Hoe maak je een multimediaal eBook / magazine?

Het project Don’t Be Evil van VINT / Sogeti moet een multimediaal project worden. Dus een een fysiek boek, een website, maar ook een eBook. Maar niet zomaar een eBook, maar een eBook met multimediale content. Inmiddels hebben we zoveel videomateriaal waarin we in ons boek veelvuldig naar verwijzen, dat een digitale versie van het boek dit materiaal moet embedden.

De allereerste vraag die wij onszelf stelden, was op welke eReader wij ons boek wilden aanbieden. Die vraag was snel beantwoord. In Nederland hebben we Bol.com, waarbij gebruik gemaakt wordt van de Sony Reader. Internationaal zien wij een tweetal grote leveranciers, de Amazon Kindle en de iPad van Apple. Stiekem komt hier nog een vierde formaat bij, namelijk de desktop. Ons eBook moet ook gewoon via de desktop te lezen zijn.

De volgende vraag is dan welk formaat wordt door welk apparaat ondersteund. Onderzoek levert de volgende tabel op:

READER	FORMAAT
Sony Reader	.epub, pdf
Amazon Kindle	azw, .mobi, .pdf (en .prc, .txt, .tpz)
Apple iPad	.epub, .pdf, eigen applicatie
Desktop	.pdf

Maar ondersteunt ieder formaat wel multimediale content?

PDF

Er zijn twee verschillende PDF’s te onderscheiden. Eentje zonder multimediale content, dus een PDF met alleen tekst, plaatjes en klikbare links. Via een applicatie als Word (plus gratis plugin) is deze zelf al te maken. Simpelweg een Worddocument exporteren als PDF.

En dan is er natuurlijk nog de PDF met multimediale content. Om deze te kunnen maken heb je Adobe InDesign CS5 nodig. Voor zo’n 1000 euro kun je dit product aanschaffen. “Het product biedt nauwkeurige controle over typografie, met geïntegreerde creatieve ontwerp-, preflight- en publicatiefuncties voor de uitvoer van documenten op papier, online of op mobiele apparatuur. Tevens heeft het de mogelijkheid om in de paginalay-outs interactiviteit, animatie, video en geluid op te nemen.” Via de website kun je een trial versie (een maand geldig) downloaden.

Wanneer je een PDF met multimediale content maakt, moet je met een ding rekening houden. Embed je de filmpjes in de PDF zelf of stream je de filmpjes naar je PDF toe. Stel een filmpje is 14MB groot en deze embed je in de PDF, dan neemt je PDF ook met 14 MB toe. Dit kan dus aardig uit de hand lopen wanneer je meerdere filmpjes gaat embedden. Streamen heeft ook weer zo zijn nadelen. Je hebt een server nodig om de filmpjes te hosten en de urls die verwijzen naar je server staan er hard gecodeerd in.

ePUB

Het ePUB formaat ondersteunt multimediale content. Je kunt er Flash in embedden (zie dit artikel). Dit wordt alleen niet ondersteund door de iPad. De iPad ondersteunt echter wel HTML 5 en laat HTML nu ook een “video’ element in de specificatie hebben opgenomen. Op het web is inmiddels te lezen hoe dit in de praktijk gaat (lees dit artikel).

Dit is echter allemaal met de hand gecodeerd en dat is uiteraard een crime. Zijn er dan geen makkelijkere manieren? Hier komt wederom Adobe InDesign om de hoek kijken. Dit biedt een WYSIWYG omgeving aan voor het maken van ePUB files. Een goede tutorial staat hier. Via Adobe InDesign is het mogelijk om een ePUB file te maken die tekst, plaatjes en hyperlinks ondersteunt. Echter geen filmpjes…

Mobi

Het formaat .mobi (mobipocket) bestaat al enige tijd. Het is een tijd terug overgenomen door Amazon. Om .mobi files te maken, kun je het beste uitgaan van het ePUB formaat. Dus eerst maak je via Adobe InDesign een ePUB file, vervolgens kun je deze met een gratis tool als Calibre converteren naar het .mobi formaat. Hier staat uitgebreid beschreven hoe dit in zijn werk gaat.

