Een betere schrijver door Twitter

Al sinds het internet zijn intrede deed in de maatschappij, zijn er kritische geluiden van taalpuristen. Taal verloedert, kinderen kunnen niet meer spellen en meningen worden zonder enig besef van spelling of grammatica online ‘gekwakt’. Sociale media als Twitter en Facebook hebben deze kritiek alleen maar versterkt.

Heeft Twitter slechte invloed op de Nederlandse taal?

Zo zouden ze een slechte invloed hebben op een correct gebruik van de Nederlandse taal. En zouden boodschappen door de snelheid van het medium inboeten aan kracht en nuance. Wat mij betreft zijn dit nogal gechargeerde opvattingen. Sociale media bieden namelijk ook kansen op taalvlak. Anders gezegd: ze kunnen je juist een (nog) betere schrijver maken. Ik leg graag uit hoe en waarom. Daarbij richt ik me op het netwerk dat ik persoonlijk het meest gebruik: Twitter.

Op Twitter stuurt jan en alleman in 140 tekens zijn of haar gevoelens of daden het wereldwijde web op. Je zou het een lichte vorm van exhibitionisme kunnen noemen. Althans, dat was hoe ik er in eerste instantie zelf over dacht. Mijn – al in 2007 aangemaakte (!) – account bleef dan ook lang vrijwel ongebruikt. Na een legendarische en zeer originele eerste tweet – ik citeer: ‘Eens uitvogelen wat Twitter is’ – bleef het maanden stil. Ik had geen idee wat ik in dat lege vakje moest opschrijven. Tijden veranderen. En gelukkig maar. Inmiddels ben ik een fervent Twittergebruiker. Als tekstschrijver (en taalliefhebber) durf ik nu te beweren dat ik door dit medium beter ben geworden in mijn vak. Welke taalpurist had dat kunnen bevroeden? Ik niet in ieder geval.

Goed verhaal, lekker kort

Twitter stelt een maximale lengte van 140 tekens aan een bericht. Tegenstanders van het medium zien dit vaak als een beperking van hun schrijfvaardigheid. De nuance van een boodschap gaat verloren en meningen verworden tot een staccato woordenbrij. Daarnaast beperkt de lengte van een tweet ze in hun creatieve vrijheid.

Ik bekijk het graag anders. Het is juist de beperking in het aantal karakters, die je als schrijver dwingt nóg beter na te denken over wat je plaatst. Het aloude adagium ‘schrijven is schrappen’ geldt hier dan ook meer dan ooit. Elk woord moet raak zijn. Met als gevolg: draaien, keren, schuiven en rammen totdat het past. Ik vind het heerlijk. Twitter dwingt je na te denken over hoe je een boodschap opschrijft. Zonder overbodige bijzinnen, voegwoorden of lijdende vormen. Zonder poespas. Dichterbij de kern kom je niet. En dat is uiteindelijk toch waar het om draait.

Val op en loop

Vijf nieuwe tweets. Drie nieuwe tweets. Nog meer tweets. Hoe veel mensen je ook volgt, Twitter is razendsnel. Het ene bericht is nog niet geplaatst of daar is de volgende lading alweer. En maar scrollen door die tijdlijn. Het bijhouden van alle berichten is een vrijwel onmogelijke opgave. Laat staan om ze allemaal te lezen. In deze overstelpende hoeveelheid aan informatie is het zaak om met jouw tweets op te vallen. Niet alleen om überhaupt gelezen te worden, maar ook om een dodelijke druk op de ‘unfollow’-knop voor te blijven.

Met het plaatsen van interessante, originele, bijzondere of grappige tweets kom je al een heel eind. Hoe je iets opschrijft, levert daar een belangrijke bijdrage aan. Twitter dwingt je te luisteren naar je lezers. Door te experimenteren met jouw schrijfstijl, kom je er na verloop van tijd achter wat wel en niet werkt – welke berichten goed worden gelezen en geretweet. Directere feedback kan bijna niet. En maakt feedback ons allemaal niet beter in dat wat we doen? Precies.

Leer van anderen

Beter schrijven leer je ook door te kijken naar anderen. En laat Twitter daar nu een zeer geschikt medium voor zijn. Het netwerk zit boordevol woordkunstenaars die het beter doen dan jij. Aan jou de taak om de mensen te volgen die opvallen. Volg schrijvers, copywriters en personen die jou met een enkele tweet aan het lachen brengen. Let op hoe zij zinnen formuleren, hoe ze spelen met taal en welke van hun berichten veel retweets opleveren. Kopieer ze niet, maar gebruik ze als inspiratie om jouw schrijven te verbeteren. Er is bijna geen medium te vinden waar je zo eenvoudig toegang hebt tot een grote hoeveelheid aan taalkundige creativiteit.

Om je alvast op weg te helpen: ik zelf lees graag de rake tweets van onder meer schrijver James Worthy, absurdist Ronald Snijders, columniste Renske de Greef en huisdichter Nico Dijkshoorn. Het zijn wat mij betreft voorbeelden van twitteraars die kunnen spelen met woorden, de kracht van een korte boodschap snappen en weten welk soort berichten hun publiek waardeert.

Krachtiger communiceren

Twitter heeft mij sinds mijn allereerste bericht in 2007 geleerd om krachtiger te communiceren. Creatiever te schrijven. En op te vallen tussen concurrentie. Het zijn lessen waarvan ik in mijn tekstschrijversvak dagelijks profiteer. Ik geef webteksten van een klant een creatieve slag, verzin een pakkende kop voor een persbericht of herschrijf een taaie column tot een leesbaar verhaal. En dat allemaal door Twitter; je weet wel, één van die ‘hippe’ sociale media, die zo verloederend werkt voor de Nederlandse taal.