Het einde van kennis is macht

Het idee dat mensen en organisaties machtiger zijn naarmate hun unieke kennis toeneemt, is achterhaald. De echt machtigen kiezen ervoor om juist hun kennis of ervaringen te delen, kosteloos en zonder schroom. Want het feit dát ze het delen is belangrijker dan de illusie dat ze het bezitten.

Na met tientallen IT-leveranciers te maken gehad te hebben, moet ik concluderen dat ze eigenlijk allemaal hetzelfde zijn, hetzelfde doen en vooral ook hetzelfde weten. Ze weten niet alleen hetzelfde, ze gedragen zich ook nog hetzelfde. Ze denken namelijk dat ze allemaal unieke kennis in huis hebben, waar slechts weinigen aan kunnen tippen. Die ene topconsultant met 30 jaar ervaring is als geen ander in staat om mijn probleem op te lossen. Hij zal dit doen binnen een maand en tegen een formidabel uurtarief.

Kennisdeling als probleem

Tijdens een gesprek met een directeur van een middelgrote IT-leverancier vroeg ik hem wat zijn grootste probleem was. Gelukkig reageerde hij niet met: “Wij denken niet in problemen maar in uitdagingen.” Dat is namelijk ook een gepasseerd station. Problemen mogen er best zijn en vragen om een oplossing. Een uitdaging hoeft geen probleem te zijn en lijkt vooral een goede reden om iets niet te doen. Dat is dus ook prima, maar van een andere orde. Zijn antwoord op mijn vraag was even logisch als verbijsterend. Kennisdeling was zijn grootste probleem. Een middelgroot en zeer innovatief en menselijk bedrijf worstelt met kennisdeling. Hoe wonderlijk dat de oplossing voor een aantal problemen tegelijk geldt als het grootste probleem.

Kennisdeling als oplossing

Al pratende kwamen we eigenlijk tot de conclusie dat de ideeën over vrije verspreiding van informatie in de muziekwereld prima toepasbaar zijn binnen de IT-consultancy. Zodra een bedrijf de angst voor meeglurende concurrenten van zich afgooit, zijn er vergaande mogelijkheden. Installeer een Wiki-achtige oplossing met lang houdbare en feitelijke informatie als bron voor alle consultants en daarop een blog waaraan alle consultants hun bijdrage leveren. 3 keer per jaar een artikel en met 100 medewerkers heb je elke dag een verhaal, een ervaring, een probleem of een oplossing. Neem 1 goede redacteur (of 2) in dienst en de kwaliteit en eenheid is gegarandeerd. De echte ondernemende lefgozer gaat verder, hij houdt de Wiki en blog niet voor zichzelf, maar stelt hem beschikbaar aan iedereen, overal, ook aan concurrent en opdrachtgever. Uiteraard onder een ‘creative commons by’-licentie, waarmee bij hergebruik wel zijn naam en bedrijfsnaam staan vermeld.

Meerwaarde

Het heeft een grote meerwaarde om je kennis open en transparant aan te bieden. Ten eerste maak je jezelf kwetsbaar en aanspreekbaar, 2 eigenschappen die niet altijd aanwezig zijn bij dit soort bedrijven. Vervolgens biedt de open keuken de mogelijkheid aan de klant om extra te genieten, het is bijna letterlijk hetzelfde als in een restaurant. Hoe fijn is het om te eten vlakbij de kok en te zien hoe hij je eten bereidt? Het lijkt me een prettige ervaring als ik mee kan lezen in de kennisbron van mijn IT-dienstverlener en te zien op welke wijze hij deze bron van informatie toepast om mijn probleem op te lossen. De grootste meerwaarde is natuurlijk de mogelijkheid om het probleem van de kennisdeling op te lossen, een grote groep bloggende consultants die elkaars werk lezen, beoordelen, van reacties voorzien en hergebruiken in het dagelijks werk. Kennisdeling om het probleem van kennisdeling op te lossen, mooi toch?

Eén bron

Misschien lijkt het onverstandig om je concurrent een kijkje in je eigen keuken te gunnen. Ik zeg dan ook niet dat alle unieke bedrijfsgeheimen openbaar moeten zijn en ook het principe van patenten en octrooien blijft gewoon bestaan. Maar veel consultants gebruiken één en dezelfde bron: internet. Een willekeurige foutmelding in een willekeurig systeem en ik zie 7 van de 10 consultants hetzelfde doen, copy-paste-Google. Eentje belt een collega en eentje pakt met een diepe zucht een veel te dik boek vol met onleesbare ellende. De laatste verblikt of verbloost niet, maar lost het probleem op zonder verdere raadpleging. Het is dan ook niet de informatie die leidend is, maar de toepassing van de informatie.

Het openbaar maken van jouw kennis en jouw ervaring kan helpen bij het verbeteren van de toepassing van informatie. Het bezitten van kennis of kunde zonder dit te delen, kan volgens mij echt niet meer. Wie gaat als eerste deze stap zetten? Of wachten jullie allemaal op de eerste concurrent die zijn kennis wél verspreidt en wiens naam – met dank aan creative commons – jullie dan weer moeten noemen bij hergebruik?