Twitter als bron om schrijvers te ontdekken
Zo’n 1,1 miljoen mensen schrijven in hun vrije tijd gedichten, verhalen, essays, columns of strips, bleek in 2010 uit een rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Veel van hen hopen ontdekt te worden door een uitgever en een echt boek te kunnen uitbrengen. Twitter blijkt een goede bron voor papieren boeken: niet alleen verschijnen er door Twitter kookboeken en zelfhulpboeken, maar ook worden er fictieschrijvers ontdekt, zoals Maartje Luif. Haar roman verschijnt dit najaar. Hoe gaat zo’n ontdekking in zijn werk?
‘Je kunt veel zien aan tweets’
Deze afbeelding is niet langer beschikbaar.
“Ik doe vaak ontdekkingen via Twitter. De helft van de boeken die ik heb uitgegeven zijn via Twitter”, vertelt Jelte Nieuwenhuis, redacteur bij uitgever L.J.Veen. “Als iemand me opvalt, kijk ik of ik een link kan vinden naar een blog of ander schrijfwerk. Zo komt het tot stand.”
En wanneer springt iemand jou in het oog? “Tja, je kunt als redacteur veel zien aan tweets. Woordkeus verraadt veel over een persoon. Vaak gaat het via een retweet van iemand die ik vertrouw.” Zijn er veel redacteuren die Twitter afschuimen? “Voor zover ik weet zijn het er heel weinig, maar redacteuren weten niet altijd van elkaar hoe ze te werk gaan, waar ze nieuw talent opdoen. Het is het geheim van de smid.”
Maartje Luif heeft als Zezunja sinds november 2003 een goed bezocht blog. Ze werkte als journalist, tekstschrijver en schrijfdocent, eerst vanuit Amsterdam en later vanuit Leuven. “Toen Jelte mij benaderde, vond ik dat extreem bijzonder en chic”, vertelt Maartje. “Dagenlang had ik ’n gillend sprongetje in mijn binnenste: ik ben benaderd door een uitgever! Niet veel later ontdekte ik dat hij meer mensen benaderde. Dat maakte me wat onzeker, maar ik vond het ook heel slim van hem. Twitter is natuurlijk een mer à boire voor iemand die zoekt naar mensen die graag schrijven. Ik heb trouwens niet de indruk dat Jelte kritiekloos is, hij zet gewoon heel veel lijntjes tegelijk uit.”
Toeval en graag willen
“Het is vooral toeval dat ik Jelte ben opgevallen. Ik werd gefollowfridayd door @aliefka die al een roman op haar naam heeft staan. Op dat moment was mijn weblog uit de lucht, dus ik heb zelf wat stukjes voor hem geselecteerd. Hij vond ze wat ‘babbelig’ zei hij, dus het is de vraag of hij me ook had gescout als hij volle toegang tot al mijn werk had gehad. Ook in die zin is het toeval.”
Maar niet alleen maar toeval? “Nee”, vervolgt Maartje. ” Wat natuurlijk ook meespeelt is dat ik heel graag wilde. Op het moment dat hij mij vroeg of ik een idee had voor een roman, heb ik er alles aan gedaan om mezelf en mijn idee goed over het voetlicht te brengen en vervolgens heb ik alles opzij gezet 0m te schrijven. Ik kan me voorstellen dat niet iedereen dat durft of kan: gelijk vol inzetten op iets wat je nog nooit gedaan hebt: een roman schrijven.” Waar gaat de roman over? “Het boek heet ‘Hier zijn we dan’. Het speelt in november 1991. Mijn hoofdpersoon, Noor, hoort dat haar klasgenoot Izzy zelfmoord heeft gepleegd. Dat werpt een ander licht op haar leven en haar vrienden.”
Zalig zoet
“Al een poosje deelde ik mijn recepten en wetenswaardigheden op Twitter”, vertelt Nanette Booij, op Twitter bekend als @zaligzoet. “Op een gegeven moment zei iemand dat ik een boek moest schrijven over mijn taarten. Ik antwoordde dat ik niet wist waar ik moest beginnen. Via via kreeg ik toen een berichtje van een uitgever. Stel je voor: al 5 jaar liep ik rond met het idee om een boek te schrijven. Nu was het plotseling in een paar weken geregeld!”
Waarom gebeurde het via Twitter opeens wel? “Ik denk dat het komt omdat er een enorme bereidheid is om elkaar te helpen”, antwoordt Nanette. “Bovendien draai je niet om de hete brij heen: je komt snel to the point als een bericht slechts 140 tekens mag hebben. Via Twitter heb je een snelle, directe ingang. Je legt er sneller contact. Veel twitteraars vinden het prima om heel direct benaderd te worden.”
Hoe word je ontdekt via Twitter?
Zijn er nog tips voor al die andere schrijvers die graag ontdekt willen worden via Twitter? “Als je iets wilt met je schrijven, doe je er goed aan de juiste mensen te gaan volgen. Mij bijvoorbeeld”, lacht Jelte Nieuwenhuis. “Twitter is een manier om je werk snel onder de aandacht te brengen. Wie schrijft, zet dat in zijn bio met een link naar een blog. Maar een blog aanmaken en dan redacteuren gaan spammen, is niet persé de manier om binnen een paar maanden een boek in de winkels te hebben liggen. Het moet wel echt zijn, authentiek overkomen. Ik ben op zoek naar een bepaalde eigenheid. Dat klinkt vaag, maar zo gaat het wel. Je moet natuurlijk echt kunnen schrijven. En wat je schrijft moet in ons fonds passen. Niet alle lijntjes die ik uitzet, worden uiteindelijk een boek, dat gebeurt maar bij 10% uiteindelijk.”
Maartje voegt toe: “Ik denk dat bij ontdekt worden via Twitter geldt wat voor het leven geldt: laat wat van jezelf zien en durf risico te nemen. Waarschijnlijk spring ik meer in het oog omdat ik geen kopie ben van de andere Twitteraars en ik ben ook niet heel voorzichtig met vieze woorden of rare gedachten. Ik denk dat dat helpt. Ten tweede: ik geloof erg dat het zin heeft om ergens hard voor te werken. Dus mocht je ambities hebben: schrijf! Want ontdekt worden is één ding, uiteindelijk moet er een mooi verhaal komen. Als je daar echt heel hard je best voor doet, moet het ook zonder ongrijpbare dingen als toeval en karma binnen handbereik liggen. Gok ik.”
Uitgeefadviseur Bas Vermond zegt: “Best frappant: hoe modern en digitaal dit tijdperk ook is, iedereen wil nog steeds een echt boek in de boekhandel hebben liggen. Vele schrijvers laten zich nu zien op social media. De vraag is: hoe haal je de pareltjes eruit? Twitter moet zich als ontdekplek nog heel erg bewijzen in Nederland. Ik ben benieuwd!”