar delen, maar het is mogelijk. Slimmeriken kunnen daarvan profiteren, maar als Google het vermoeden heeft van misbruik, kan het een straf uitdelen door bij voorbeeld het betaalaccount in te trekken. En zoals wij allemaal weten, weet Google veel van ons.

Concurrentie zorgt voor prijsdaling

Met de entree van Google is een reactie op de Nederlandse markt niet uitgebleven. Bol.com, in ons land qua boekenverkoop online tot nu toe veruit de grootste, liet direct na de introductie van Google Play een aantal prijzen dalen en kan zich dit met haar enorme marges blijkbaar permitteren. Zo daalde de prijs van een Vijftig Tinten-titel bij Bol.com onmiddellijk met drie euro naar 6,99, net iets duurder dan de 6,79 van Google Play. Voor de online trilogie van deze populaire boeken rekenen beide aanbieders 17,49 euro.

Het zijn voor de consument prettige ontwikkelingen, de vraag is wie in de keten de dupe wordt. De detailhandel ziet vermoedelijk wederom een deel van het lezerspubliek naar elders vertrekken. Uitgevers worden mogelijk gedwongen hun prijzen te verlagen. Auteurs, die sinds jaar en dag vaak een al veel te laag percentage van de omzet krijgen, hebben eveneens iets te vrezen. Blijft er straks weer minder over, wie waagt zich dan nog aan het schrijven? Het is niet vreemd dat diverse belanghebbenden enorm zijn gehecht aan wat Google straks het p-boek (play book) gaat noemen.

Gaat de e-bookomzet stijgen?

De verkoop van het e-book blijft in Nederland al jaren achter bij internationale ontwikkelingen. In 2012 werd 2,5 procent van de omzet in de branche gemaakt dankzij het e-book, waarvoor, anders dan bij papieren boeken ,geen vaste boekenprijs geldt. De Nederlandse overheid beschouwt het e-book juridisch als een dienst, waarvoor daarom het hoge BTW-percentage van 21 procent geldt. De omzet van e-books, die in de afgelopen jaren steeds verdubbelde, stond in mei 2013 op 4,1 procent volgens een meting van GFK.

Nu Google belangrijke kritiekpunten als prijs en gebruikersgemak aanpakt, kan het niet anders dan dat dit van invloed is op de omzetcijfers. In landen als de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Canada ligt het percentage dat de digitale boeken innemen in de markt al meer dan tien procent. Maar daar is Google met Play Books al langer actief en is ook Amazon een belangrijke speler. Deze Amerikaanse internetgigant maakte in het afgelopen weekend bekend dat er Nederlandse titels via de Britse vestiging beschikbaar zijn. Amazon komt, na de eerdere geruchtvorming over een toetreding tot de Nederlandse markt, dus wat dichterbij.

Online lezen & studieboeken digitaal huren

Het ideale e-boek is nog niet uitgevonden, op elk nieuw initiatief valt wel iets af te dingen. Google doet met de mogelijkheid tot online lezen een aardige stap voorwaarts, niet omdat ze daarmee de eerste is, maar wel omdat ze zo groot en kapitaalkrachtig is. Het concept wordt natuurlijk technologisch doorontwikkeld; dit spel is straks voorbehouden aan de grote jongens. Google heeft met veel diensten de reputatie op basis van gebruikerservaringen continu verbeteringen aan te brengen en dat zal met Play Books niet anders zijn.

Afgelopen weekend werd bekend dat vijf grote Amerikaanse uitgevers studieboeken via Play Books digitaal ontsluiten voor verkoop en huur. Ook dit concept zal ongetwijfeld internationaal worden uitgerold. Nederland kan, door naar de andere kant van de oceaan te kijken, heel duidelijk zien wat er hier straks gaat gebeuren. De toekomst van e-books blijft daardoor spannend en kent slechts één zekerheid: ook in de komende jaren zal de omzet van digitale boeken verder stijgen in ons land.

Foto intro: Bigstockphoto