Versvandekweker.nl: groente en fruit online direct kopen bij de kweker

Niemand kijkt meer gek op als je online reizen, boeken of cd’s koopt. Maar groente en fruit rechtstreeks online van de kweker kopen? Tot nu toe was dat niet echt mogelijk. Sinds kort is er versvandekweker.nl, een netwerkinitiatief van 15 kwekers die gezamenlijk met een website, goede logistiek en ICT onder andere groenten en fruit rechtstreeks naar de consument brengen. Tijd voor een interview met Roy Persoon van versvandekweker.nl, om hierover meer te weten te komen.

Wat biedt versvandekweker.nl?

De ‘value proposition’ van versvandekweker.nl is ‘verse producten rechtstreeks naar de consument’. Niet alleen groenten en fruit, maar ook ook planten, bloemen en specials als compotes, jams enzovoort. Kwekers kunnen zich aansluiten als ze waarde toevoegen aan het netwerk. Er is geen ruimte voor kwekers die precies hetzelfde product leveren. Het gaat dan niet alleen om producten uit de kas, maar ook van de volle grond. Het is dan ook voor te stellen dat er meer van dit soort ‘versnetwerken’ komen, er zijn tenslotte veel meer kwekers dan die aangesloten zijn bij versvandekweker. Volgens Roy Persoon is dat geen probleem: “Het ontstaan van meerdere van dit soort initiatieven is volgens ons goed voor ons allemaal.”

Duurzaam

De doelgroep van versvandekweker.nl is in eerste instantie de bewuste consument die versheid, smaak en duurzaamheid op prijs stelt. Volgens Persoon koopt deze doelgroep bewuster en deze is dan ook geneigd om meer bij de groenteboer of natuurwinkel te kopen dan bij de supermarkt. De prijzen van versvandekweker.nl liggen onder de gemiddelde consumentenprijzen. Ze streven ernaar om de prijzen voor de consument constant te houden, ook in tijden van schaarste. Voor iedere order worden de producten specifiek geoogst, verzameld en binnen 28 uur bij de consument afgeleverd. Alle kwekers leveren dus ‘on demand’, er wordt geen voorraad aangehouden van versproducten bij het distributie- en verzamelcentrum.

Een belangrijk aspect is duurzaamheid, niet alleen in de teelt maar ook in de distributie (de vervoerder rijdt op aardgas). Ondanks het feit dat heel veel Nederlandse tuinbouwproducten worden geëxporteerd (we zijn een wereldspeler), is het goed om te kijken of het mogelijk is om een gedeelte van onze groenten en fruit lokaal te betrekken. Duurzaamheid is niet alleen maar iets van de hoeveelheid kilometers die producten moeten afleggen om bij de consument te komen, bijvoorbeeld tomaten uit Spanje, maar ook over de hoeveelheid energie die nodig is om ze te kweken.

Het meest duurzaam is om zoveel mogelijke regionale groente en fruit te eten uit het seizoen, dit is voor de meeste mensen echter geen optie. We verwachten dat we het hele jaar een basisassortiment groente en fruit kunnen kopen, zoals appels, sinaasappels, tomaten, paprika’s, uien enzovoort. Dit houdt in dat bijvoorbeeld de supermarkt deze producten daar inkoopt waar de prijs-/kwaliteitsverhouding het best is.

Waarom versvandekweker.nl?

De redenen om versvandekweker.nl op te zetten zijn: frustratie, ondernemerschap en liefde voor het product. Om met de frustratie en ondernemerschap te beginnen: er zitten een aantal schakels in de logistieke keten (bijv. veiling en groothandel) van kweker naar consument die ervoor zorgen dat de prijs van bijvoorbeeld een paprika 5 keer over de kop gaat. Kwekers hebben steeds meer moeite om hun business rendabel te houden. De macht in de keten ligt niet bij de kweker, maar bij de schakels die volgen. Dit soort inefficiënte systemen houdt geen stand meer in de tijd van internet en slimme logistiek.

Waarom zou je als kweker niet rechtstreeks aan de afnemer (consument, instelling of horeca) leveren? Alle schakels die geen waarde toevoegen of de prijs opdrijven, snij je eruit. Gevolg van het huidige businessmodel en de huidige logistieke keten is de lange tijd die de producten afleggen van kweker naar bijvoorbeeld de supermarkt. Dit heeft invloed op kwaliteit en smaak. Door rechtstreeks te leveren, zijn de kwekers in het hele proces bestelling – oogst – bezorging aanzienlijk te verkorten.

Er zijn diverse andere websites en initiatieven (e.g. Odin, Oregional.nl) die (biologische) of streek producten sneller naar de consument brengen. Ook de verkoop van producten door stalletjes langs de weg is een bekend gezicht in bijvoorbeeld het Westland. In de VS ontwikkelt Brightfarms zelfs kassen die bijvoorbeeld op het dak van de supermarkt worden gebouwd waardoor de logistiek nog simpeler wordt.

Wat versvandekweker onderscheid is dat het initiatief van de kwekers komt en er geen tussenhandel aan te pas komt. De kwekers staan in direct contact met de eindgebruiker en laten zich leiden door de vraag.

Waar kopen we groenten en fruit?

Zoals te zien is in onderstaande grafiek wordt ongeveer 75% van alle groenten en fruit in de supermarkt gekocht. Dat komt vooral door het gemak (alle boodschappen onder 1 dak). De markt (ambulante handel) en de groentezaken zijn de andere grote afzetkanalen waar groenten en fruit wordt verkocht.

Waar komt mijn paprika vandaan?