Amazon: AZW

Dit is AmaZon Whispernet, het DRM beveiligde formaat van Amazon. Het is een .mobi file maar dan met een Amazon sausje. Dit formaat kun je via de KindleGen commandtool van Amazon genereren. Het tooltje kan HTML of ePUB converteren naar .azw of .mobi.

Sinds deze week is er een versie 1.1 uit van deze tool, waarmee het mogelijk is om .mobi files te maken die multimediale content ondersteunen. Dit is frappant, aangezien .mobi files in het verleden audio en video ondersteunden, maar Mobipocket heeft dit er om onduidelijke redenen uitgehaald. Amazon heeft het kennelijk weer aan gezet. Deze .mobi formaten kunnen echter alleen op iOS4 via de beschikbare Kindle software bekeken worden. Het werkt dus niet op de Amazon Kindle zelf. Jammer is ook dat de preview tool van Amazon om .mobi files te bekijken dit nieuwe multimediale formaat ook nog niet ondersteunt. Je werkt dus volledig in het duister.

iPad eigen applicatie

Het is mogelijk om een multimediale ePUB file te maken voor de iPad. Deze ePUB file maakt echter geen gebruik van alle mogelijkheden die de iPad biedt. Het is slechts een boek met hier en daar video’s of audio tussen de stukken tekst geplakt. Wil je meer uit de iPad halen, dan zul je andere wegen moeten bewandelen. Hiervoor zijn er twee manieren.

Allereerst kun je een HTML 5 website bouwen die een unieke experience biedt. De Safari browser op de iPad ondersteunt dit protocol. Zie bijvoorbeeld dit filmpje. Hiervoor heb je dus wel een hardcore programmeur nodig en een designer.

Ten tweede kun je je eigen applicatie bouwen. Diverse partijen hebben dit inmiddels gedaan. De bekendste is waarschijnlijk de Wired Magazine voor de iPad. Wired heeft een team van mensen erop gezet om dit soort applicaties te bouwen. Vooralsnog een omslachtig proces. Het liefst zou je dit in een tool als Adobe InDesign willen doen. En dit kan, bijna… Adobe heeft beloofd dat het binnenkort met een plugin komt om iPad applicaties te bouwen. WoodWing biedt inmiddels al een plugin voor dit platform.

Conclusie

Het maken van een eBook voor verschillende apparaten met multimediale content is onbegonnen werk, de ondersteuning is summier. En de beschikbare software om multimediale eBooks mee te genereren ondersteunt deze eBook formaten niet of nauwelijks.

Als ik nu zou moeten kiezen, zou ik bij het maken van een boek uitgaan van het Adobe InDesign platform. (Dit hebben wij ook gedaan voor het fysieke Don’t Be Evil boek en de PDF van het boek – gratis downloaden.) Vanuit dit platform kun je een multimediale PDF genereren. En kun je ook exporteren naar ePUB (en impliciet via Calibre dus ook naar mobi). Op deze manier heb je in ieder geval al een hoop formaten te pakken.

Wil je echter meer, en dan bedoel ik een multimediale .mobi file voor de Kindle software op de iOS4 van de Apple, dan zou ik deze overslaan. Het biedt op dit moment te weinig perspectief. Wil je nog meer, zoals een eigen iPad applicatie, dan zou ik of de Woodwing plugin aanschaffen voor Adobe Indesign, of ik zou wachten op de aankomende plugin van Adobe zelf. Ik zou momenteel geen geld steken in de eigen ontwikkeling. Dat is een soort van wiel opnieuw uitvinden en dus eigenlijk weggegooid geld.

Anyway, dit waren mijn bevindingen als eBook leek. Mocht je aanvulling hebben of aanpassingen, lemmieknow!