In de supermarkt kun je (in veel gevallen) wel zien uit welk land, maar niet van welke kweker de producten komen. Bij versvandekweker.nl leveren de aangesloten kwekers hun producten onder eigen naam en label, je weet dus waar je producten vandaan komen.
Bij de e-coli-besmetting van mei dit jaar waren in eerste instantie komkommers aangewezen als bron van de besmetting. Kwekers lieten via monsters hun producten testen en konden zo ‘bewijzen’ dat hun producten niet besmet waren. Maar de consument ziet dat niet, omdat je niet weet waar de komkommer in de supermarkt vandaan komt.

Het is natuurlijk de vraag of dit, bij een massahysterie en slechte communicatie zoals tijdens de e-coli-besmetting, de juiste uitwerking zou hebben gehad. Een ‘persoonlijker’ relatie tussen kweker en consument, doordat de kweker bekend is bij de consument, geeft mogelijk wel een betere vertrouwensrelatie en de schade kan voor een gedeelte worden beperkt.

Proeftuin

Versvandekweker.nl geeft de kwekers ook de mogelijkheid om de consument te laten kennismaken met nieuwe producten, iets waar in bijvoorbeeld een supermarkt minder ruimte voor is. Het assortiment is namelijk zo veel mogelijk ingesteld op een brede doelgroep. Maar misschien nog wel belangrijker: door het directe contact met de consument kan de kweker deze makkelijker bereiken om haar of zijn mening te vragen.

Nieuwe producten kunnen ook lekkerder zijn, door de korte logistieke keten. Hoe langer houdbaar des te minder smaak en hoe meer smaak des te korter de houdbaarheid.

Hoe moeilijk is het nieuwe businessmodel?

Volgens Persoon waren de 15 kwekers snel uit de vraag óf ze versvandekweker.nl moesten opzetten en was de vraag meer hoé ze het moeten doen. Het normale businessmodel van de kweker gaat uit van levering aan de groothandel of de veiling, met de afnemers (bijvoorbeeld consumenten of horeca) is geen direct contact. In het nieuwe business model is dat heel anders.

De producten worden onder het merk van de kweker aangeboden, zodat je weet bij wie de producten vandaan komen. Dit betekent dat de kweker nu opeens met de consument kan communiceren, deze weet tenslotte wie zijn producten koopt. De kwekers zijn ook zelf verantwoordelijk voor het onderhouden van de informatie over hun producten op versvandekweker.nl. De kwekers betalen een kleine commissie over de verkopen.

Daarnaast zijn er veranderingen in de logistiek en de distributie. Een order wordt uitgesplitst in individuele opdrachten voor de kwekers, die zelf de benodigde hoeveelheden inpakken per klant. Deze orders worden verzameld en tot zendingen gemaakt, die vervolgens worden afgeleverd of worden opgehaald. De minimale ordergrootte is € 10, en de bezorgkosten (in de regio Den Haag en Rotterdam) bedragen € 4,95 (dinsdag tot en met vrijdag) en € 5,95 (zaterdag).

Zoals je kunt zien in het businessmodel canvas zijn de aanpassingen voor een kweker, ICT, logistiek, financieel en marketing redelijk eenvoudig, omdat zij zich aansluiten bij het netwerk. In de regel kan een nieuwe kweker binnen een periode van één week aan het netwerk worden toegevoegd. Daarbij hoeft de kweker ook geen investeringen te doen, zodat de drempel om aan te sluiten laag is.

Hoe succesvol is versvandekweker

Versvandekweker.nl is begin juni begonnen na een voorbereidingsperiode van ongeveer een jaar. Op dit moment wordt alleen nog geleverd in de regio Den Haag en Rotterdam, maar er zijn plannen voor uitbreiding. Ook wordt het netwerk van aangesloten kwekers/partners nog opgebouwd, nu zijn meer dan 55 kwekers aangesloten, waarvan er op dit moment 50 producten leveren via de website.

Het aantal orders neemt duidelijk toe. Dit is een goed begin, maar het moet echt volume gaan krijgen, wil het voor de kwekers echt waarde gaan toevoegen. Door het artikel in de Volkskrant van een paar weken terug zagen ze duidelijk een stijging in het aantal registraties op de website.

De supermarkten hoeven zich voorlopig geen zorgen te maken. Het gemak van kopen bij de supermarkt en het marktaandeel (+ 75 %) zijn dusdanig groot dat er niet direct een dreiging ontstaat. Daarnaast is het belangrijk voor de kwekers om hun bestaande afzetmarkten niet te frustreren, tenslotte zijn deze verantwoordelijk voor het grootste deel van de omzet. Wat dat betreft ziet Roy hun initiatief naast de bestaande kanalen en businessmodel bestaan. niet alleen nu, maar ook in de toekomst. Het is een extra keuze voor de consument met voor- en nadelen.

Een mooi initiatief

Versvandekweker.nl is een mooi initiatief vanuit meerdere gezichtspunten. Het verkorten van het logistieke proces waardoor verse producten sneller bij de consument zijn is heel goed. Ook  is er het duurzame aspect, je weet nu dat de producten die je koopt uit de buurt of regio komen. Voor de kwekers is het een nieuw kanaal met meer contact met de consument en niet te vergeten een eerlijke prijs voor de producten die ze leveren. Maar het belangrijkste is natuurlijk de kwaliteit van de producten en de smaak. De bestelde producten waren van goede kwaliteit en smaakten mij prima. Wat dat betreft ben ik benieuwd naar de nieuwe producten met meer smaak.